خانه خدا جاي اختلاف نيست

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: خانه خدا جاي اختلاف نيست
مجيد زندي
براي كسي دعوت نامه نمي فرستند اما جمعيت انبوهي مي آيند. پير و جوان و زن و مرد فقير و غني باسواد و بي سواد بازاري و كارمند كارگر و... همه آنجا را خانه خود مي دانند و كسي در آنجا احساس غربت نمي كند و حضور اين فضاي لطيف و دوست داشتني آرزوي بسياري از آدمهاي ديگر هم هست ; افرادي كه به دلايلي نمي توانند در اين خانه امن حاضر شوند آدمهايي كه آرزو دارند يك شب جمعه در كنار بقيه اهالي محل در صف نمازجماعت مسجد بنشينند.
وجود اين فضاي امن و آرام جز كرامت پروردگار نيست همچنانكه در حديثي از پيامبر اكرم (ص ) آمده است كه « مساجد خانه هاي خدا در زمين است . همانگونه كه ستارگان براي اهل زمين مي درخشند مساجد نيز براي اهل آسمان درخشش دارند » و در حديثي قدسي هم اشاره شده است كه « مسجدها خانه هاي من در زمينند سعادتمند كسي كه خود را در خانه اش پاك و تميز كند و سپس در خانه من به زيارتم بيايد و حق زائر اين است كه ميزبان او را محترم بشمارد » .
هفته گذشته روز جهاني مسجد را در خود داشت و هفته رسيدگي به امور مساجد هم بود كه گذشت و ماه مبارك رمضان ماه حضور انبوه مومنان روزه دار در مساجد در پيش است .
هفته گذشته در موارد مختلفي به مسايل و مشكلات مساجد در جلسات و سمينارها رسيدگي شد اما يكي از مواردي كه در برخي از مساجد با آن مواجه مي شويم و كمتر به عنوان يك آفت مدنظر قرار مي گيرد بروز اختلاف در ميان امام جماعت اعضا هيات امنا يا ساير نهادهاي فعال در مسجد است كه مي تواند به عاملي تهديدكننده براي خانه خدا در هر كوي وبرزن به عنوان يك موضوع مورد بررسي قرار گيرد. مساله اي كه خوشبختانه در قاطبه مساجد هيچ خبري از آن نيست و هر روز صحن چنين مساجدي پذيراي خيل گسترده نمازگزاران و به ويژه جوانان و نوجوانان است كه صدالبته مورد افسوس و غبطه مومنين آندسته از مساجدي قرار مي گيرد كه متوليان مسجد اختلافات سليقه اي با هم دارند.
اختلافاتي جزيي كه ممكن است گاهي سبب كاهش حضور جمعيت بيشتري از نمازگزاران در مساجد مي شود كه به عنوان يك آفت اجرايي بايد از سوي متوليان امور مساجد مورد توجه خاص قرار گيرد. آفت هايي چون كشاندن اختلافات سياسي و جناحي و تعصبات حزبي و خطي و گروهي به صف نمازگزاران و صحن مسجد و ايجاد دو دستگي در ميان نمازگزاران و... از آن جمله آفت هايي است كه مي تواند براي اصل باورهاي مذهبي و اعتقادي مردم همچون سم مهلكي در صحن مقدس مسجد پراكنده شود.
در بيان فضايل مسجد بر ساير مكان ها و خانه ها سخن بسيار است و كتاب هاي مختلفي هم نوشته شده است اما آنچه به ما نمازگزاران ايراني بازمي گردد توجه فراوان به وحدت خصوصا در اجتماعات اسلامي است كه اگر دقت كرده باشيم بنيانگذار جمهوري اسلامي حضرت امام خميني (ره ) هم حساسترين سفارش هاي خود را در زمينه دوري از تفرقه و تشتت و اختلاف و توجه به وحدت كلمه مطرح مي كردند كه موارد آن نيز فراوان است .
اما مرور آنچه كه از آن سخنان به اين ايام يعني آستانه ماه مبارك رمضان مربوط مي شود خالي از لطف نيست آنجا كه امام راحل مي فرمايند : الان ماه مبارك رمضان جلو است ماه بسيار شريف شعبان هم درش واقع هستيم اين مساجد را بايد مسلمانان پركنند از جمعيت اين سنگرهاي اسلامي را پر كنند از جمعيت و در آنجا مسايل روز را بگويند... الان ما به اجتماعات بيشتر احتياج داريم حربه دست شماست اگر بتوانيد نگهش داريد شما همه چيز داريد اگر بتوانيد نگه داريد. شما قدرت ايمان داريد بايد نگهش داريد... ما با ذكر خدا با اسم خدا پيش برديم و نماز بالاترين ذكر خداست . اگر در نماز كوتاهي بشود و هر كس بگويد خوب من تنهايي مي روم و در خانه ام مي خوانم . خير نماز را در جماعت بخوانيد. اجتماع بايد باشد مساجد را پر كنيد اينها از مساجد مي ترسند. اينها از مسجد مي ترسند من تكليفم را بايد ادا كنم ... همه تان مساجد را برويد پر كنيد سنگر است اين سنگرها را بايد پر كرد. آسيب از دل خود آدم داخل خود ملت و كشور بر ما وارد مي شود و بر شما از خارج هيچ ترسي نداشته باشيد از داخل خودمان بترسيد از اينكه با توطئه ها شما را از هم جدا كنند. »
در واژه واژه اين سخنان توجه دادن به وحدت و دوري از اختلاف موج مي زند و چه كسي است كه نداند اكنون نيز سلطه گران عالم از حضور مردم در مساجد مي ترسند و همچنان ـ و چه بسا بيشتر از قبل ـ براي ايجاد تفرقه در مساجد و كاهش حضورمردم در اين سنگرهاي سياسي ـ عبادي برنامه هاي وسعتي تدارك مي بينند.
همچنانكه اشاره شد علاوه بر دخالت جريانهاي سياسي اختلاف ميان اعضاي هيات امناي مسجد و امام جماعت گاهي سبب ايجاد دو دستگي ميان نمازگزاران مي شود كه مي توانند فضاي مسالمت آميز مسجد را با اظهارنظرهاي نابجا تخريب كنند درحاليكه اگر امام جماعت محور فعاليت هاي مسجد قرار گيرد و همانند اقامه نماز راي اثر گذار داشته باشد بسياري از اختلافات قابل حل است .
فراموش نكنيم اعضا هيات امنا مسجد با رفتار خود مي توانند جايگاه مسجد را در ميان نمازگزاران يا ساير مردم محل به اوج برسانند و يا آن را بسيار تضعيف نمايند. پس انتخاب هيات امنا مومن پرهيز كار و اهل كار و منظم ازجمله رموز شناسايي هيات امناي موفق است در حاليكه اگر هيات امنا خود اختلافات فراوان داشته باشند و هر فردي به شيوه اي خاص بخواهد براي مسجد مديريت كند نظم و سررشته كارها از هم گسسته مي شود و مردم به دليل گروه گروه شدن از مسجد فاصله مي گيرند.
در طرف مقابل امام جماعت هم بايد حسن خلق داشته باشد زيرا امام جماعتي كه فاقد اين ويژگي باشد هيچ كاري نمي تواند براي جذب مردم به مسجد انجام دهد امام جماعت علاوه بر سواد و قدرت استدلال براي پاسخگويي به شبهات شرعي بايد بتواند به سئوالات جوانان نيز به مقتضاي نيازهاي روز پاسخ گويد و قدرت جذب خود را در اوج نگه دارد و قدرت دفع را مهار نمايد.
در كنار آن دو اركان مسجد نيروي مقاومت بسيج كه در دهه هاي اخير براي حفظ امنيت مسجد و محله هاي اطراف مسجد فعال شده است جز كار فرهنگي نبايد دخالتي در امور اجرايي مسجد داشته باشد زيرا هدف اصلي ايجاد پايگاههاي مقاومت در مسجد جذب نيرو بوده است و اگر روزي به مرحله اي برسد كه عامل تفرقه و مسبب دوري افراد ـ حتي يك نفر ـ از اقامه نماز شود از رسالت حقيقي خود دور شده است كه مسئولان ناظر بر اعمال پايگاههاي مقاومت در اين خصوص بسيار بايد مراقب باشند.
اكنون در آستانه ماه مبارك رمضان بر همه ما لازم است كه به احترام اين مكان مقدس هر نوع اختلاف سليقه را براي اداره امور مسجد كنار بگذاريم زيرا ايجاد تفرقه در ميان مومنين براي فاصله گرفتن از مسجد اگر آگاهانه باشد گناهي كمتر از شرك نيست اگرچه همچنان خود بر اقامه نماز در مسجد اقدام كند.
يكي از مساجدي كه همين اختلافات سبب ايجاد تفرقه شده مورد توجه ما براي ملاك قراردادن عوامل اختلاف برانگيز قرار گرفته است كه براي شنيدن اين عوامل به ميان مخالفين و موافقان رفته ايم و از اين ميان هم اگرچه نمي توان همه اظهارنظرهاي اختلاف برانگيز را چاپ كرد چرا كه خود مي تواند به تشديد اختلافات منجر شود اما شناسايي مرزهاي مورد اختلاف براي توجه اعضا هيات امنا ساير مساجد در سطح كشور مفيد است كه مي توان ملاك پرهيز قرار گيرد.
در اين باره يكي از اعضا فعال در اين مسجد كه حدود 27 سال در آن محل سكونت داشته مي گويد : كشور ما قانون دارد و ما هم به قانون اين كشور و سازمانها و مراكز آن احترام مي گذاريم و معتقديم چون اين مسجد زير نظر مركز رسيدگي به امور مساجد است بايد آن مركز را به عنوان قاضي بي طرف قبول داشته باشيم و هر فردي را كه آن مركز به عنوان امام جماعت معرفي كرد با جان و دل بپذيريم و در كنار آن اگر هيات امنايي را به دلايل و مستندات حقوق و قانوني كنار گذاشت از او حداقل در امور مديريتي مسجد استفاده نشود.
وي مي گويد : كسي كه براي معرفي خود عليه روحانيت و نظام موضع مي گيرد نبايد خود را قيم مردم بداند زيرا ما براساس ولايت زندگي مي كنيم و بقا و دوام دولت و ملت هم براساس ولايت است و در اين ميان هم انتخاب مراكز زير نظر رهبري را براي خود حجت مي دانيم و از آن دفاع مي كنيم .
وي مي افزايد : در اين ميان همه افراد فعال در مسجد هم بايد پيشرو ولايت باشند از امام جماعت گرفته تا هيات امنا و بسيج و خانواده هاي شهدا و... و صرف اين ويژگي براي احدي در مسجد حق اضافه اي ايجاد نمي كند اما همه به هم وابسته ايم و نمي توانيم از يكديگر جدا شويم زيرا اين جدايي خود به عاملي براي نفوذ دشمن تبديل خواهد شد.
وي مي گويد : نيروي مقاومت بسيج و خانواده معظم شهيد چشم و چراغ ما هستند اما اين دو امتياز ويژه اي براي آنها در مسجد محسوب نمي شود زيرا خانواده هاي داريم كه سه شهيد تقديم انقلاب و اسلام كرده اند اما اصلا مايل نيستند اسم شهيد خود را براي مسايل مادي و دنيوي بياورند زيرا هدف و انگيزه شهدا فقط خدايي بوده و هدف و انگيزه آنها هم كمك به دين خدا بوده است .
وي مي گويد : امام جماعت چه در زمان حيات امام (ره ) نماينده امام و در زمان رهبر معظم انقلاب نماينده رهبري هستند كه پذيرش آنها بر همه لازم است و اگر موردي وجود داشته باشد فقط بايد به مركز رسيدگي به امور مساجد اطلاع دهند و خودشان براي همه نمازگزاران تعيين تكليف و به امام جماعت اهانت نكنند.
وي مي افزايد : متاسفانه برخي در اين ميان آتش بيار معركه مي شوند و برخي از جوانان هم كه از گذشته ها خبر ندارند جذب سخنان شيرين آنها مي شوند در حاليكه مراكز فعال در كشور براي انتخاب امام جماعت به گذشته و حال آنها همه توجه دارد و بي جهت فردي را براي امام جماعت مومنين انتخاب نمي كنند.
يكي ديگراز اهالي محل كه 30 سال در جمع نمازگزاران حاضر بوده هم درباره روابط ميان امام جماعت هيات امنا و بسيج مي گويد : عدم هماهنگي در مديريت مسجد سبب بروز اختلاف مي شود. اگر امام جماعت بر هماهنگي هيات امنا بانظرات خود تاكيد داشته باشد و هيات امنا هم بگويند ما را نيز در تصميم گيريها شريك كن بايد سعي كرد اين اختلافات عميق نشود و همه چيز به صورت مسالمت آميز به پيش برود.
وي ادامه مي دهد : اگر بخواهم به عنوان يك قاضي بي طرف نظر بدهم بايد بگويم در مواردي كه اختلاف عميق را باعث مي شود معمولا هر دو طرف مقصر هستند اين راي عادلانه است زيرا بسيج و هيات امنا توقعاتي از امام جماعت دارند كه مي تواند بعضي بي جا و بعضي به جا باشد. گاهي امام جماعت فردي موجه و باتجربه است ولي افكار و عملكردش با خواسته هاي جوانان منطبق نيست اگر يك جواني خلافي كرد آن امام جماعت بايد رفتارش را به حساب جواني بگذارد.
او مي افزايد : البته جوان ها هم بايد از تجربه و دانايي امام جماعت بهره ببرند و دست به دست همديگر دهند تا همه چيز به خير و صلاح مسجد و نمازگزاران انجام شود.
حجت الاسلام آشتياني مسئول امور حقوقي مركز رسيدگي به امور مساجد در زمينه راههاي كاهش اختلاف در مساجد مي گويد : راه حل اساسي براي كاهش و حذف اختلافات در مساجد كه به تصويب طرف هاي ذي نفع هم رسيده اين است كه امام جماعت هر مسجد مدير مسجد باشد و نهادهاي ديگري كه مي خواهند با امام جماعت همكاري كنند بايد با نظر و هدايت امام جماعت همكاري كنند يعني محور حركت ها و فعاليت هاي مسجد امام جماعت است تا مشكل پيش نيايد اما اگر در مقابل امام جماعت موضع بگيرند اختلاف پيش مي آيد.
حجت الاسلام آشتياني درباره روند رسيدگي به اختلافات و حل آن هم مي گويد : برخي از اختلافات بين هيات امنا و امام جماعت مسجد يا با اعضا بسيج و خادم به مركز رسيدگي به امور مساجد گزارش مي شود كه بخش حقوقي مركز هم طرفين دعوا را فرا مي خواند و كميسيون ويژه اي داريم كه اگر درحال رسيدگي محرز شد هر كدام از طرفين مقصر هستند نسبت به استعفا يا جابجايي آنها اقدام مي شود و اگر هم كه مشكل حاد نبود قطعا باصلح و سازش و با اهداف مشتركي كه در مسجد دارند دعوا خاتمه پيدا مي كند.
وي با اشاره به كاهش بروز اختلافات در مساجد مي افزايد : قبلا اين نوع اختلافات بيشتر بود اما با توجه به حضور حساب شده بخش حقوقي مركز در اين امور اين اختلافات با جلسات متعددي كه در مساجد داشتيم اكنون به حداقل رسيده است .
وي اختلافات پيش آمده را معمولا بسيار جزيي مي داند و مي گويد : موارد محدودي پرونده اختلافات عميق وجود دارد كه آن هم درحال رسيدگي و پايان دعواست .
وي تعداد مساجد در كل كشور را حدود 60 هزار و در استان تهران 4 هزار مسجد عنوان مي كند و مي افزايد : در استان تهران در مجموع 2 هزار مسجد فعال وجود دارد ولي چون برخي فقط براي نماز باز مي شود و برخي نيز در محدوده بازار هستند كه فقط هنگام ظهر فعالند را در شمار مساجد غيرفعال قرار داده ايم .
حجت الاسلام آشتياني در خاتمه عمده مشكلات و اختلافات موجود در مساجد را فرهنگي و سليقه اي مي داند و مي افزايد : اختلافات از آنجا اوج مي گيرد كه برخي از اين افراد مي خواهند سليقه اي كار كنند و چون با همديگر به توافق نمي رسند باعث ريشه دار شدن اختلافات مي شود.
بروز اختلافات به ظاهر جزيي ميان امام جماعت هيات امنا و بسيج مساجد كه مي تواند به دلايل سليقه اي رخ دهد اگر به درستي حل نشود مي تواند منجر به دودستگي و كاهش حضور مومنين در صفوف نماز جماعت گردد
امام جماعت بايد به عنوان مدير و محور فعاليت هاي مسجد تلقي شود تا همه كارها با وحدت و همدلي به سامان برسد در غيراينصورت ادعاهاي موردي مي تواند براي باورهاي مذهبي و اعتقادي مردم همچون سم مهلكي عمل كند كه در صحنه مسجد پراكنده خواهد شد.
هدف حضور نيروي مقاومت بسيج در مسجد براي حفظ امنيت مسجد و محله هاي اطراف و به ويژه انجام تلاش هاي فرهنگي براي جذب نيرو بوده است كه نبايد دخالتي در امور مديريتي مسجد داشته باشد.
يك نمازگزار مسجد : امام جماعت در زمان حيات امام (ره ) نماينده امام بودند و در زمان رهبر معظم انقلاب نماينده رهبري هستند كه پذيرش آنها برهمه لازم است و اگر مورد اختلافي وجود داشته باشد فقط بايد از طريق مركز رسيدگي به امور مساجد رسيدگي و تعيين تكليف شود.
حسن خلق قدرت جذب سواد كافي و قدرت استدلال و اقناع از جمله ويژگي هاي امام جماعت است و اگر امامي چنين ويژگي هايي نداشته باشد هيچ كاري را نمي تواند به پيش ببرد.
حجت الاسلام آشتياني مسئول امور حقوقي مركز رسيدگي به امور مساجد براساس مصوبه اي كه همه نهادهاي فعال در مسجد آن را امضا كرده اند امام جماعت مدير هر مسجدي است و بقيه بايد فعاليت هاي خود را تحت نظر و هدايت امام جماعت به پيش ببرند.
شنبه 2 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]