اوضاع فولاد ايران بعد از حذف يارانه‌ها

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: اوضاع فولاد ايران بعد از حذف يارانه‌ها
حافظ عزيزي نقشبيش از 30 سال است كه نظام اقتصادي ما از يارانه‌هاي دولتي در بخش‌هاي مختلف بهره مي‌گيرد. اينك دولت در يك اقدام بسيار تحسين‌برانگيز‌درصدد است ساختار اقتصادي كشور و صنايع را اصلاح كرده و طرح حذف نظام رانتي را پياده كند. البته در قانون برنامه چهارم نيز مقرر گشته است كه تا سال‌هاي 91 و 92 يارانه‌ها هدفمند شوند.
در ارتباط با اين موضوع، رئوس طرح تحول اقتصادي براي حوزه فلزات نيز تعيين شده و در آينده اي نزديك شاهد تحولات گسترده‌اي در اين بخش عظيم خواهيم بود. بدون شك فعالان اين بخش تا كنون محاسبات سود و زيان‌، خريد‌، فروش‌، صادرات‌، قيمت تمام شده و... شركت‌ها و كارخانه‌هاي خود را بر اساس نظام فعلي اقتصادي تعريف كرده‌اند و توليدات محصولات فلزي نيز زير سايه قيمت‌هاي فعلي انرژي‌، مواد اوليه‌، حمل و نقل و روابط حاكم بر سيستم مالياتي‌، بانكي‌، بيمه‌اي و... برنامه‌ريزي شده‌اند. مطالعات كارشناسي نشان مي‌دهد كه حذف يارانه‌ها بر هزينه توليد فلزات در حدود 17/30درصد (كتاب گذر ايران در تبديل ثروت نفت به توسعه‌، دكتر احمد ميدري) خواهد افزود‌. در اين گفتار به بررسي اجمالي وضعيت صنعت فولاد ايران در صورت حذف كليه يارانه‌هاي دريافتي پرداخته‌ايم‌. اميد است كارشناسان و صاحب‌نظران كشور در اين زمينه بررسي و مطالعات بيشتري انجام دهند تا تمام زواياي پيدا و پنهان «طرح تحول اقتصادي دولت»‌، بيش از اين در اختيار اقشار مختلف جامعه و شهروندان گرامي‌قرار گيرد‌.
اثرات حذف يارانه‌هاي دريافتي بر كارخانجات فولادسازي:
يارانه‌هاي دريافتي صنعت فولاد به 3 بخش عمده‌: 1- مواد اوليه (‌سنگ‌آهن دريافتي‌) 2- انرژي مصرفي (‌برق و گاز) 3 – حمل و نقل مربوط مي‌شود.
مواد اوليه‌:
معدنكاران كشور (‌توليد كنندگان سنگ آهن‌) در حال حاضر هر كيلو سنگ‌آهن را به نرخ 56 تومان (‌ميانگين‌) در اختيار كارخانجات فولاد سازي قرار مي‌دهند، در حالي‌كه قيمت جهاني هر كيلو سنگ‌آهن (‌با عيار مشابه‌) در بازارهاي جهاني در حدود 156 تومان/كيلوگرم است! و به اين ترتيب‌، معدنكاران ايراني سنگ‌آهن خود را با 100 تومان تخفيف در هر كيلو به فروش مي‌رسانند. با حذف تخفيف فوق و خريد سنگ‌آهن با نرخ‌هاي بين‌المللي‌، قيمت مواد اوليه در حدود 78/2 برابر رقم فعلي براي صنايع فولاد‌سازي رقم خواهد خورد‌.
انرژي مصرفي‌:
در بخش گاز و برق مصرفي‌، صنايع فولادي قيمت هر مترمكعب گاز طبيعي را در حال حاضر به نرخ 185ريال و نرخ برق مصرفي را 200ريال/ هر كيلووات ساعت خريداري مي‌كنند‌. با فرض افزايش قيمت گاز و برق به نرخ‌هاي بين‌المللي‌، نرخ هر مترمكعب گاز 700ريال و نرخ هر كيلووات ساعت برق معادل 773ريال خواهد بود كه به ترتيب 78/3 و 86/3 برابر ارقام فعلي است‌.
حمل و نقل‌:
هزينه حمل سنگ‌آهن در حال حاضر رقمي‌در حدود 8800 تومان (‌حداكثر‌) به ازاي هر تن مي‌باشد‌.
بنابر مطالعات صورت گرفته (‌به نقل از كتاب گذر ايران در تبديل ثروت نفت به توسعه‌، دكتر احمد ميدري‌) حذف يارانه‌هاي بخش حمل و نقل‌، منجر به رشد 3/88‌درصدي در هزينه حمل و نقل بار خواهد شد بنابراين هزينه حمل هر تن سنگ‌آهن به مبلغ 16570 تومان در صورت آزادسازي نرخ سوخت و عوامل ديگر مرتبط با حمل و نقل افزايش خواهد يافت‌. حال مي‌توان چنين نتيجه گرفت‌:
1 - كنسانتره سنگ‌آهن با هزينه حمل به مقصد براي كارخانجات فولادسازي در نظام غير يارانه اي معادل 172570= 16570 + 156000 خواهد بود‌.
2 - در حال حاضر (‌نظام رانتي‌) با استفاده از سنگ‌آهن 200 الي 172هزار توماني‌، مي‌توان شمش (‌بيلت‌) 500هزار توماني/ تن توليد كرد (‌نقل از روزنامه دنياي اقتصاد‌، مورخ 6/5/87‌، مديرعامل شركت نورد فولاد يزد‌). محاسبات نشان مي‌دهد در نظام غيريارانه‌اي با سنگ‌آهن 172570توماني و با صرف هزينه‌اي معادل 5/3 برابر نرخ سنگ آهن‌، توليد شمش در كشور حداكثر به قيمت 604هزار تومان در هر تن خواهد رسيد‌.
604000 = 3/5 × 172500
چنانكه از جداول ذيل پيدا است‌، هزينه توليد يك كيلوگرم محصول فولادي حتي در صورت حذف نظام رانتي (‌نرخ سنگ‌آهن 156هزار تومان‌، هزينه حمل و نقل بار 16570تومان‌، نرخ گاز مصرفي 700 ريال/متر مكعب‌، نرخ برق مصرفي 773ريال/كيلو وات ساعت و‌...‌) در داخل كشور بالغ بر 8000ريال خواهد بود‌. اين مهم در صورتي است كه هزينه توليد يك كيلوگرم محصول فولادي با شمش وارداتي در نظام فعلي معادل 11600 ريال است.
نتيجه‌گيري‌:
با اجراي طرح تحول اقتصادي‌، مزيت‌هاي فعلي صنعت فولاد در كشور دستخوش بحران و دگرگوني قابل توجهي نخواهد شد و مديريت راهبردي شركت‌هاي توليدكننده محصولات فولادي در كشور چنان برنامه ريزي و تدوين شده است كه حتي در قالب طرح حذف يارانه‌ها – كماكان از مزيت نسبي در صنعت فولاد برخوردار خواهيم بود‌.
يکشنبه 13 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 140]