واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: توربین آبی است موتور متحرکی که از آب متحرک انرژی میگیرد. اولین توربینهای آبی چرخهای آبی بودند که برای گذر از چرخهای آبی به توربینهای مدرن ۱۰۰ سال سپری شد. در ادامه swirl در توربینها تحقق پیدا کرد که انرژی به یک جزء چرخان منتقل میشد. (البته در توربینهای ضربهای swirl وجود ندارد.)
توربینهای عکس العملی
در این توربینها آب با گذر از بین پرههای توربین فشار خود را از دست داده و باعث حرکت رانر میشود. توصیف انتقال انرژی بوسیله قانون سوم نیوتن انجام میگیرد. مانند:
توربین فرانسیس
توربین کاپلان(Kaplan, Propeller, Bulb, Tube, Straflo)
Tyson
Water wheel
[ویرایش] توربینهای ضربهای
در این نوع تغییر فشار بوجود نمیآید و با یک نازل سرعت آب افزایش داده میشود و آب به پرهها ضربه میزند. مانند:
توربین پلتون
Turgo
Michell-Banki یا Crossflow یا Ossberger
[ویرایش] توان خروجی
توان از فرمول زیر محاسبه میشود:
توان خروجيکه در آن η راندمان، ρ چگالی آب، g شتاب ثقل، h ارتفاع آب و v. دبی آب میباشد. بهره مکانیکی توربینها (نه بهره ترمودینامیکی!!!) بیش از ۹۰ درصد میباشد.
در مورد نصب توربینها هم میتوانند دارای محور افقی و هم عمودی باشند. پلتون به هر دو نوع ساخته میشود اما فرانسیس و کاپلانهای بزرگ معمولاً عمودی هستند. همچنین در مورد ارتفاع و دبی هم تقسیم بندی میشوند. (البته ارتفاع به مراتب مهمتر از دبی است.) ضربهایها در ارتفاع خیلی بالا استفاده میشوند و عکس العملیها هم در رنج وسیعی از ارتفاع (H همان ارتفاع و به متر است) به کار میروند.
سرعت نامی، ns، مشخصهای است که تعیین میکند چه توربینی به چه موقعیت سدی سازگاری دارد. این سرعت میتواند به صورت توان یک واحد بازای یک وتحد ارتفاع بیان شود. فرمول زیر سرعت نامی را بیان میکند (در این فرمول n سرعت دور بر دقیقهاست.):
رابطه فوق باید در ۲۶۲۶/۰ ضرب شود تا از واحذ انگلیسی به واحد متریک تبدیل شود. البته میتوان با استفاده از Ω که سرعت زاویهای با واحد رادیان بر ثانیهاست فرمول بی واحد زیر را به دست آورد:
حال با استفاده از ارتفاع و دبی موجود و سرعت خواسته شده، سرعت نامی را به دست میآوریم. از این پس با روابط تحلیلی میتوان ابعاد توربین را به دست آورد. معمولاً توربینهای کمترین سرعت را در رنج ۱ تا ۱۰ دارند. توربینهای فرانسیس بین ۱۰ تا ۱۰۰ بوده و کاپلان هم حداقل ۱۰۰ است.
[ویرایش] سرعت فرار
سرعت با حداکثر جریان و بدون بار. همچنین با استفاده از مدلهای آزمایشگاهی در ابعاد ۱ فوت میتوان آزمایشها را انجام داد و با استفاده از قوانین وابستگی (Affinity Law) نتایج را به مدل واقعی تعمیم داد.
[ویرایش] قوانین وابستگی
اگر ابعاد توربین ثابت باشد: سرعت ارتباط مستقیم با دبی ورودی دارد:
N2 / N1 = Q2 / Q1
سرعت متناسب با جذر ارتفاع است.
N2 / N1 = sqrt(H2 / H1)
در نتیجه سرعت برابر جذر ۳ توان هیدرولیکی ورودی است.
(N2 / N1)3 = (P2 / P1)
[ویرایش] تلمبهای ذخیرهای
نیروگاه آبی میتواند در زمان غیر پیک برق اضافه شبکه را گرفته و به صورت پمپ کار کرده و آب را به بالای سد ببرد و در هنگام پیک مانند دیگر توربینها آب را رها کرده و برق را تولید کند. بین ۷۰ تا ۸۰ درصد توانی که برای پمپ مصرف میشود دوباره احیا میشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1807]