دلایل ناکامی در خودکفایی کشاورزی

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > کشاورزی - محمد‌حسین شریعتمداری براساس قانون اساسی کشور می‌باید در تولیدات کشاورزی به مرحله خودکفایی برسد. این الزام در چارچوب سیاستهای کلی نظام و برنامه‌های توسعه پنج ساله کشور به نهادهای اجرایی ابلاغ شده است. بررسی چگونگی عملکرد دستگاههای اجرایی کشور در اهتمام به نیل به اهداف فوق و شناسایی نقاط ضعف و قوت در این عملکرد مهم می‌باشد. ماده دو سیاستهای کلی نظام در بخش کشاورزی مورخ 11/4/84 تأکید بر تولید از منابع داخلی و نیل به خودکفایی در محصولات اساسی دارد. این مهم در برنامه چهارم توسعه به ذکر اهداف کمی لحاظ شده است. پاسخ به این سؤال که آیا اهداف ذکر شده در برنامه چهارم محقق شده یا خیر نیاز به اطلاعات کمی و به روز شده‌ای از عملکرد بخش کشاورزی دارد. خلأ اطلاعات از عملکرد بخش کشاورزی تحلیل و ارزیابی جامع از چگونگی عملکرد برنامه است که این موضوع خود از مصادیق عدم شناخت و حاکی از ضعف در حکمرانی در بخش کشاورزی است. روغن یکی از محصولات اساسی است که همواره افزایش و تولید آن در داخل کشور مورد توجه بوده است. براساس برنامه ده‌ساله تولید روغن در کشور می‌باید به تدریج افزایش یابد. مقایسه عملکرد سال پایه (1383) با سالهای 1384، 1385و 1386 نشان می‌دهدکه به ترتیب 110درصد، 90درصد، 79درصد و 40درصد در خصوص کاهش برنامه محقق شده است. در خصوص کاهش واردات و افزایش صادرات نیز ماده دو سیاستهای عکس نظام در بخش کشاورزی مورخ 11/4/1384 تأکید بر حمایت مؤثر از تولید و کاهش واردات دارد. کاهش تولید شکر و افزایش واردات آن یکی از مصادیقی است که می‌تواند در این خصوص مورد بررسی قرار گیرد. بخش قابل توجهی از شکر مصرفی در داخل تولید می‌شود و مابقی از طریق واردات تأمین می‌شود. افزایش واردات بدون توجیه شکر در سال 1385 به مرز 5/2 میلیون تن رسیدو تولید چغندرقند که در سال 1384 به 7/6 میلیون تن رسیده بود در سال 1387 به 7/1میلیون تن (آمار غیررسمی) کاهش یافته است. این عملکرد در تضاد با سیاستهای کلی نظام در بخش کشاورزی و اهداف برنامه چهارم توسعه می‌باشد. روند کاهش صادرات و افزایش واردات نیز در حبوبات و پنبه نیز قابل مشاهده است. دلایل عدم تحقق اهداف «خودکفایی در محصولات اساسی» و عدم اجرای سیاست‌های ابلاغی را می‌توان به شرح زیر ذکر کرد: 1. ضعف در تدوین طرح جامع برای تولید محصولات اساسی 2. عدم ایجاد نهادهای لازم 3. سیاستهای بازرگانی ضعیف 4. کمبود سرمایه‌گذاری 5. نبود هماهنگی بین دستگاههای مرتبط 6. عدم شفافیت کافی در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌ها 7. حجم بالای ضایعات و نبود برنامه مؤثر در کنترل مصرف بی‌رویه 8. نبود آگاهی لازم برای مواجهه با عوامل طبیعی و نوسانات اقتصادی توجه به شاخص‌های حکمرانی خوب و تلاش در جهت ارتقاء در این شاخصها همراه با نظارت و ارزشیابی مستمر می‌تواند بسیاری از عوامل محدودکننده در بالا را بی‌اثر و یا کم اثر کرده و به موفقیت بخش در اجرای سیاستهای خود کمک کند. کارشناس اقتصاد کشاورزی

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 337]