در گفت و گو با حسيني مطرح شد: اهميت اجلاس غيرمتعهدها در تهران

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: در گفت و گو با حسيني مطرح شد: اهميت اجلاس غيرمتعهدها در تهران
سياسي. وزارت امور خارجه. حسيني. مصاحبه
سيد محمد علي حسيني معاون حقوقي و بين‌الملل وزارت امور خارجه تاكيد كرد:
جنبش عدم تعهد بعنوان تنها اميد كشورهاي جهان در حال توسعه براي مقابله با يكجانبه گرايي در عرصه نظام بين‌الملل مطرح است .

در آستانه برگزاري رخداد بزرگ بين‌المللي و در شرايطي كه جامعه جهاني به لحاظ سياستهاي يكجانبه گرايانه آمريكا با بحران‌هاي فزاينده و چالش برانگيز مواجهه شده است برگزاري كنفرانس وزراي امور خارجه غير متعهد ها در تهران بعنوان بزرگترين حضور سياسي و تجمع وزراي خارجه از قاره‌هاي مختلف جهان فرصت مناسبي را براي هم انديشي و تصميم‌سازي در پرتو خاستگاه جهاني همبستگي و عدالت فراهم ساخته است . در اين جا در نظر داريم در گفت و گو با حسيني مقام ارشد وزارت خارجه ، جايگاه ، سوابق و موقعيت جنبش عدم تعهد و دستور كار اجلاس تهران را بررسي كنيم.

*****
سوال : اگر بخواهيد بطور اختصار سوابق جنبش غير متعهدها را تعريف نماييد چگونه آنرا بيان مي‌كنيد ؟
پاسخ : جنبش عدم تعهد در حال حاضر بزرگترين و مهمترين مجمع هماهنگ‌كننده مواضع سياسي و اقتصادي كشورهاي در حال توسعه مي‌باشد. همانطور كه مي دانيد جنبش در اوايل دهه ‪ ۶۰‬ميلادي در دوره جنگ سرد شكل گرفت و مهمترين ويژگي آن كه تا كنون نيز توسط كشورهاي بنيانگذار و كليدي جنبش مورد توجه قرار گرفته ، استقلال سياسي و فاصله گرفتن از قدرتهاي بزرگ بوده است .

سوال : جنبش غير متعهدها در حال حاضر شامل چند كشور است ؟
پاسخ : در حال حاضر ‪ ۱۱۸‬كشور عضو جنبش غير متعهدها مي‌باشند و ‪ ۱۵‬كشور و ‪ ۸‬سازمان بين‌المللي و منطقه‌اي نيز در اين جنبش به عنوان ناظر حضور دارند . هچنين قرار است در اجلاس تهران ، كشور مونته نگرو به عضو جديد ناظر در اين جنبش پذيرفته شود .

سوال : جايگاه فعلي جنبش عدم تعهد در مناقشات بين‌المللي چيست ؟ پاسخ : با پايان جنگ سرد و تغييرات بنيادين در نظام بين‌الملل ، نه تنها از اهميت جنبش كاسته نشد بلكه روند يك جانبه گرايي قدرتهاي بزرگ ، اين جنبش را بعنوان تنها اميد كشورهاي جهان در حال توسعه براي مقابله با يكجانبه گرايي در عرصه نظام بين‌الملل مطرح نموده است .

سوال : نقش و جايگاه ايران در جنبش عدم تعهد را چگونه مي‌بينيد؟ پاسخ : برگزاري پانزدهمين اجلاس وزراي خارجه جنبش عدم تعهد در ايران حاكي از اعتماد كشورهاي در حال توسعه به نقش ايران در جنبش و در عرصه بين المللي در جمع كشورهاي در حال توسعه مي‌باشد .

سوال : موقعيت زماني اجلاس پانزدهم وزراي امور خارجه در تهران نسبت به اجلاس قبلي را چگونه ارزيابي مي‌نمائيد ؟
پاسخ : نشست پانزدهمين اجلاس وزراي خارجه جنبش عدم تعهد ، مهمترين گردهمايي وزراي خارجه جنبش در فاصله دو اجلاس سران هاوانا ( ‪ (۲۰۰۶‬و قاهره ( ‪ ( ۲۰۰۹‬مي‌باشد كه از تاريخ ‪ ۶‬تا ‪ ۹‬مرداد ماه سالجاري در تهران برگزار مي‌شود. در اين نشست علاوه بر كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد ، تعدادي از كشورها و سازمانهاي بين‌المللي و منطقه‌اي نيز به عنوان ناظر شركت كرده اند.

سوال : انتظارات جمهوري اسلامي از اجلاس تهران چيست ؟
پاسخ : خواسته‌ها و انتظارات اصلي جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از اعضاي فعال جنبش عدم تعهد ادامه و استمرار خط استقلال طلبي سياسي و مقابله با زياده خواهي كشورهاي قدرتمند در عرصه مناسبات بين‌المللي ، تقويت چند جانبه گرايي، پايبندي به اصول و حقوق بين‌المللي ، مقابله با برخوردهاي تبعيض آميز ، ترويج توسعه پايدار و فرصتهاي برابر اقتصادي ، فقر زدايي و تحقق شعار اجلاس يعني همبستگي و صلح و عدالت مي‌باشد.

سوال: رياست فعلي جنبش عدم تعهد را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
پاسخ : همانطور كه مي‌دانيد كوبا در حال حاضر رياست اجلاس سران جنبش عدم تعهد را به عهده دارد.با توجه به مواضع مترقيانه اين كشور در عرصه بين المللي زمينه همكاري خوب و نزديكي بين جمهوري اسلامي ايران و كوبا در جهت اهداف جنبش وجود دارد.

سوال: برخي ويژگي اصلي جنبش را حفظ خط استقلال خواهي جنبش قلمداد مي نمايند، ارزيابي جنابعالي در اين مورد چيست؟
پاسخ: مهمترين ويژگي جنبش حفظ استقلال سياسي و مقابله با قدرتهاي سلطه گر در عرصه بين‌المللي است. ايران تلاش خواهد كرد به سهم خود جنبش را در جهت تحقق اين اهداف مترقيانه سياسي، اقتصادي و اجتماعي ياري كند.

سوال : برنامه كاري اجلاس تهران چه مي‌باشد ؟
پاسخ : ‪ ۲‬روز اول اجلاس تهران يعني روزهاي ‪ ۶‬و‪ ۷‬مرداد ماه به اجلاس كارشناسان ارشد اختصاص دارد كه وظيفه تهيه و تنظيم اسناد براي تصويب نهايي در نشست ‪ ۲‬روزه وزراي خارجه در تاريخ ‪ ۸‬و‪ ۹‬مرداد مي‌باشد .

سوال : چه اسنادي در اجلاس تهران مطرح مي‌شود ؟
پاسخ : اسناد اجلاس در ‪ ۲‬كميته كاري سياسي و اقتصادي - اجتماعي مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت و در قالب يك سند نهايي به تصويب وزرا خواهد رسيد .علاوه بر سند مذكور كه مهمترين سند اين نشست محسوب مي‌شود بيانيه‌اي در خصوص برنامه صلح آميز هسته‌اي ايران و احتمالا بيانيه‌هايي درمورد آخرين تحولات مهم سياسي و بين‌المللي تدوين و منتشر خواهد شد .

سوال : سند پاياني اجلاس تهران چه موضوعاتي را در بر دارد ؟
پاسخ : سند نهايي اجلاس مشتمل بر ‪ ۱۰۰‬صفحه مي‌باشد و طيف وسيعي از موضوعات سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي مورد علاقه كشورهاي عضو را در بر مي گيرد. در بعد سياسي مهمترين موضوعات عبارتند از مخالفت كشورهاي غير متعهد با يك جانبه گرايي قدرتهاي بزرگ ، تبعيض در برخوردهاي سياسي ، مقابله با تروريسم ، موضوع اصلاحات در سازمان ملل و شوراي امنيت و لزوم افزايش نقش و قدرت كشورهاي در حال توسعه در اين سازمان، نفي اشغال خارجي و ساير مسائل مهم بين‌المللي است . موضوع توسعه پايدار، فرصتهاي برابر تجاري، كمك به كشورهاي در حال توسعه، فقر زدايي و شمار ديگري از موضوعات در بخش اقتصادي سند مطرح شده است . حقوق بشر، مقابله با فساد قاچاق، نفي توهين به مذاهب و ارتقاء نقش زنان در جامعه نيز از اهم موضوعات مندرج در بخش اجتماعي - فرهنگي سند پاياني خواهد بود .

سوال : راجع به مفاد و محتواي اسنادي كه در اجلاس تهران بحث خواهد شد بطور جامع تري نقطه نظرات خويش را بيان كنيد؟
پاسخ : اجلاس تهران يك سند نهايي دارد كه در آن مواضع اعضاي جنبش در خصوص گستره وسيعي از مسائل بين‌المللي از جمله مباحث خلع سلاح ، حقوق بشر ، تروريسم و مسائل اقتصادي و منطقه‌اي است . در واقع سند تهران سه فصل عمده دارد كه عبارتند از :
فصل اول، آخرين مواضع جنبش عدم تعهد در خصوص وضعيت بين‌المللي ، نقش و جايگاه جنبش عدم تعهد و روش‌هاي كاري آن، حقوق بين‌الملل ، ارتقاء و حفظ چند جانبه گرايي ، حل و فصل مسالمت آميز اختلافات ، عدم تعهد و توسل به زور ، فرهنگ صلح و گفت وگوي ميان مذاهب و فرهنگ‌ها ، توهين به اديان ، حق تعيين سرنوشت و استعمار زدايي ، پي‌گيري دستاوردهاي اجلاس سران در سال ‪ ، ۲۰۰۵‬اعلاميه هزاره و نتايج اجلاس‌هاي عمده سران و كنفرانس‌ها ، اصلاحات ساختاري سازمان ملل ، موضوع نمايندگي متناسب و افزايش اعضاي شوراي امنيت و ساير موضوعات مربوط به شوراي امنيت ، تقويت شوراي اقتصادي ( اكوسوك)، شوراي حقوق بشر، فعاليتهاي تحكيم صلح بعد از منازعه و عملياتي كردن كميسيون تحكيم صلح، بازبيني ماموريتهاي سازمان ملل در قالب برنامه‌ها و فعاليتهاي سازمان، اصلاح دبيرخانه سازمان ملل و مديريت آن، انسجام در گستره نظام سازمان ملل، وضعيت مالي سازمان ملل و ترتيبات آن، عمليات حفظ صلح ، تروريسم ، مردم سالاري ، گفتگو و همكاري ميان شمال و جنوب و نقش سازمان‌هاي منطقه‌اي تشريح شده است .

فصل دوم اختصاص به وضوعات سياسي منطقه‌اي و زيرمنطقه‌اي دارد و بندهايي در خصوص خاورميانه ( روند صلح ، سرزمينهاي اشغالي فلسطين از جمله بيت المقدس شرقي ، باقيمانده زمينهاي اشغالي در جنوب لبنان و اقدامات تجاوزكارانه اسراييل عليه لبنان)، آفريقا ( آنگولا، مجمع الجزاير ، چاگوس ، ليبي، سومالي، سودان، منطقه درياچه‌هاي بزرگ، صحراي غربي )، آسيا ( افغانستان ، عراق ، كويت ، جزيره كره ، سوريه ) ، آمريكاي لاتين و كارائيب ( بليز و گوآتمالا، كوبا، پاناما، ونزوئلا، گويان و ونزوئلا، هندوراس و بوليوي ) است .

عناوين فصل سوم سند تهران با عنوان موضوعات مربوط به توسعه، موضوعات اجتماعي و حقوق بشر نيز عبارتند از : مقدمه ، كشورهاي كمتر توسعه يافته ، كشورهاي در حال توسعه محصور در خشكي و كشورهاي در حال توسعه جزيره اي كوچك ، كشورهاي در حال توسعه با درآمد متوسط ، تجارت، همكاري جنوب - جنوب ، مهاجرت بين‌المللي و توسعه ، آب بحرالميت، درياي كارائيب، انرژي، حقوق بشر و آزاديهاي اساسي ، نژاد پرستي و تبعيض نژادي ، بردگي و قاچاق انسان ، حقوق بشر ، كمك بشر دوستانه، اطلاعات و فناوري ارتباطات ، پيشرفت زنان ، مردم بومي ، مبارزه با بيسوادي ، بهداشت، ايدز، مالزي، سل و ديگر امراض مسري ، جنايات سازمان يافته فراملي ، قاچاق مواد مخدر و فساد را شامل مي‌شود.

در بخشهاي مختلف ابتدا در چند بند به صورت مقدماتي آمده است كه درمعرفي ايده‌هاي مطروحه در چارچوب موضوعات مورد نظر است. سپس در جايي كه مورد نياز است جنبش اقدامات و ابتكارات اجرايي داشته است بندهاي به صورت اجرايي در انتهاي هر مبحث آمده است . اين كار با هدف روز آمد كردن برنامه عمل جنبش است .

يادآور مي‌شود در راستاي تقويت نقش جنبش عدم تعهد از اجلاس هاوانا تصميم بر آن شد كه از اين اجلاس به بعد جنبش يك برنامه عمل داشته باشد و در صورت لزوم اين برنامه عمل در اجلاس وزرا به روز آمد شود .

بدين ترتيب قرار است بندهاي كه در سند نهايي تهران جنبه اجرايي دارد روز آمد شده و در برنامه عمل اجلاس سران هاوانا لحاظ گردد. اين برنامه عمل در واقع برنامه كاري و اجرايي جنبش عدم تعهد تا اجلاس سران آينده را تشكيل خواهد داد .

لازم به توضيح است اجلاس آتي سران متعهدها قرار است در ماه جولاي ‪ ۲۰۰۹‬در شرم الشيخ مصر برگزار شود.
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 319]