سازمان نظام معلمان

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: سازمان نظام معلمان
علي پورسليمان : بحث «كارايي و كيفيت آموزشي معلمان» موضوعي است كه تقريباً همه نظام هاي آموزشي دنيا به آن توجه كرده اند.

به عنوان مثال، بنابر قوانين دپارتمان آموزشي انگلستان (DFFF) در آموزش حرفه اي معلمان نيازمندي هاي معلمان؛ اولويت هاي آموزشي مدارس و اولويت هاي استراتژيك ملي مدنظر قرار گرفته اند و از محل بودجه عمومي اعتبار مي گيرند. از جمله ديگر دوره هاي آموزش حرفه اي معلمان مي توان به آموزش حرفه اي معلمان ناظر (NPQH) اشاره كرد. در ايران نيز براي اولين بار سال 83 هيات وزيران كه با استناد به ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت حقوق كاركنان دولت مصوب سال 70 مجلس شوراي اسلامي و به منظور افزايش انگيزه و كارايي معلمان و ارتقا سطح كيفيتي خدمات آموزشي به تصويب رسيده بود طرح مسير ارتقاي شغلي معلمان ابلاغ و اجرا شد.» اما پس از اجراي طرح مسير ارتقاي شغلي معلمان تاكنون موفقيت اين طرح مورد ارزيابي قرار نگرفته است ضمن آنكه به نظر مي رسد نتايج اجراي اين طرح با اهداف تعريف شده براي آن همخواني نداشته باشد.آيا شوراي عالي آموزش و پرورش كه به نوعي به گفته اعضاي آن اتاق فكر تعليم و تربيت محسوب مي شوند اجراي اين طرح را از نظر علمي و ميداني مورد ارزيابي قرار داده اند تا طرح جديدي به نام «سازمان نظام معلمي ايران» را مورد بررسي يا اجرا قرار دهند؟ - سازمان نظام معلمي چيست دبير شوراي عالي وزارت آموزش و پرورش از طراحي پيش نويس سازمان نظام معلمي كشور خبر داد و گفت: «اين لايحه پس از تصويب مجلس شوراي اسلامي اجرايي مي شود.» بهرام محمديان در جمع خبرنگاران با اشاره به اينكه بايد به جايگاه و صنف معلم هويت اثر گذار داده شود، گفت: «هم اكنون پيش نويس سازمان معلمي كشور به منظور برقراري تعادي حقوق معلمان دانش آموزان و خانواده آنان و همچنين روابط متقابل بين آنان طراحي و آماده شده است كه پس از تصويب مجلس اجرايي مي شود.» به گزارش خبرنگار موج نيز محمديان اظهار داشت: «در صورتي كه سازمان نظام معلمي جمهوري اسلامي ايران تشكيل شود معلمان كشور مي توانند يك پايگاه رسمي و صنفي در اختيار داشته باشند.» اين در حالي است كه «جزئيات طرح سازمان نظام معلمي ايران» كه به مجلس فرستاده شد بيان نشده است و فقط به ذكر كلياتي از آن اكتفا شده است. از آنجا كه اجراي اين طرح نياز به پيش شرط ها و مقدمات دارد سعي خواهم كرد مولفه ها و عناصر تاثيرگذار بر آن را به طور اجمال مورد مطالعه قرار دهم: - نگاه سياسي به آموزش و پرورش و اجزاي آن تعريف قالب هاي ذهني متناسب با شرايط و جو سياسي جامعه براي ساختار آموزش و پرورش قطعاً سازوكار آموزش و پرورش را جهت ايفاي كاركردها و مفاهيم خود با چالش هاي جدي مواجه خواهد كرد. قطعاً آموزش و پرورش ايدئولوژيك نخواهد توانست نگاه حرفه اي را در آموزش و پرورش بارور كند، هر چند مسوولان بخواهند صورت مساله را حذف كنند، اكرمي وزير سابق آموزش و پرورش در نشستي كه آقاي علي احمدي در زمان سرپرستي و قبل از وزارت براي 9 وزير سابق آموزش و پرورش ترتيب داده بود، گفت: «شما از مطالبات نظام صحبت كرديد اما چرا از مطالبات معلمان و مردم سخني نگفتيد؟ در حالي كه سال گذشته بايد در مورد معلمان بهتر عمل مي شد؛ جنابعالي اگر مي خواهيد قدمي برداريد؛ اين است كه اول دل معلمان را به دست آوريد.» وي افزود: «برخي معلمان كه خود از مدافعان نظام هستند، گفتند كه ما با مسوولان سياسي كاري نداريم، ما فقط مطالباتمان را مي خواهيم. پس دل آن معلمان شكسته است و اولين وظيفه شما تلطيف روابط آموزش و پرورش با معلمان است.» وي با بيان اينكه «معلمان احساس قانون گرايي در آموزش و پرورش نمي كنند»، تصريح كرد: «سال هاست كه آموزش و پرورش سياسي شده، در حالي كه نگاه سياسي به آموزش و پرورش آن را فلج مي كند.»وزير اسبق آموزش و پرورش با اشاره به اينكه تحول در آموزش و پرورش از 20 سال پيش مطرح بود اظهار داشت: «چرا هرگز سوال نمي شود كه بحث تحول بعد از 20 سال به كجا رسيده است. وي با ابراز تاسف از تغيير دائمي قوانين و تغيير مديران در كشور گفت: «اين موضوع نه تنها در نظام آموزش و پرورش بلكه در ساير حوزه هاي اداري كشور، ما را به روزمرگي كشانده است چرا كه هم مصوباتمان دائماً تغيير مي كند و هم افراد اجرايي مان،»اكرمي تاكيد كرد: «ما به نقطه مطلوبي كه مردم براي آن انقلاب كردند، نرسيده ايم و من از بيان حقايق ابايي ندارم. اكرمي با تاكيد بر اينكه معلم گزينش مي خواهد اذعان كرد: «در نظام شاهنشاهي اگر چه خود نظام مشروع نبود اما معلماني مسلمان، علاقه مند و دلسوز، ما را به نوعي تربيت كردند كه يك جمله آنها ما را مي ساخت.»وزير سابق آموزش و پرورش با اذعان به اينكه نبايد به آموزش و پرورش به عنوان دستگاه راي آورنده نگاه كنيم اضافه كرد: «افتخارتان معلمي باشد، نه وزارت لذا توصيه مي كنم كه به دنبال خدمت باشيد چرا كه در همه جاي دنيا اول خدمت به مردم مورد توجه قرار مي گيرد.» - آموزش و پرورش حرفه اي درون دادهاي حرفه اي را نيز مي طلبد در گزارشي با عنوان سنجش كيفيت معلمان در نظام آموزشي معلمان آلمان آمده است: «در جمهوري فدرال آلمان، معلمان از موقعيت اجتماعي و اقتصادي شايسته اي برخوردار هستند. بديهي است چنين موفقيتي سبب مي شود نسل جوان نيز به اين حرفه با ديده احترام نگريسته و آن را جزء اولويت هاي شغلي خود منظور كنند.» به اين ترتيب و در اثر اقبال جوانان به اين حرفه همواره عرضه معلم بر تقاضاي آن فزوني داشته است يعني داوطلباني كه تمام برنامه هاي تربيت معلم پيش از خدمت و آزمون هاي تعيين صلاحيت را به شرح مذكور با موفقيت پشت سر گذاشته اند ممكن است با عدم نياز مواجه شده و از اشتغال به حرفه اي معلمي براي مدت نامعلوم محروم بمانند. وجود معلمان صاحب صلاحيت بيش از تعدادي كه دستگاه آموزش و پرورش به آنها نياز داشته و امكان جذب آنها را دارد يكي از ويژگي هاي جوامعي است كه در آنان معلمي ارزش و اعتبار واقعي خود را پيدا كرده و آحاد جامعه به شكل هاي مختلف نسبت به تكريم و اعزاز معلم اهتمام مي ورزند . هر چند ممكن است برخي اين پديده را معلول اتخاذ سياست هاي به اصطلاح ليبرالي (غير مفيد به نيازهاي جامعه)در پذيرش دانشجو يا برآوردهاي خلاف واقع از نيروي انساني مورد نياز جامعه به وسيله دست اندركاران بخش آموزش عالي بدانند ليكن به هر روي اين ويژگي يعني پيشي گرفتن تعداد معلمان صاحب صلاحيت از معلمان مورد نياز كماكان اعتبار خود را به عنوان يك شاخص تميز دهنده ميان دو دسته از كشورها با توجه به عامل شأن اجتماعي و موقعيت اقتصادي معلمان حفظ كرده است. نتيجه مثبت ديگري كه بر حاكميت چنين شرايطي در جامعه عايد مي شود توجه جوانان شايسته و خوش استعداد به اين حرفه است. به عبارت ديگر با اعطاي مقام و موقعيت در خور اجتماعي و اقتصادي به معلمان هم آثار كمي مثبتي در قالب اقبال جوانان به اين حرفه مي توان انتظار داشت و هم آثار كيفي مثبتي را در قالب گرايش جوانان موفق و مستعد به سمت حرفه معلمي برآن يار خواهد شد. البته بعد كمي قضيه نيز در نهايت آثارمثبت كيفي از خود به جاي خواهد گذاشت چرا كه پديده حق انتخاب با انتخاب اصلح تنها در شرايطي كه عرضه بر تقاضا فزوني داشته باشد معنا و مفهوم خواهد داشت و در مورد نظام آموزشي ايران و در همين يادداشت، آقاي دكتر محمود مهرمحمدي مي گويد: «در كشور ما متاسفانه به رغم تلاش هاي بايسته اي كه در سال هاي اخير در اعطاي شأن و منزلت درخور اجتماعي به معلمان و فراهم كردن موقعيت مناسب اقتصادي و معيشتي براي ايشان به عمل آمد و پيشرفت هايي كه حاصل شد هنوز تا مهيا شدن شرايطي كه حرفه معلمي براي جوانان به ويژه جوانان مستعد و هوشمند جاذبه اي داشته يا در رقابت با ساير مشاغل و حرف از اولويت برخوردار باشد فاصله بسيار است. به عبارت ديگر شايد اكنون دوراني كه مسوولان نظام تربيت معلم كشور را مجبور مي كرد به علت كمبود متقاضي واجد شرايط ملاك پذيرش داوطلبان در دوره دبيري رياضي را كسب حداكثر نمره 5/6 در آزمون ماده رياضي قرار دهند كه مي توان حدس زد آموزش رياضي در كشور با وجود چنين معلماني به چه سرنوشتي مبتلا خواهد شد، سپري شده باشد.ليكن روشن است كه هنوز رشته هاي تربيت معلم در مراكز تربيت معلم و در مرحله بعد، رشته هاي تربيت دبير در دانشگاه هاي كشور جزء انتخاب هاي فارغ التحصيلان ممتاز دبيرستان قرار نداشته و داوطلبان برخوردار از بنيه علمي ضعيف و بعضاً متوسط، آن هم اكثراً از روي اضطرار و لاعلاجي و به عنوان اولويت هاي واپسين دست به انتخاب اين رشته مي زنند.»واضح است كه اصلاح و غنا بخشيدن به برنامه هاي تربيت معلم تابع توانايي ها و قالب هاي ورودي هاي اين سيستم است و تا زماني كه معضل ورودي هاي كم مايه و بعضاً بي مايه به نظام تربيت معلم كشور حل نشود؛ اميد چنداني به ايجاد تحول اساسي در اين نظام و به تبع آن نظام آموزش و پرورش كشور نمي توان داشت. پياژه در كتاب «روان شناسي و دانش آموزان و پرورش» اين حقيقت را اينگونه توصيف مي كند: «زيباترين اصلاح و بازسازي آموزش و پرورش در صورتي كه معلم به تعداد كافي و با كيفيت مطلوب در اختيار نباشد با شكست روبه رو خواهد شد.»
يکشنبه 30 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]