يادگار تلخ روزهاي جنگ

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: يادگار تلخ روزهاي جنگ

نهادها- بنيامين صدر:
رژيم بعثي عراق در جنگ 8 ساله با ايران 350 بار دست به حمله شيميايي زد كه اين اقدام ضد بشري دست كم 55 هزار جانباز شيميايي بر جاي گذاشت.

اين در حالي‌است كه پيش‌بيني مي‌شود حدود ۱۱۰هزار جانباز شيميايي غير رسمي هم در كشور وجود داشته باشند. اين‌ اعداد و ارقام فقط يك آمار ساده نيست.علاوه براين تعدادي از سربازان در معرض گازهاي شيميايي قرار گرفته و آسيب جدي ديده‌اند ولي تا سال‌ها متوجه‌آسيب‌هاي ناشي از استنشاق گازهاي شيميايي نشده‌اند.

اين دسته از قربانيان هم اكنون فاقد پرونده پزشكي هستند و اكنون با گذشت سال‌ها اثرات اين گازها در آنان نمايان شده است. آمار رسمي جانبازان شيميايي مربوط به كساني است كه در جنگ و در لحظه بمباران شيميايي آسيب ديده و داراي سوابق پزشكي هستند.از سوي ديگرسالانه 37 ميليون دلار در ايران صرف هزينه‌هاي بهداشتي و درماني مصدومان سلاح‌هاي شيميايي مي‌شود.

از نظر تاريخي مواد شيميايي يكي از ابزارهاي جنگي بوده اما خاستگاه سلاح شيميايي به جنگ جهاني اول برمي‌گردد. نخستين حمله‌گسترده شيميايي با گاز پولور ‌٢٢ آوريل ‌١٩١٥ در ناحيه‌اي در بلژيك رخ داد.

در جنگ سرد، آمريكا و شوروي انبارهاي بسياري از اين سلاح‌ها را در اختيار داشتند كه براي نابودسازي بشر و محيط‌زيست كافي بود، اين موضوع در نهايت در سال ‌١٩٧٢ به تشكيل كنوانسيون منع كاربردي سلاح‌هاي شيميايي در ژنو انجاميد.

كابوس سلاح‌هاي شيميايي هنوز تهديدي براي بشريت به حساب مي‌آيد، اين درشرايطي است كه ايرانيان تجربه سختي از اين سلاح ويرانگر در حافظه دارند و يادگارهاي، گازهاي خردل و عامل اعصاب در دوران جنگ، هنوز جان جانبازان ايراني را مي‌گيرد و مرگ تدريجي آنان را رقم مي‌زند.

حملات شيميايي كه با هدف قرار دادن نظاميان و غيرنظاميان تعداد قابل توجهي از اهالي شهرهاي خرمشهر، اشنويه، سردشت را به گاز خردل و گازهاي عصبي آلوده كرد؛يادگارهايي كه آثارش در نسل‌هاي دوم متولد شده از آنها نيز ديده مي‌شود.

در جنگ عراق با ايران، 100 هزار ايراني با عوامل شيميايي و به‌طور عمده گاز خردل دچار مصدوميت شيميايي شدند و احتمال افزايش آمار مصدومان به‌دليل عوارض آتي آنها همچنان وجود دارد. شايد به همين دليل است كه در مناطق مرزي ايران به ويژه نواحي جنوب و جنوب غربي بروز ناراحتي‌هاي تنفسي و انواع بيماري‌هاي ريوي هنوز هم شايع است.در بمباران شيميايي شهر سردشت، 3هزار تن در دم كشته شدند و 1500 نفر ديگر نيز پس از اتمام جنگ يعني به‌طور ميانگين سالي 75 نفر از اين مصدومان جان خود را از دست دادند.

براساس تحقيق صورت گرفته روي 32هزار مصدوم شيميايي جنگ تحميلي، 10 درصد مردم سردشت داراي ضايعه شديد تنفسي بوده، 25 درصد از ضايعه جدي پوستي و 70درصد از ضايعه شديد چشمي رنج مي‌برند. براساس آخرين آمارها، 40درصد مصدومان شيميايي دچار افسردگي، 32 درصد مشكل روحي و مابقي اين مشكل را در حد خفيف داشته‌اند.

مي‌ميرند ولي فراموش نمي‌شوند

همان طور كه گفته شد تاكنون 50هزار جانباز شيميايي در كشور تحت درمان و داراي پرونده هستند كه 70درصد آنها دچار ضايعه‌هاي خفيف بوده و 30درصد ضايعه‌هاي متوسط تا شديد دارند.

اين مجروحان به‌طور عمده داراي ضايعه‌هاي ريوي، چشمي و پوستي هستند، ولي به‌دليل مزمن بودن، از مشكلات اعصاب و روان و كاهش تمايلات عاطفي و مشكلات خانوادگي رنج مي‌برند به نحوي كه براساس نتايج آخرين تحقيقات، 35درصد جانبازان شيميايي دچار مشكلات اعصاب و روان هستند. به گفته كارشناسان، ميانگين سن مصدومان شيميايي 42سال است.

اين در حالي است كه20 سال پس از بمباران شيميايي مناطق مسكوني سردشت و «دره قازان» مصدومان اين حادثه، براي ادامه درمان نيازمند توجه بيشتر هستند. با وجود اينكه مسئولان معاونت بهداشت و درمان بنياد شهيد و امور ايثارگران، مي‌گويند از متخصصان تراز اول دنيا براي درمان جانبازان دعوت مي‌‏كنند و هر ماه يكي از متخصصان خارجي براي درمان بيماران خاص از جمله جانبازان شيميايي، مغز و اعصاب و دردهاي مزمن، به ايران مي‌آيد، اما بسياري از مصدومان شيميايي از وضعيت درمان خود ناراضي‌اند.به گفته مسئولان معاونت بهداشت و درمان بنياد شهيد و امور ايثارگران، اين كار كه با معاينه روزانه 15 نفر از جانبازان انجام مي‌شود، هزينه اعزام آنان به خارج از كشور را تا يك دهم كاهش مي‌دهد ومتخصصان خارجي تازه‌ترين روش‌هاي درماني را به پزشكان و پرستاران ارائه مي‌‏دهند.

آغازگران نبرد ناجوانمردانه

در جنگ جهاني اول و در سال 1915 ميلادي، سلاح شيميايي از جانب آلمان‌ها به‌كار گرفته شد و سپس ديگر كشورها استفاده از آن را در برنامه جنگي خود گنجاندند.انگليس پس از جنگ جهاني دوم، از ماده مرگ آورعليه استقلال‌طلبان مالايا استفاده كرد.

آمريكا در جنگ ويتنام، مواد شيميايي و ميكروبي را به‌كار برد. سال 1975 ويتنامي‌ها بمب‌هاي شيميايي را در كامبوج عليه شورشيان خمرهاي سرخ به‌كار بردند.
سال 1979 ارتش شوروي سابق در يورش به افغانستان از سلاح‌هاي شيميايي بهره برد تا اين‌كه سرانجام از سال 1980 تا 1988 و در جنگ عراق عليه ايران، رژيم صدام هر جا كه در جنگ به بن‌بست رسيد، از بمب‌هاي شيميايي استفاده كرد.

عراق در سال 1980 با انتقال مقاديري از عوامل شيميايي و مواد اوليه مربوط از ذخاير شوروي سابق و همچنين خريد تجهيزات ويژه از كشورهاي اروپايي به ويژه آلمان توليد مستقل جنگ‌افزارهاي شيميايي را آغاز كرد. رژيم بعثي عراق به استفاده از عوامل شيميايي در جبهه‌هاي جنگ اكتفا نكرد و بارها در مناطق مسكوني، به‌ويژه در روستاها بمب‌هاي شيميايي خود را فرود آورد. بر اساس گزارش‌هاي رسمي حملات شيميايي عراق عليه ايران و برخي مناطق كردنشين عراق به بيش از 30 بار مي‌رسد كه مهم‌ترين آنها عبارتند از:

- استفاده از گاز خردل در سردشت در هفتم تير ماه سال 1366. اين يكي از فجيع‌ترين و وحشيانه‌ترين حملات از نوع شيميايي بود.
- بمباران شيميايي بسياري از روستاهاي اطراف ايران در اسفند 1367
- حمله شيميايي به ساكنان شهر حلبچه و روستاهاي اطراف آن در اسفند 1367. اين غيرانساني‌ترين مورد استفاده از عوامل شيميايي بود. بمباران شيميايي حلبچه وسيع‌ترين مورد استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي از زمان جنگ جهاني اول تاكنون به‌شمار مي‌آيد كه دست كم 5 هزار تن از مردم اين شهر كشته و 7 هزار تن زخمي شدند تا صدام فرجام وحشتناك زندگي خود را در آينه تقض حقوق بشر به روشني ببيند.

تاريخ درج: 8 تير 1387 ساعت 09:43 تاريخ تاييد: 8 تير 1387 ساعت 13:53 تاريخ به روز رساني: 8 تير 1387 ساعت 13:50
شنبه 8 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]