نگاهي به فيلم‌هاي تلويزيوني در ايام سوگواري‌ ايمان و معجزه‌

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: نگاهي به فيلم‌هاي تلويزيوني در ايام سوگواري‌ ايمان و معجزه‌
جام جم آنلاين: نمايش فيلم‌هاي تلويزيوني در چند روز تعطيل، اتفاقي بود كه نشان داد مديران تلويزيون به هدف خود در توليد و پخش فيلم‌هاي ايراني و جايگزين كردن آنها به جاي فيلم‌هاي خارجي رسيده‌اند. در چند روز گذشته هر روز دست‌كم 2 فيلم ايراني از شبكه‌هاي سراسري و استاني به نمايش گذاشته شد؛ فيلم‌هايي كه به مناسبت خاصي توليد نشده بودند، اما قصه و فضاي آنها به‌گونه‌اي بود كه مناسب پخش در روزهاي عزاداري بودند.

فيلم‌هايي چون اگر باران ببارد، اين آخرين سفر، سكوت خدا، ثانيه‌شمار و... . اين فيلم‌ها هرچند، هر كدام موضوعي جداگانه را اساس قصه خود قرار داده بودند، اما در چند محور با يكديگر مشترك بودند.

زنان قهرمان: در اكثر اين فيلم‌ها زنان شخصيت‌محوري بودند؛ زناني فداكار، از خودگذشته، مومن، پايبند اصول خانواده و مهمتر از همه اين‌كه اكثر آنها آرزو داشتند، سفري به كربلا داشته باشند.

زناني كه مي‌دانستند بايد صبوري كنند تا ماهيت انساني خود را به نمايش گذارند. اين زنان نمونه‌اي از فرشتگان معصومي بودند كه خطا نمي‌كردند و ايمانشان چنان استوار بود كه حرف‌هاي خود را محكم مي‌گفتند و اين استواري كلام به گونه‌اي بود كه به «باور» تبديل مي‌شد و عينيت مي‌يافت.

معجزه: يكي از اصلي‌ترين محورهاي فيلم‌هاي تلويزيوني كه در چند روز گذشته از تلويزيون پخش شدند، «معجزه» بود. آدم‌هاي به آخر خط رسيده كه اكثر آنها منتظر مرگ بودند به واسطه آدم ديگري در راستاي معجزه قرار مي‌گرفتند و نجات پيدا مي‌كردند. البته اين «معجزه» بازتاب اعمال گذشته آدم‌هايي بود كه مرگ روبه‌رو شده بودند.

توسل به خدا و امامان راهي بود كه معجزه عينيت مي‌بخشيد. در برخي از فيلم‌هاي به نمايش درآمده معجزه و آدم‌هاي مرتبط با آن به درستي پرداخت شده بودند و در برخي به لبه شعارزدگي نزديكتر بودند. البته معجزه يك فكر است كه با اتكا به خداوند تبديل به عمل مي‌‌شود و تجربه ثابت كرده است، وقتي اين فكر از ذهن به زبان جاري شود و كسي مدعي آن شود، ديگر كاركرد خود را نخواهد داشت.

آنچه در فيلم‌هاي چند روز اخير ديديم، زندگي آرماني آدم‌هايي بود كه كوچك‌ترين شكي به ايمان خود راه نمي‌دهند؛ آدم‌هاي آرماني كه گويا برخي از آنها فقط به آسمان مرتبط بودند و به زمين و زمينيان كاري نداشتند. اين شخصيت‌هاي به كلي پاك و معصوم نمي‌توانستند مخاطب را تحت‌تاثير قرار دهند اما در كنار اين شخصيت‌هاي پاك و بدون خطا، شخصيت‌هايي نيز وجود داشتند كه خود را در معرض آزمون و خطا مي‌گذاشتند و سپس با نيروي ايمان از آنها مي‌گذشتند.

يكي از اين شخصيت‌هاي باورپذير، مهراوه شريفي‌نيا در فيلم «اگر باران ببارد» بود. او به خود حق انتخاب داده بود و از ميان گزينه‌هاي موجود، سخت‌ترين را انتخاب كرده بود و بعد تمام تلاش خود را به كار گرفته بود تا انتخاب خود را به سرانجام برساند. در فيلم «اين آخرين سفر» هم جانباز پسر معلول را واداشت تا درست زندگي كردن را بياموزد و سربار ديگران نباشد. در فيلم ثانيه‌شمار حميرا رياضي نقش زني آذري زبان را بازي مي‌كرد كه به ساده‌ترين شكل ممكن از خداوند مي‌خواست همسرش را نجات دهد. او قلب پاكي داشت و آنقدر ايمانش محكم بود كه مي‌دانست «معجزه» اتفاق خواهد افتاد.

با نگاهي به فيلم‌هايي كه در تعطيلات ايام عزاداري‌هاي چند روز اخير پخش شد، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه سازندگان و مديران آثار تلويزيوني حالا ديگر مي‌دانند كه فيلم‌هاي آنها نبايد مستقيم به مناسبتي خاص اشاره داشته باشد. مهم مفهوم «ايمان» است كه بايد در قالب‌هاي مختلف به بيننده عرضه شود. اما در كنار اين تركيب مناسب نبايد از اين مساله غافل شد كه شخصيت‌هاي زميني كه با ايمان به خدا راه زندگي را هموار مي‌كنند، تبديل به شخصيت‌هاي آسماني نشوند كه بدون گذر از فراز و نشيب‌ها به يك‌باره رستگار شوند و آدم‌هايي ماورايي شوند كه براي نجات آدم‌هاي ديگر ماموريت يافته‌اند.

ايمان به خداوند و امامان، حركت در راه سنگلاخ زندگي را راحت‌تر مي‌كند اما گاهي «معجزه» خود زندگي است كه بايد آن را پشت سر گذاشت و بيراه نيست اگر بگوييم «دعا» به انسان‌ها كمك مي‌كند تا زندگي كنند و نبايد در پس هر دعا منتظر يك معجزه بود چون انسان‌ها از درك ماهيت كلي هستي عاجز هستند و بيشتر شكل ظاهري اشيا و اتفاقات را مي‌بينند.

پرداختن به «ماهيت» و ديدن لايه‌هاي متعدد آدم‌ها و اشيا چيزي است كه آثار ديني و عرفاني تلويزيون به آن نياز دارد. شخصيت‌هاي باورپذير، شخصيت‌هايي هستند كه «مطلق» نيستند، آنها گاهي شك مي‌كنند، پرسش مي‌كنند، با چراغ به راه مي‌افتند و بعد به منزل «يقين» مي‌رسند. ايمان به خداوند و چگونگي هدايت او، نوري است كه جامعه براي رسيدن به نبوغ زندگي به آن نياز دارد. بنا بر اين آثار تلويزيوني و پرداخت درست به ايمان مي‌تواند به اين نور جلوه بيشتري ببخشد.

طاهره آشياني‌
يکشنبه 19 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 321]