نامگذاري اسامي بيگانه بر واحدهاي تجاري/ بيگانه باوري يا ضعف آموزش

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اين اسامي و كلمات نامانوس نقش بسته بر سردر مغازه‌ها و واحدهاي تجاري در سال‌هاي اخير به تدريج از زبان و فرهنگ ايراني ـ اسلامي فاصله گرفته و به نظر مي رسد به نوعي تفاخر تبديل شده است. اسمي كه بر هر شخص يا شي يا مكان نهاده مي‌شود به مرور به بخشي از هويت آن تبديل مي‌گردد و ديگر تنها يك كلمه محسوب نمي‌شود. بنابراين انتخاب نام بيگانه، مقوله‌اي مهم و ظريف است و حساسيت نشان دادن به آن، اقدامي پسنديده و تقويت كننده فرهنگ كشور به شمار مي‌رود. در قانون به مساله حفظ زبان فارسي در نام‌گذاري مراكز تجاري و محصولات توليدي توجه شده و مجلس شوراي اسلامي ، دستگاه‌هاي قانون‌گذاري، اجرايي و قضايي كشور و سازمان‌ها، شركت‌ها و موسسات دولتي و كليه شركت‌ها را از به كار ‌بردن كلمات و واژه‌هاي بيگانه در گزارش‌ها و مكاتبات، سخنراني‌ها، مصاحبه‌هاي رسمي منع كرده است و همچنين استفاده از اين واژه‌ها بر روي كليه ‌توليدات داخلي اعم از بخش‌هاي دولتي و غير دولتي كه در داخل كشور عرضه مي‌شود ممنوع است. البته اجراي اين قانون نيز مثل هر قانون ديگري از يك طرف مستلزم زمينه‌سازي ذهني يا همان فرهنگ‌سازي و از طرفي ديگر به دستگاه‌هاي نظارتي فعال نياز دارد. بر طبق همين قانون، فرهنگستان زبان و ادب فارسي بايد بر اساس اصول و ضوابط مصوب خود براي واژه‌هاي مورد نياز با اولويت واژه‌هايي كه كاربرد ‌عمومي دارند راساً يا با همكاري مراكز علمي، واژه‌گزيني و يا واژه‌سازي كند. بر اين اساس ، كارخانه‌ها و كارگاه‌ها و اماكن توليدي و خدماتي و تجاري موظف‌اند از اسامي مورد تاييد فرهنگستان استفاده كنند. مگر در مورد لغاتي كه به تشخيص فرهنگستان زبان فارسي، وضع معادل براي آنها ضرورت ندارد و يا اين‌كه هنوز معادلي برايش در نظر گرفته نشده است. عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد چالوس درباره تاثير استفاده از اسامي بيگانه بر زبان فارسي گفت : كاربرد اسامي خارجي تاثير نامطلوبي بر زبان فارسي دارند و بطور قطع بر زبان‌ها و لهجه‌ها كه پشتوانه ادبيات هر كشوري هستند ، تاثير منفي خواهند گذاشت. كياوش سَراني در گفت و گو با ايرنا ‌افزود: بنظر مي رسد براي اين‌كه زبان و ادبيات پويايي خود را حفظ كند و عمق و توسعه بيشتري پيدا كند بايد تمام عناصر مورد استفاده آن از جمله مقوله اسامي و كلمات آن زبان ، مورد حفاظت جدي قرار گيرد. به گفته سراني هرچند توجه مردم به فروشگاهها بيشتر معطوف به نوع و قيمت كالاهاي عرضه شده مي باشد اما نمي توانيم تاثير نام فروشگاه را بخصوص اگر تازگي داشته باش از نظر دور بداريم. بنظر اين استاد دانشگاه انتخاب چنين نامهايي هر چند تاثير چنداني بر نسل جا افتاده و با تجربه ندارد ولي بطور قطع نمي توان از تاثيرات منفي آن بر گروههاي سني پايين تر بويژه جوانان كه به نوگرايي و مد هستند غافل بود. وي بيان ‌داشت : ما مي توانيم از فرهنگ ديرينه ايراني و اسلامي كه برخوردار از اسامي مناسبي است استفاده كنيم و بطور قطع درفرهنگ ايراني ، اسامي زيبا و جذابي هست كه براي جوانان تازگي داشته باشد. عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد چالوس درباره نوشتار به خط لاتين و به زبان انگليسي در تابلوي مغازه ها اينگونه اظهارنظر كرد كه اگر اين نوشتارها در كنار نامها و نوشتارهاي فارسي باشد چندان اشكالي ندارد ولي تمركز بر خط غير ايراني و غفلت از نوشتار فارسي توجيه پذير نيست. وي به برخورداري ايران از فرهنگ و ادبياتي قوي و بالنده اشاره كرد و يادآور شد: گنجينه لغات و كلمات فارسي و گستره فرهنگ ايراني به آن حد از قدرت و قوت هست كه نيازي به وام گرفتن از زبان بيگانه و آن هم زباني كه قرابت چندان با فرهنگ ايراني ندارد ، نيست . عضو هيات علمي دانشگاه آزاد واحد چالوس معتقد است: آشنايي به زبانهاي بيگانه بطور قطع مي تواند انسان را در شناخت كلي جهان مساعدت كند اما اين بدان معنا نيست كه ما همه چيز را با نگاه فرهنگ بيگانه سنجش كنيم ولي اينگونه زبانها بايد در فاصله اي از زبان اصلي مورد استفاده قرار گيرد. سراني، ديدگاه خود را مبني بر استفاده از تمامي قدرت زبان فارسي و زبان‌ها و لهجه هاي زير گروه آن مطرح كرد و اظهارداشت : در زبانها و لهجه هاي محلي و بومي ايراني از جمله زبان مازندراني كه بازمانده زبان فارسي قديم است واژه ها و كلمات مناسبي وجود دارد كه مي توانيم با روز آمد كردن آنها گستره قدرت زبان فارسي را افزايش داده و از روي آوردن به نسل جوان به كلمات و اسامي بيگانه جلوگيري كنيم. وي گفت: وظيفه اصلي ترويج استفاده از لغات فارسي بر دوش رسانه‌ها ، دانشگاه‌ها ، نهادهاي فرهنگي و آموزش و پرورش است و البته اگر استادان دانشگاهها و افراد شاخص اجتماع از جمله اهل سياست ، مديران و مسوولان سياسي اجتماعي و ديگر افراد تاثيرگذار بر جامعه واژه‌هاي فارسي را استفاده كنند در عمق و گسترش آن تاثير فراواني خواهد داشت. سراني ، درباره تناسب اسم فروشگاهها با نوع كالا و خدمات مورد عرضه مي‌گويد: اين يك امر بديهي است كه بايد نام فروشگاهها با نوع كالا و خدمات ارايه شده همخواني داشته باشد براي مثال انتخاب نام ملاصدرا براي يك پاساژ يا طلافروشي مناسب نيست بلكه چنين نامي زيبنده يك كتابفروشي و يا مركز فرهنگي عرضه كننده كالاها و خدمات فرهنگي است. دبير بازنشسته ادبيات فارسي نيز در گفت وگويي با خبرنگار به ايرنا در اين باره ، علت اصلي گرايش بعضي‌ها به نام‌هاي بيگانه، كميابي و خوش‌نوايي و يا به زبان بيگانه‌گراي خودشان ، لوكس بودن آن اسامي ، دانست. كيومرث بابايي با اشاره به اين‌كه اغلبِ اين اسامي با كاركرد اين مراكز فروش يا واحد تجاري همخواني ندارد ، گفت: نامهايي نظير فستيوال، گاندي، بامبو، سانترال و مانند آن كه بر سردر مغازه‌هاي شهر ديده مي‌شود زيبنده فرهنگ و زبان ما نيست. وي تاكيد مي‌كند: در بسياري از موارد اگر از خود مغازه‌دار هم بپرسيم ممكن است معناي اين نام‌ها را به درستي نداند ولي در جايي آن را شنيده و خوشش آمده و يا به گوشش خوش نشسته و به كار برده است. بابايي از روند روز افزون نامگذاري اسامي بيگانه بر سردر واحدهاي تجاري ابراز تاسف كرد و گفت : بعضي‌ها حتي حاضر نيستند اسامي بزرگان ايران مانند مولوي و سعدي و حافظ و ابن‌سينا را در صورت سنخيت داشتن با موضوعيت كارشان بر محل فعاليت خود بگذارند. اين دبير بازنشسته ادبيات فارسي بيان داشت : با جستجو در متون ادبي از جمله شاهنامه فردوسي مي‌توان نامهاي زيبا و كميابي انتخاب كرد و با اين گنجينه ارزشمندي كه در اختيار ماست، نيازي به واژه بيگانه نداريم. وي پيشنهاد مي‌دهد : شايسته است اسامي زيبا و مناسب از كتاب‌هاي ادبي و فرهنگ‌ هايي همچون لغت‌نامه دهخدا انتخاب شود و در اختيار اصناف قرار گيرد تا راهنماي آنان در برگزيدن نام باشد. بابايي ادامه داد : در ثبت احوال فهرستي از اسامي به صورت كتابچه يا در پايگاه اينترنتي اين نهاد وجود دارد ولي براي اصناف اسامي مناسب به صورت مجزا گردآوري نشده است تا مغازه‌ داران بتوانند اسامي زيبا و متناسب با فعاليت صنفي خود انتخاب كنند. دبير بازنشسته ادبيات فارسي گفت: براي مثال مي‌توان از نام پانيذ كه به معناي شكر و نوعي حلواست براي قنادي و از پَرَند و پَرنيان كه به ترتيب به معناي پارچه ابريشمي ساده و پارچه ابريشمي نقش و نگاردار است براي مغازه‌هاي پوشاك استفاده كرد. بابايي تاكيد ‌كرد : يكي از فوايد اين كار آن است كه لغات مهجور فارسي زنده و دايره واژگاني ما گسترده‌تر مي‌شود و همه اين‌ها به معناي تقويت هر چه بيشتر زبان فارسي است. مسوول تاييد اسامي اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي شهرستان چالوس به خبرنگار ايرنا در ارتباط با اين مقوله گفت: ضوابط و چارچوب‌هاي ما براي تاييد اسامي مراكز تجاري و خدماتي، همان قوانين و مقررات موجود است. بهروز نقيبي ‌افزود : قاعده كلي اين است كه نام انتخابي از اسامي بيگانه نباشد و نوشته انگليسي، حداكثر 30 درصد تابلو را در بر بگيرد و 70 درصد ديگر اختصاص به نوشته فارسي داشته باشد و اين‌كه تابلوي يك مركز تجاري به صورت كامل انگليسي باشد خلاف مقررات است. وي در تعريف اسم بيگانه ، اظهار داشت : ما اسامي پيشنهادي مغازه ‌داران را در منابعي همچون لغت‌نامه دهخدا و فرهنگ معين و همچنين سايت‌هاي اينترنتي جستجو مي‌كنيم و اگر داراي معنايي مناسب بود و مغايرتي با فرهنگ ايراني و اسلامي نداشت آن را غير بيگانه دانسته و تاييد مي‌كنيم. نقيبي يادآور ‌شد: البته بعضي از اسامي به ويژه آنهايي كه مربوط به لوازم خانگي و محصولات صوتي و تصويري مي‌شود نام‌هايي جهاني و تجاري‌اند و اگر فروشگاهي كه نماينده آن شركت است اسم آن را بر سردر فروشگاه خود بنويسد اشكالي ندارد. مسوول تاييد اسامي اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي شهرستان چالوس گفت : استفاده از نامهاي محلي مجاز است ولي اين قاعده فقط به همان منطقه اختصاص دارد. وي توضيح مي‌دهد: براي مثال اسم محلي مازندراني در تبريز نامانوس است و يك اسمي كه در تبريز مانوس است در مازندران مانوس نيست و تاييد نمي‌شود. نقيبي با اشاره به موارد متعدد تخلف در واحدهاي صنفي در زمينه انتخاب اسامي ، گفت: رعايت نشدن مقررات، چه به صورت استفاده از اسامي غير مجاز و چه به صورت استفاده از نوشتارهايي به خط بيگانه در تابلوي فروشگاهها، به طور دقيق به نيروي انتظامي و صنف مربوط بايد گزارش شود و با آن برخورد لازم صورت گيرد. وي درباره همكاري ديگر نهادهاي نظارتي در اجراي قوانين و مقررات مربوط به اسامي واحدهاي صنفي، گفت : خوشبختانه اداره اماكن نيروي انتظامي همكاري خوبي با ما دارد و گزارش‌هاي ارايه شده را مورد پيگيرد قانوني قرار مي دهد. بر طبق قانونِ ممنوعيت بكارگيري اسامي، عناوين و اصطلاحات بيگانه، مصوب 14 آذر 1375 مجلس شوراي اسلامي، توليد و توزيع ‌كنندگان كالاها و صاحبان مراكز كسب و پيشه در صورت تخلف از اين قانون به اخطار كتبي توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، تعويض علايم و نشانه‌ها و تغيير اسامي و عناوين پس از اعلام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي توسط وزارت كشور يا دستگاه‌هاي ذي‌ربط با ‌هزينه متخلف، تعطيل موقت محل كار و لغو پروانه كار مجازات و محكوم مي شوند. ك/4 7517/621/503/402

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 429]