تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836133437
مَيْترِيَه; موعود بودايى
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مَيْترِيَه; موعود بودايى نويسنده: لوئيس لَنكستر ؛ على رضا شجاعى در مجمع خدايان بودايى هيچ كس چون مَيْترِيَه چنين آرايش پيچيده اى از تجسّم ها را عرضه نكرده است به منزله يك بودا است كه پس از زاده شدن به شكل انسان به حالت روشن شدگى نهايى (بيدارى كامل) مى رسد. مفهوم مَيْترِيَه را به مثابه بوداى آينده (موعود) در همه سنت هاى بودايى مى توان يافت، اگرچه در دو چيز نظر همه يكى نيست: يكى تاريخ زندگى او، و ديگرى راهى كه در آن، سرنوشت او به منزله بوداى آينده (موعود) آغاز مى شود. گزارش هاى متون با بررسى آثار، از شيوه هايى كه سرگذشت مَيْترِيَه در آن تحول يافته و به تدريج بر اهميت آن افزوده شده است، نشانه هايى مى يابيم. كانون پالى، كه منبع عمده اطلاعات ما درباره آموزه اوليه است، اهميت چندانى به مَيْترِيَه نمى دهد. نام او فقط در يكى از متون اوليه ، سوره چكّهوَتّى سيهَه نادَه پيشكش مى كند. اما يك خدا، كه بر فراز باغِ محل وقوع اين ماجرا مراقب او است، مى كوشد با دور نگه داشتن برهمن، جان بوداسَف را حفظ كند. بوداسَف از اين خدا خواهش مى كند تا به او اجازه انجام اين كار را بدهد، چون پيش از اين در همين باغ، مَيْترِيَه از آرزوى خود براى فداكردن جان خود به پاى آموزگارش، چشم پوشيده بود، از اين رو از رسيدن به بالاترين آرمان خود باز ماند; خطايى كه نبايد تكرار شود. مَهاوَستوُ ، يكى از شاگردان بزرگ شاكيه موُنى، از حالت جذبه اى كه پس از پرى نيروانه آموزگار پيشين خود در آن فرو رفته بود، بيرون مى آيد تا دوباره به بودا خدمت كند و آموزه آن روشنى يافته (به اشراق رسيده) را بشنود. عقيده به هزاره مَيْترِيَه هنوز در مناطق بودايى جنوب آسيا و جنوب خاور رواج دارد. در شرق ميانمار اين باور هست كه بوداوْ ، آموزگار نام آور معاصر، همچون مَيْترِيَه، بوداى آينده (موعود)، شاه جهان بود. يكى گرفتن مَيْترِيَه با رهبران و بنيادگذاران، پيوسته در ميان بوداييان آسيا ديده مى شود. به نظر برخى دانشمندان، انديشه بوداى آينده (موعود) احتمالاً از مفهوم ايرانىِ سوشيانتِ و بودايان را تعليم داده اند. پى.اس. جَيْنى مى گويد سرچشمه تحول مَيْترِيَه در مكتب مَهاسنگيكه بود. در حالى كه تِيروادَه به مَيْترِيَه توجه اندكى دارد، تا آنجا كه در كانون پالى فقط يك اشاره ديده مى شود، مَهاوَستوُى مَهاسنگيكه شمارى از بندهاى خود را به مَيْترِيَه، مفهوم نام او به مثابه اَجيته، شرح حوادث زندگى هاى گذشته او، و نقل پيشگويى هاى شاكيه موُنى از بوداگىِ او اختصاص مى دهد. بنابراين، اسناد و اطلاعات زيادى در توجيه اين مطلب هست كه پژوهش در پيرامون مَيْترِيَه بخشى از حوزه فرهنگى و دينىِ هندى است، و به نظريه اى كه تأثيرات بيرونى را براى توضيح مفهوم بوداى آينده (موعود) رواج مى دهد، متكى نيست. سنّت مَهايانه اهميت زيادى براى مَيْترِيَه قائل است، و در آثارشان در باب زندگى و كُنش هاى او، اشاره هاى زيادى مى يابيم. از آنجا كه مَهايانه بر سير زندگى و تكامل بوداسَف تأكيد كرده است، طبعاً مَيْترِيَه در اين گروه بزرگ، شأن و منزلت پيدا مى كند. همگام با سنت آغازين، همه گروه هاى مَهايانه بر اين باوراند كه راه مَيْترِيَه، راه شاكيه موُنى است. در جمع بوداسَفان، مَيْترِيَه هميشه بالاترين مقام را ندارد; او با بوداسفانى چون مَنجوُشرى مى گويد: بودا درواقع با مَيْترِيَه ديداركرده بود وبه خاطر آرزوى داشتن زندگى بوداسَفى او را ستوده بود. سنت تَنْترىِ مَهايانه متاخر، گويا دل بستگى اندكى به مَيْترِيَه داشته است. فاصله گيرى اين سنت از مَيْترِيَه در گوُهْيَه سَماجه تَنْترَه ديده مى شود. در اين متن، مَيْترِيَه در ارائه پاسخ مناسب به ويمَلَه كيرتىِ غير رهرو، كه با به چالش كشيدن پيشگويىِ بوداگى با اين پرسش، كه آيا سه زمان (گذشته و حال و آينده) را مى توان واقعى گرفت، درمى ماند. ويمَلَه كيرتى مى گويد كه اگر آنها واقعى نيستند، معناى پيشگويى رويدادهاى آينده چيست؟ مَيْترِيَه، ناتوان از پاسخ، ساكت مى ماند. بنابراين، متون مَهايانه ديدگاه متفاوتى را از اين بوداسَف ارائه مى دهد، كه او را در راه رسيدن به جايگاهى بزرگ در آينده نشان مى دهد، اما هنوز تعليم لازم را براى فهم كامل برترين آموزه اين سنت نديده است. يك وصف بسيار مبالغه آميز از مَيْترِيَه در سوره گندهويوُهَه را مى آموزد و معمولاً آن را به مكتب رقيب فرقه مَيْترِيَه وابسته مى دانند، نشان مى دهدكه سوُدَنه يكى ازمردان ممتازى است كه قدرت ديدن قلمرواَميتابه را دارد. پرستش دينى كه بر محور شخصيت مَيْترِيَه پيدا شد، تأثيرش بيش از جنبه هايى است كه در آثار كانونى و مردمى به آن اشاره شده است. هنگامى كه آيين بودا به چين رسيد (حدود قرن اول ميلادى)، توجه زيادى به مَيْترِيَه شد. علت اين گرايش را تا حدى اين باور دائويى دانسته اند كه احتمال ظهور هر لحظه فرزانه اى را مى داد كه قادر بود از ميان جمع دوستداران خود، فرهيختگان را به رستگارى برساند. دل بستگى به آموزه پاك بوم در طى قرن هفتم بالا گرفت و حمايت از آن در طى دوره تانگ (907-618) همچنان استمرار يافت; در نتيجه، تمثال مَيْترِيَه را به ندرت مى كشيدند. اما با آن كه مَيْترِيَه ديگر، موضوع رايج شمايل نگارى ها يا طرح هاى غار نبود، او را از ياد نبردند. در اين زمان، چينيان او را به خدايى عاميانه با منزلتى عظيم بدل كردند. اگر چه تنديس هاى باشكوه مَيْترِيَه از مجموعه آثار هنرمندان محو شد، در دوره حكومت خاندان سوُنگ بوده است و كيسه اى از كنف بر دوش داشته است. كودكان به ويژه شيفته او بودند، و اغلب تصوير او را در حالتى مى كشيدند كه كودكان برگرد او حلقه زده اند. داستان هاى بسيارى درباره نيروى معجزه آساى او پيدا شد; از جمله داستانى كه از پيداشدن يك چشم سوم در پشت سر او حكايت مى كرد. به خاطر اين چشم، مردم او را بودا مى خواندند، و با اين همه او از آنان مى خواست كه درباره ويژگى هاى او سخن پراكنى نكنند. اين داستان ها به اين باور منجر شد كه اين خانه به دوش كسى نيست به جز خود مَيْترِيَه، كه به زمين پايين آمده، اين شكل غريب را به خود گرفته است، تا مردم را از راه فرزانگى و شكيبايى و مهربانى جذب كند. امروزه اين سيماى مَيْترِيَه بدين شكل و قيافه را در ورودى اصلى دَيرهاى چينى قرار مى دهند، تا همه غيررهروانى كه آرزوى سرنوشت نيك و نيكبختى را دارند او را حرمت نهند. از آنجا كه او را بوداى آينده (موعود) مى دانستند، كه در زمان فرمانروايى شاهى بزرگ (شاه جهان) مى آيد، كسانى كه به دنبال استوارساختن پايه هاى قدرت سياسى يا مشروعيت بخشيدن به حكومت خويش بودند، اغلب مَيْترِيَه را دستاويز قرار مى دادند. در آغاز قرن هفتم، فرمانروايان و رهبران آينده چينى، خود را تجسّم مَيْترِيَه معرفى مى كردند يا ادعا مى كردند كه برگزيده شده اند تا ملت را براى ظهور بوداى جديد آماده كنند. محض نمونه، در سال 613 ميلادى، سونگ زهـ سيئن هنگامى كه به قدرت رسيد همين ادعا را كرد. دوران حكومت خاندان سونگ (1279-960) شاهد پيدا شدن گروه هاى مخفى با اين عقيده بود كه مَيْترِيَه هم اكنون در جهان است، يا اين كه جهان بايد تغيير كند تا با او هماهنگ شود. استفاده سياسى از مَيْترِيَه توسط كسانى كه مرجعيت رسمى را به چالش كشيدند احتمالاً يكى از دلايل كاهش حمايت دربار از آثار هنرىِ مربوط به اين بوداسَف بود. در زندگى آيينىِ چينى، مَيْترِيَه با سه مرحله دوره كيهانى رابطه پيدا كرد. او منادى آخرين دوره است. درآثار ادبى بائوـ جيوُاَن (طومارِگران بها)، كه نگرش ها وباورهاى دين عاميانه را نشان مى دهد، نظرى هست كه مى گويد او پيامبرى است كه در طى آخرين دوره به عنوان فرستاده اى از سوى «مامِ بزرگ» براى نجات گناهكاران به جهانِ خاكى قدم مى گذارد. متن بائو ـ جيوُاَنِ قرن هفدهم، مَيْترِيَه را به منزله گرداننده آسمان ها در طى آخرين دوره، كه نمادش رنگ سفيد است، وصف مى كند. او بر اورنگ خويش، گلِ نيلوفرِ نُه برگ، مى نشيند ودرانتظارزمانى است كه درآن صدوهشت هزارسال فرمانروايى مى كند. مَيْترِيَه در تحول بودايىِ چينى نقش مهمى داشت، كه تا حدى به خاطر بسيارى از نهضت هاى هزاره گرايى بود كه بى آن كه بينديشند كه او همه چيز بود مگر خدايى چينى، از او استفاده كاملى مى بردند; آنان خاستگاه بيگانه او را از ياد برده بودند. نمونه شيوه اى كه در آن بن مايه ها از فرهنگى به فرهنگ ديگر راه مى يابد دواَن مين هوُيِن را به دست گيرد و دوره اى جديد را آغاز كند. در ميان انجمن هاى ديرى و غيرديرى، بوداييان به انديش تر، دل بسته مَيْترِيَه شدند، چون در آن دوره كه مى انديشيدند «آموزه حقيقى» در حال از ميان رفتن است، زندگى را بى معنا يافتند. چينينان مَيْترِيَه را خدايى مى دانستند كه نيازهاشان را در سطوح مختلف برآورده مى كرد، و در پيشكش كردن انواع لباس ها، برگزارى مناسك دينى و آن چه در كف داشتند به او ترديد نكردند. يكى ديگر از كشورهاى آسياى شرقى، يعنى كره، نيز توجه زيادى به مَيْترِيَه داشته است، كه تا حدى به اين خاطر بود كه آيين بودا هنگامى وارد اين شبه جزيره شد كه اهميت پرستش مَيْترِيَه در چين به اوج رسيده بود. چون پرستش مَيْترِيَه نخستين پرستش دينى اى بود كه وارد كره مى شد، براى آن احترام زيادى قائل بودند و پس از آن كه علاقه چينى به جنبه هاى سنتى مَيْترِيَه از ميان رفته بود، مدت ها استمرار يافت. عقيده به مَيْترِيَه از وِى شمالى و قلمروهاى وابسته به آن به كره رسيد، كه مى توانيم او را در تركيب بندى هاى سه تايى از دوره هاى پائكْجه ، مى انديشند كه حتى اگر محيط دلخواه او نباشد، مَيْترِيَه به جهانِ خاكى نزول و در آن عمل مى كند. در طى دوره سه قلمرو (اواخر قرن چهارم تا 668)، يك سازمان نيمه نظامى از مردان جوان، مشهور به هوارانگ، علاقه زيادى به سه دوره آموزه نشان مى دادند و عده اى بر اين باور بودند كه دوره پايانى، كه آموزه حقيقى در آن محو مى شود و آموزه ناشناخته اى جاى آن را مى گيرد، نزديك شده بود. از آنجا كه تعليم سوُترَه ها اين بود كه اين دوره هزاروپانصد سال پس از پرى نيروانه بودا است، اين انديشه در مردم كره پيدا شد كه دوره شر از سال هزاروپنجاهودو آغازشده است. رخدادهاى قرون بعدى توجيه كننده اين نظربود كه دوره شر در واقع فرارسيده بود، و در طى بى نظمى اجتماعى اين دوره ها، عده اى آنچنان كه انتظارمى رفت منتظرظهور مَيْترِيَه در نقش حامى بودند. حتى هم اكنون، مؤمنان از مَيْترِيَه انتظار حمايت و يارى دارند. بوميان كره هنوز به نزديك مجسمه مَيْترِيَه مى آيند تا از او نيكبختى، تولد فرزند پسر، شفاى بيمار و حمايت در دوره هاى درد و رنج را طلب كنند. اكثر تنديس هاى خاص مَيْترِيَه در كره، صُفّه بزرگى را كه بر بالاى سر او چسبيده و يك شكل پلكانى يا كروى بر بالاى آن قرار گرفته است نشان مى دهد. اين دستار، شكل استوُپه را نشان مى دهد، كه معمولاً مَيْترِيَه بر سر مى گذارد. نقش مَيترِيَه را در آيين هاى بارورى در پرستش دينى اى كه اكنون در جزيره چِجُوى كره، در شمال شرق درياى چين برگزار مى شود به ساده ترين وجه مى توان ديد. در يكى از مناطق اين جزيره، تنديسى از مَيْتريَه در كنار سنگى به شكل اِحْليل قرار گرفته است. زنان به اين مكان مى آيند تا به اين سنگ بچسبند; به اين اميد كه با اين عمل فرزندشان پسر شود. هنگامى كه شخص، سياهه اى از موضوعات را براى دعا براى پسران تهيه مى كند، مَيْترِيَه را مى توان در كنار اژدهاشاه، روحِ كوه، و هفت ستاره يافت. از ميان همه شخصيت ها در مجمع خدايان بودايى، تنها خدايى كه در نظر آنها دعا، به ويژه دعا براى كودكان را اجابت مى كند، مَيْترِيَه است. اين انديشه روشنگر آن فرزانه با شكمِ گُنده و كودكان پيرامون او در سبك چينى است. مَيْترِيَه همچنين به شكل يك عنصر مهم در گروه هاى منتظران كه در كره پيدا شده اند ظاهر مى شود. يكى از اين گروه ها يك دين جديد است; مشهور به چوُنگ سانـ گيو ، ايزدِ نخستينِ حماسه هاى كره اى و فرمانرواى آسمان، به شكل بودا مَيْترِيَه به كره نزول مى كند. در قرن بيستم، بوداييان كره به دنبال شناسايى مَيْترِيَه بودند و بيستوهفت تنديس اصلى او را در جايگاه هاى ثابت به شكل ايستاده باشكوه، ساختند. اگر چه انجمن رهروان چوگيه توجه اندكى به بوداسَف دارد، مردم معمولى كره، مانند مردم معمولى چين اجازه نمى دهند كه مَيترِيَه از اَعمال دينى شان حذف شود. ژاپنى ها اطلاعات اوليه را درباره مَيترِيَه از كره گرفتند; اين انتقال شامل تنديس هاى اين بوداسَف هم بود. اكثر دِيرهايى را كه مى گويند شوْتوكوُ تايى شى بود. او پيش از مرگ خود اعلام كرد كه در آسمانِ توُشيته زاده مى شود و در آنجا هزاران سال در حضور بوداى آينده (موعود)، پيش از آن كه با او به زمين نزول كند، زندگى مى كند. تحولات اخير در باب پرستش مَيْترِيَه هنوز در ژاپن مشاهده مى شود. محض نمونه، در كاشيما (1868-1600)، منطقه كاشيما، منطقه رقص هاى مَيْترِيَه بود كه در آن پريستارانِ زنِ ايزدكده، زن پيشگويى را مى آوردند كه آمدن بهروزى سال را پيشگويى مى كرد. او با نيروى خود به جهان مَيْترِيَه، يعنى بهشت سرشار از نعمت رسيد. برخى گروه ها در ژاپن، منتظر ظهور مَيتْرِيَه اند; آن هم مكانى در بالاى كيم پوُسان ، كه سرزمين طلايى در آنجا ساخته مى شود و مَيْترِيَه در آن سه موعظه مى كند. در همه مناطق بودايىِ اصلى در آسيا ، پيروان همواره اين عقيده را مطرح مى كرده اند كه مَيْترِيَه در منطقه خودشان زاده مى شود و بنابراين او را نه تنها بيگانه نمى دانند، بلكه يكى از خودشان به شمار مى آورند. بسيارى از كسانى كه، به خاطر عضويتشان در گروه مَيْترِيَه ، خود را از فرهيختگان مى دانند، اميدوارند تا زمان نزول مَيْترِيَه روى زمين باقى بمانند. در گروه هاى ديگر، هواخواهان بر اين باورند كه او هم اكنون ظهور كرده است. محض نمونه، در سال 1773 ميلادى گروهى مشهور به فوُجى كوْ را كانون توجهشان قراردادند. زائران كه با رقص سماع به جذبه فرو مى رفتند، اعلام كردند كه مَيْترِيَه با خود محصول فراوان مى آورد. قرن بيستم، دوره گرايش شديد به «دين هاى جديد» (شينكوْ سوُكيوْ ، يا كوه ِ مَيْترِيَه باشد. واپسين سخن هرجا كه آيين بودا مورد حمايت قرار گرفته است، مَيْترِيَه شخصيتى مهم در انديشه بودايى به شمار آمده است. از نظر پيروان معمولى، پرستش مَيْترِيَه روشى بود براى ايجاد كَرْمَه نيك براى خودشان و تضمين اين كه در آينده رستگار خواهند بود. عنصر اميد به آينده، بخش سرنوشت ساز آرمان مَيْترِيَه است ، كه براى هدايت بشر به دوره اى بهتر ظهور كرده يا خواهد كرد. چون داستان مَيْترِيَه هنوز ادامه دارد ، او مى تواند در سناريوهاى متنوع بى شمارى ، كه هر يك را مى توان براى برآوردن نيازهاى زمان و مكان خاص ساخت ، نقش داشته باشد. كتابنامه منابع اصلى _."The Anagata-vamsa." Edited by J. Minayeff. Journal of the pali Text Society (1886): 33-53. _.Astasahasrikaprajnaparamitasutra. Edited by Wogihara Unrai. Tokyo, 1932-1935. _.Digha Nikaya. 3 vols. Edited by T. W. Rhys-Davids and J. Estlin Carpenter. Pali Text Society Series. London, 1890-1911. Translated by T. W. Rhys-Davids and C. A. F. Rhys-Davids as Dialogues of the Buddha, "Sacred Books of the Buddhists," vols. 2-4 ( London, 1889-1921). _.Divyavadana. Edited by E. B. Cowell and R. A. Neill. Cambridge, 1886. _.Gandhavyuha Sutra. Edited by D. T. Suzuki and Idzumi Hokei. Kyoto, 1934-1936. _.Guhyasamaja Tantra. Edited by Benoytosh Bhattacharyya. Gaekwad"s Oriental Series, no. 53. Baroda, 1931. _.Le Mahavastu. 3 vols. Edited by Emile Senart. Paris, 1882-1897. Translated by J. J. Jones as The Mahavastu, "Sacred Books of the Buddhists," vols. 16, 18, 19 (London, 1949-1956). _.Maitreyavyakarana. Edited by Sylvain Levi. Paris, 1932. _.Saddharmapundarikasutra. Edited by Hendrik Kern and Bunyiu Nanjio. Bibliotheca Buddhica. Saint Petersburg, 1914. Translated by Hendrik Kern as Saddharma-Pundarika; or, The Lotus of the Good Law, "Sacred Books of the Buddhists," vol. 21 (1884; reprint, new York, 1963). Kumarajiva,s fifthcentury chinese translation of the Lotus has been translated by Leon N. Hurvitz as Scripture of the Lotus Blossom of the Fine Dharma ( New York, 1976). _.Sukhavativyuhasutra. Edited by F. Max Muller and Bunyiu Nanjio. Anecdota Oxonensia Aryan Series. Oxford, 1883. Translated into English by F. Max Muller in Buddhist Mahayana Texts, Edited by E. B. Cowell et al. ,"Sacred Books of the East" vol.49 (1894; reprint, New York, 1969). _.Vimalakirtinirdesa. Translated From Tibetan by Robert A. F. Thurman as The Holy Teaching of Vimalakirti: A Mahayana Scripture (University Park, Penn, 1976). منابع ثانوى _.Hayami Tasuku. Miroku shinko-mo hitotsu no jodo shinko. Nihonjin no kodo to shiso, vol. 12. Tokyo, 1971. _.Miyata Noboru. Miroku shinko no kenkyu.Tokyo, 1975. _.Murakami Shigeyoshi. Japanese Religion in Modern Century. Translated by H. Byron Earhart, Tokyo. 1980. _.Sponberg, Alan, and Helen Hardacre, eds. Maitreya. Princeton, 1986. _.Tsuruoka Shizuo. "Nihon in okeru Miroku gesho shinko ni tsuite." Shukyo kenkyu 144(1955):22-35. منبع:پایگاه دانشگاه ادیان و مذاهب
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 258]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها