تغییر جهت در سیاست های اجتماعی: اعلام رویکرد «زیست عفیفانه» توسط دولت سیزدهم
عصر روز شنبه، هشتم آذر ماه، نشستی حیاتی و کلیدی با عنوان «راهبردها و راهکارهای آسیب زدایی از عرصه های اجتماعی؛ برنامه اقدام زیست اجتماعی سالم و عفیفانه» با حضور جمعی از وزرا و اعضای هیئت دولت و به ریاست شخص مسعود پزشکیان، رئیس جمهور، برگزار شد. هدف اصلی این جلسه، بررسی و تدوین یک استراتژی نوین برای مسائل اجتماعی، به خصوص موضوع مهم حجاب و عفاف بود. اظهارات رئیس جمهور در این نشست، نشان دهنده یک تغییر رویکرد قابل توجه در نحوه مواجهه دولت با این مساله جنجالی است.
هشدار رئیس جمهور: از هرگونه اقدامی که سرمایه اجتماعی را تخریب کند، دوری کنید
نقطه ثقل و تاکید اصلی سخنان رئیس جمهور در این نشست، بر حفظ سرمایه اجتماعی شکل گرفته در کشور بود. پزشکیان با لحنی صریح هشدار داد که در مسیر ترویج «زیست عفیفانه»، نباید دست به اقداماتی زد که به این سرمایه ارزشمند آسیب وارد کند. این رویکرد، در واقع خط قرمزی را برای نهادها و مجریان مرتبط با مساله حجاب ترسیم می کند تا از برخوردهای تند و زننده پرهیز کنند.
پزشکیان تصریح کرد: «فعالیت ها باید بر پایه نگاه تخصصی صورت گیرد. بیان تبیینی و اقناعی، ابزارهای مؤثری برای عرضه مفاهیم اثرگذار هستند. از سوی دیگر، اقدامات نباید به گونه ای باشد که در سطح جامعه ایجاد عناد و لجاجت کند.»
این جمله به روشنی نشان می دهد که دولت به دنبال پایان دادن به روش های تقابلی و سخت گیرانه است و جایگزینی روش های فرهنگی، اقناعی و متخصصانه را در دستور کار قرار داده است. او معتقد است که هر نوع برخورد غیرحکیمانه، نه تنها مشکل را حل نمی کند، بلکه موجب لجاجت و دشمنی در میان مردم، خصوصا جوانان، خواهد شد.
پیشگیری با حکمت و درایت؛ لزوم رویکردهای تدریجی و مرحله ای
پزشکیان در بخش دیگری از اظهارات خود، بر لزوم اجرای راهکارهای تخصصی، بین بخشی و قابل اجرا در موضوع زیست اجتماعی سالم تاکید کرد. او اظهار داشت که گام نخست در این مسیر، پیشگیری از بروز هنجارشکنی در جامعه است و این کار باید با حکمت و درایت کامل پیش برود.
وی از کارشناسان و متولیان این امر خواست که اقدامات مؤثر را با سه رویکرد اصلی سیاسی، دینی و اجتماعی، به صورت تدریجی و مرحله ای دنبال کنند. این تاکید بر تدریجی بودن و مرحله ای بودن، نشان می دهد که دولت قصد دارد به جای یک اقدام ضربتی و پرحاشیه، یک تغییر فرهنگی و اجتماعی پایدار و طولانی مدت را در دستور کار قرار دهد.
علاوه بر این، رئیس جمهور خواستار بهره گیری از ظرفیت محلات، مساجد و علمای دینی در این حوزه شد. این یعنی، سیاست گذاری ها از سطح کلان دولتی به سطح مردمی و اجتماعی کشانده خواهد شد تا پذیرش عمومی آن افزایش یابد.
حجاب و شرافت زن ایرانی؛ مقابله با بدن نمایی با حفظ شان والای زنان
رئیس جمهور در ادامه موضع گیری های خود، موضوع بدن نمایی و برهنگی را مغایر با شان والای زنان جامعه دانست. پزشکیان با تاکید بر شرافت و شأنیت زنان ایرانی، این مساله را نه از منظر محدودیت، بلکه از زاویه حفظ کرامت و ارزش گذاری برای شخصیت زن مطرح کرد. او سعی کرد تفاوتی میان حفظ ارزش های عفاف و رویکردهای تندروانه قائل شود و تاکید کرد که زن ایرانی دارای “شأنیت و شرافت والایی” است که باید حفظ شود.
معرفی الگوهای مناسب: بهره گیری از چهره های فرهنگی و ورزشی
یکی از راهکارهای مهم و نوینی که پزشکیان برای ترویج حجاب برتر معرفی کرد، استفاده از الگوهای مناسب اجتماعی بود. وی تصریح کرد که ورزشکاران، مدال آوران و چهره های فرهنگی، به عنوان سرمایه های اجتماعی کشور، ظرفیت بسیار بالایی برای معرفی الگوهای مناسب به جامعه، به ویژه نسل جوان، دارند.
ایشان در این زمینه تاکید کرد: “حجاب برتر باید به عنوان نمادی از خلاقیت، توانمندی، علم و صداقت افراد مطرح و الگوسازی شود.” این عبارت نشان می دهد که رویکرد دولت این است که حجاب را از یک موضوع صرفا ظاهری و محدود کننده، به یک نماد فرهنگی و ارزشی مرتبط با موفقیت و توانمندی فردی تبدیل کند. به این ترتیب، هدف تغییر نگرش جامعه از یک الزام صرف به یک انتخاب هویتی مثبت و قدرتمند است.
در بخش پایانی این نشست نیز، اعضای هیئت دولت به ارائه راهکارها و نظرات مختلف خود در راستای آسیب زدایی از عرصه های اجتماعی و اجرای موفق این برنامه جامع پرداختند. به نظر می رسد دولت سیزدهم قصد دارد با این رویکرد جدید، به یک چالش دیرینه و حساس اجتماعی، پاسخی منطقی و پایدار بدهد.
