نبرد ارزی: آیا رمزارزها تهدیدی برای بانک مرکزی هستند؟
به نظر میرسد که سکهها با یک همکاری اقتصادی متحد، فعالیت میکنند و نظارت از طریق اتصال به مرکز تتا و پلیس فتا انجام میشود تا امنیت معاملات حفظ شود.
- محمدرضا حاجیجعفری، معاون مرکز ملی پایش و بهبود محیط کسبوکار
در پاییز امسال، بیتا محبیخواه، مدیرکل دفتر تأمین منابع و سرمایهگذاری وزارت ارتباطات، با اشاره به اینکه دامنه رمزارزها فراتر از توان تخصصی بانک مرکزی است، گفت: «رمزارزها فقط ابزار مالی نیستند، بلکه در حوزه سرمایهگذاری یا حتی کاربردهای غیرپولی فعالیت دارند. بنابراین نمیتوان صفر تا صد تنظیمگری را به بانک مرکزی سپرد.»
شرکتکنندگان در نشست «رکن چهارم» با وجود اختلاف دیدگاهها در یک نکته همنظر بودند: حوزه رمزارز در ایران بیش از هر چیز نیازمند چارچوب روشن و تقسیم وظایف دقیق میان نهادهای حاکمیتی است. تا زمانی که بانک مرکزی، بورس، وزارت صمت و مرکز ملی فضای مجازی هر یک مسیر جداگانهای بروند، این بازار نهتنها توسعه پیدا نمیکند، بلکه به میدان رقابت نهادی و سردرگمی فعالان اقتصادی تبدیل خواهد شد.
به بیان سادهتر، رمزارزها به سرعت در حال تبدیل شدن به بخشی از اقتصاد جهانی هستند و دولتها و بانکهای مرکزی در سراسر جهان به دنبال راههایی برای تنظیم و ادغام آنها در سیستمهای مالی موجود هستند. در این میان، برخی کارشناسان معتقدند که رمزارزها میتوانند تهدیدی برای سلطه بانکهای مرکزی بر سیستمهای پولی باشند. این نگرانیها به ویژه در کشورهایی مانند ایران که با چالشهای اقتصادی و تحریمهای بینالمللی روبرو هستند، بیشتر به چشم میخورد.
آیا رمزارزها جایگزین پول ملی میشوند؟
یکی از اصلیترین نگرانیها این است که رمزارزها میتوانند به عنوان جایگزینی برای پول ملی عمل کنند و در نتیجه، توانایی بانک مرکزی در کنترل عرضه پول و اجرای سیاستهای پولی را کاهش دهند. اگر مردم به طور گسترده از رمزارزها برای انجام معاملات استفاده کنند، بانک مرکزی نمیتواند به طور موثر نرخ بهره را تعیین کند یا ارزش پول ملی را مدیریت کند.
رمزارزها و خروج سرمایه
یکی دیگر از نگرانیها، امکان خروج سرمایه از کشور از طریق رمزارزها است. در شرایطی که ایران با محدودیتهای ارزی روبرو است، رمزارزها میتوانند به ابزاری برای انتقال غیرقانونی سرمایه به خارج از کشور تبدیل شوند. این امر میتواند منجر به کاهش ارزش پول ملی و تضعیف اقتصاد کشور شود.
فرصتهای رمزارزها برای ایران
با وجود چالشها، رمزارزها میتوانند فرصتهایی را نیز برای ایران فراهم کنند. به عنوان مثال، رمزارزها میتوانند به دور زدن تحریمهای بینالمللی کمک کنند و امکان انجام معاملات تجاری با کشورهای دیگر را بدون نیاز به استفاده از سیستمهای مالی سنتی فراهم آورند. علاوه بر این، رمزارزها میتوانند به جذب سرمایهگذاری خارجی کمک کنند و فرصتهای جدیدی را برای کارآفرینی و نوآوری ایجاد کنند.
بانک مرکزی و رمزارزها: تقابل یا تعامل؟
در حال حاضر، رویکرد بانک مرکزی ایران در قبال رمزارزها تا حدودی مبهم است. از یک سو، بانک مرکزی استفاده از رمزارزها را برای پرداختهای داخلی ممنوع کرده است. از سوی دیگر، این نهاد در حال بررسی امکان انتشار رمزارز ملی است. به نظر میرسد که بانک مرکزی به دنبال یافتن تعادلی بین کنترل و بهرهبرداری از مزایای رمزارزها است.
آینده جنگ ارزی
با توجه به رشد روزافزون رمزارزها و افزایش علاقه مردم به این داراییهای دیجیتال، به نظر میرسد که جنگ ارزی بین بانکهای مرکزی و رمزارزها در آینده تشدید خواهد شد. در این میان، کشورهایی که بتوانند به طور موثر رمزارزها را تنظیم و ادغام کنند، میتوانند از مزایای این فناوری نوظهور بهرهمند شوند. در مقابل، کشورهایی که به طور کامل با رمزارزها مخالفت کنند، ممکن است فرصتهای مهمی را از دست بدهند.
