ارتباط مرموز بین آسیبهای مغزی ناشی از ضربه و خودکشی: از CTE تا تراژدیهای ورزشی
مقدمه: زنگ خطر آسیبهای مغزی و پیامدهای ویرانگر
پس از تیراندازی اخیر در یک آسمانخراش منهتن توسط فردی که در یادداشتهایش به ابتلای خود به انسفالوپاتی تروماتیک مزمن (CTE) اشاره کرده بود، بار دیگر ارتباط بین ضربات مغزی، بیماریهای روانی و خودکشی به موضوعی داغ در رسانهها تبدیل شده است. این تیرانداز که گزارشها او را یک بازیکن ستاره فوتبال در دوران دبیرستان معرفی میکنند، از لاس وگاس به نیویورک رانندگی کرده بود تا به دفتر لیگ ملی فوتبال (NFL) حمله کند. اما او به اشتباه وارد آسانسور دیگری در ساختمان پارک اونیو شد و پیش از خودکشی، چهار نفر را به طور تصادفی به قتل رساند.
CTE: بیماری خاموش ورزشکاران
انسفالوپاتی تروماتیک مزمن (CTE) که به دلیل ضربات مکرر به سر ایجاد میشود، در سالهای اخیر نگرانیهای جدی برانگیخته است. در حال حاضر هیچ آزمایش دقیقی برای تشخیص این بیماری در افراد زنده وجود ندارد و تنها در کالبدشکافی قابل شناسایی است. کریس ناوینسکی، دانشمند علوم رفتاری که خود در کالج فوتبال بازی میکرد، میگوید اگر این وضعیت تغییر کند، “لحظهای سرنوشتساز” خواهد بود.
آمارها تکاندهنده هستند: 99 درصد از بازیکنان سابق NFL که مغزشان پس از مرگ بررسی شده، به CTE مبتلا بودهاند. بسیاری از این ورزشکاران با خودکشی به زندگی خود پایان دادهاند، از جمله جونیور سئو، لاینبکر معروف که در سال 2012 خودکشی کرد. مرگ سئو دوازدهمین مورد خودکشی در میان بازیکنان NFL طی 25 سال گذشته بود.
خطر CTE محدود به فوتبال نیست
سال 2023 جهان اسبدوانی با خودکشی دو سوارکار شوکه شد. یکی از آنها دوست مایک اسمیت، قهرمان تاج سهگانه در سال 2018 و عضو تالار مشاهیر اسبدوانی بود. اسمیت میگوید سوارکاران دیگری را نیز میشناخته که خودکشی کردهاند: “این مسئله ناگهانی نیست، سالهاست ادامه دارد. فقط مردم از آن خبر نداشتند.”
ورزشکاران زن در معرض خطر بیشتر
بررسیها نشان میدهد ورزشکاران زن نیز در معرض خطر هستند. مطالعه سال 2017 توسط آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا نشان داد در ورزشهایی که دختران و پسران به صورت جداگانه رقابت میکنند، احتمال بروز ضربه مغزی در دختران 12 درصد بیشتر است. برای مثال در فوتبال دختران، 27 درصد از تمامی آسیبها را ضربات مغزی تشکیل میدهد که احتمالاً به دلیل استفاده مکرر از سر برای ضربه زدن به توپ است.
تنها ورزشکار زنی که تاکنون ابتلایش به CTE تأیید شده، هدر اندرسون، بازیکن سابق فوتبال استرالیایی است. او که در سال 2017 تنها هفت بازی انجام داده و سپس بازنشسته شده بود، در سال 2022 در 28 سالگی خودکشی کرد. خانوادهاش مغز او را به بانک مغز ورزش استرالیا اهدا کردند و مدیر این مرکز گزارش داد که “ضایعات متعدد CTE و ناهنجاریهایی در تقریباً تمام نقاط قشر مغز او” یافته است.
یافتههای هشداردهنده دانشگاه بوستون
سال 2023 محققان دانشگاه بوستون نتایج بررسی مغز 152 ورزشکار زیر 30 سال که خودکشی کرده بودند را منتشر کردند. 63 نفر (41 درصد) به CTE مبتلا بودند که 48 نفر از آنها فوتبال بازی میکردند (البته در سطحی بالاتر از دانشگاهی نبودند). سایر ورزشکاران این مطالعه در رشتههای هاکی، فوتبال یا کشتی فعالیت داشتند.
تلاشهای قانونی برای پیشگیری
این یافتهها منجر به ارائه لایحهای در کالیفرنیا در سال 2024 شد که فوتبال تکلدار را برای کودکان زیر 12 سال ممنوع میکرد. کوین مککارتی، نماینده دموکرات و نویسنده این لایحه گفت: “مسئله حتی ضربات مغزی نیست، بلکه ضربات مکرر به مغز است. اگر بچهها میخواهند فوتبال تکلدار بازی کنند، صبر کنند تا به بلوغ برسند و بدنشان تکامل یابد.”
اگرچه این لایحه در کمیته فرعی مجلس تصویب نشد، اما پس از تراژدی اخیر در نیویورک، امید میرود توجه بیشتری به محدود کردن ضربات سر در ورزش معطوف شود.
