مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، اخیراً با انتشار پیامی صریح و قاطع در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق)، زنگ خطر را برای صنعت خودروسازی کشور به صدا درآورد. این اخطار، که مستقیماً به موضوع حیاتی مصرف سوخت بالا و آلایندگی موتورهای تولید داخل مربوط میشود، نشاندهنده عزم جدی دولت برای حل بحران چندساله ناترازی انرژی و آلودگی هوا است. رئیسجمهوری تأکید کرد که عدم اصلاح در بازه زمانی مشخص و معقول، تبعات سنگینی برای این صنعت خواهد داشت و سیاستهای حمایتی دولت را دستخوش تغییر خواهد کرد.
محتوای دقیق اخطار رئیسجمهوری
رئیسجمهوری در پیام خود، دو محور اصلی را هدف قرار داده است: ضرورت اصلاح فنی و تبعات سیاستگذاری در صورت شکست.
«در جلسه هیئت دولت به خودروسازان اخطار دادم: اگر در یک بازه زمانی معقول موتور خودروها اصلاح نشود و مصرف سوخت به سطح قابلقبول نرسد، مجبور خواهیم بود در سیاست تخصیص ارز و صدور مجوز تولید بازنگری کنیم.»
این اخطار یک ضربالاجل راهبردی است که بقای مدل کنونی تولید را به چالش میکشد. بازنگری در تخصیص ارز و مجوز تولید، به معنای محدودیت دسترسی به منابع حیاتی و احتمال توقف تولید مدلهای کمبازده است.
پزشکیان همچنین مسیر حل این مشکل را مشخص کرد:
«در صورت نیاز، فناوری روز دنیا را خریداری کنید؛ دولت از این مسیر حمایت خواهد کرد.»
چرا این اخطار تا این حد حیاتی است؟
اخطار رئیسجمهوری ریشه در بحرانهای عمیق زیر دارد:
- بحران ناترازی انرژی: مصرف بالای سوخت به دلیل موتورهای قدیمی، بار مالی سنگینی از محل یارانههای پنهان بر دوش دولت میگذارد.
- آلودگی هوا و سلامت عمومی: خودروهای کمبازده، حجم عظیمی از آلایندهها را وارد کلانشهرها کرده و سلامت شهروندان را به خطر میاندازند.
- بهرهوری اقتصادی: تولید محصولات قدیمی از نظر اقتصادی توجیهناپذیر است و منابع ارزی را هدر میدهد.
راهکار پیشنهادی دولت: خرید دانش فنی روز
تأکید رئیسجمهوری بر خرید فناوری روز دنیا، نشان میدهد دولت پذیرفته است که صنعت خودرو به تنهایی توانایی جهش فنی لازم را ندارد. حمایت مشروط دولت از انتقال تکنولوژیهای پیشرفته برای تولید موتورهای با راندمان بالا، میتواند یک انقلاب فنی در ساختار تولید خودروهای داخلی ایجاد کند. این رویکرد جدید نشاندهنده یک تغییر پارادایم در مدیریت دولتی است: حمایت مشروط و سختگیرانه که مستقیماً به نتایج ملموس در زمینههایی مانند راندمان سوخت گره خورده است.
