اخیرا دو فیلم سینمایی جدید به جمع اکران کنندگان اضافه شدهاند، اما حال و هوای گیشه سینماها به هیچ وجه مساعد نیست و به نظر می رسد رکود سنتی که معمولا نزدیک به جشنواره فجر آغاز می شد، امسال با سرعت بیشتری خود را نشان داده است. این کاهش رونق، کارشناسان را به بحث وادار کرده است؛ عده ای ریشه این رکود را در فیلم های بسیار شبیه به هم می بینند، برخی دیگر عامل اصلی را وضعیت نامناسب اقتصادی و قدرت خرید پایین مردم می دانند، و گروهی نیز از حضور پرتکرار و خسته کننده یک سری بازیگر ثابت گله مند هستند.
امار و ارقام نگران کننده از گیشه
ورود فیلم هایی با سابقه طولانی (مانند «دو روز دیرتر» و «سینما شهر قصه») به چرخه اکران، در حالی رخ می دهد که رونق دوران تابستان از دست رفته است. تعداد کل مخاطبان سینما در هشت ماه ابتدایی سال جاری، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهش ۴ میلیونی را تجربه کرده است و از ۲۰ میلیون نفر به ۱۶ میلیون نفر رسیده است.
بررسی فروش چند فیلم اخیر نشان دهنده وضعیت وخیم است:
- «اقای زالو»: حدود ۳۸ میلیارد تومان فروش در دو هفته.
- «کج پیله»: حدود ۳۶ میلیارد تومان فروش در یک ماه.
- «غریزه»: فروش ۸ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان پس از ۲۰ روز اکران، با کمترین تعداد تماشاگر.
دلایل افت مخاطب سینما از دیدگاه کارشناسان
کارشناسان سینما، دلایل متعددی را برای این افت شدید مخاطب برشمرده اند:
- کیفیت پایین و تکرار محتوا: فاصله گرفتن فیلم ها از دغدغه ها و واقعیت های روزمره جامعه و تکرار فرمول های کمدی قدیمی.
- فشار اقتصادی بر خانوارها (جیب خالی): سینما به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی از سبد فرهنگی خانوارها حذف شده است.
- تکرار بازیگران و «چهره های مصنوعی»: حضور مداوم بازیگران ثابت و **فرسایش جذابیت** انها، به خصوص بازیگرانی که به دلیل جراحی های زیبایی، انعطاف چهره و قدرت بازیگری شان کاهش یافته است.
راه نجات: پیشنهاد جنجالی «ترس و خشونت»
برای برون رفت از این دلزدگی، بهروز افخمی، کارگردان سرشناس، یک پیشنهاد جنجالی مطرح کرده است. او معتقد است که باید به سمت تولید فیلم هایی رفت که جزء ذات سینما هستند. به عقیده وی:
«سینما دو عامل اصلی جذابیت دارد؛ یکی روابط جنسی و دیگری خشونت. از انجا که مورد اول با ارزش های ما همخوانی ندارد، باید به عامل دوم یعنی خشونت توجه کنیم.»
افخمی معتقد است که تولید فیلم های خیلی خشن و ترسناک می تواند در میان مدت، نجات دهنده سینمای ایران باشد. او با اشاره به پرفروش بودن این ژانر در سینمای دنیا، پیشنهاد می کند که اکران فیلمی مانند «قاتل و وحشی» حمید نعمت الله می تواند وضعیت سینمای ایران را بهبود بخشد.
البته، این راه حل از سوی عده ای از سینماداران تنها یک مسکن موقت تلقی می شود، در حالی که وضعیت کلی سینما زیر سایه ابهاماتی چون دلسردی چهره های مشهور و مشکلات مدیریتی قرار دارد.
