گنج پنهان زیر آتشفشان خفته: آیا لیتیوم، کلید تحول انرژی در آمریکا خواهد بود؟
در اعماق غرب آمریکا، زیر یک اَبَرآتشفشان خاموش، زمین‌شناسان یک منبع لیتیوم کشف کرده‌اند که پتانسیل دگرگون کردن چشم‌انداز انرژی جهانی را دارد. این اکتشاف که یکی از مهم‌ترین یافته‌های معدنی در سال‌های اخیر به شمار می‌رود، در داخل کالدِرای مک‌درمیت، یک سازند زمین‌شناسی عظیم که در مرز بین ایالت‌های اورگان و نوادا قرار گرفته، جای گرفته است. این ذخیره با ارزش تخمینی بالغ بر ۴۱۳ میلیارد یورو، از ظرفیت بالایی برای تغییر روش تامین مواد حیاتی برای انرژی پاک در جهان برخوردار است.
یک کشف تاریخی در تکر پاس (Thacker Pass)
کالدِرای مک‌درمیت که در اثر یک فوران آتشفشانی شدید در بیش از ۱۶ میلیون سال پیش شکل گرفته، اکنون میزبان یکی از بزرگترین ذخایر شناخته شده لیتیوم در جهان است. دهانه ۴۵ کیلومتری در ۳۵ کیلومتری این آتشفشان، زمانی دریاچه‌ای را در خود جای داده بود که لایه‌های خاکستر آتشفشانی و رسوبات غنی از مواد معدنی را در آن انباشته می‌کرد. این محیط، شرایط لازم برای تشکیل رس‌های غنی از لیتیوم را فراهم کرد، به ویژه در منطقه تکر پاس، جایی که غلظت لیتیوم توجه محققان را به خود جلب کرده است.
لایه ایلیت در تکر پاس به دلیل محتوای فوق‌العاده بالای لیتیوم خود برجسته است. نمونه‌ها غلظت‌هایی تا ۲.۴ درصد وزنی را نشان دادند که به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین جهانی ۰.۴ درصد است. این سطوح فوق‌العاده، کالدِرای مک‌درمیت را به یک منبع بسیار ارزشمند برای لیتیوم تبدیل می‌کند.
فرآیند زمین‌شناسی دو مرحله‌ای
غلظت‌های بالای لیتیوم موجود در تکر پاس ناشی از یک فرآیند زمین‌شناسی نادر دو مرحله‌ای است. در ابتدا، شیشه آتشفشانی غنی از لیتیوم توسط آب‌های قلیایی دریاچه شسته شد و رس‌های اسمکتیت غنی از منیزیم را ایجاد کرد. مرحله دوم، حدود ۱۶.۳ میلیون سال پیش، شاهد نفوذ سیالات گرمابی غنی از پتاسیم، فلوئور، روبیدیم و سزیم از طریق زمین بود که رس‌ها را به ایلیت تغییر داد و لیتیوم را متمرکز کرد.
محققان از دانشگاه کلمبیا و شرکت لیتیوم آمریکاز ترکیب معدنی این نمونه‌های ایلیت را با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته تجزیه و تحلیل کردند. آنها غلظت‌های لیتیوم را در محدوده ۱.۳ تا ۲.۴ درصد، با میانگین ۱.۸ درصد، یافتند. این مطالعه که در مجله Science Advances منتشر شد، همچنین به همبستگی بین لیتیوم و سایر عناصر مانند بور، روبیدیم و سزیم اشاره کرد و نقش مهم تغییرات گرمابی در شکل‌گیری این ذخیره را تأیید کرد.
این موضوع، تکر پاس را به یک مکان کلیدی برای استخراج لیتیوم تبدیل می‌کند و از سایر ذخایر موجود در منطقه، از جمله ذخایر موجود در کلیتون ولی (Clayton Valley) و ریولیت ریج (Rhyolite Ridge) در نوادا پیشی می‌گیرد.
جنجال بر سر پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی
کشف در تکر پاس بدون جنجال نبوده است. گروه‌های بومی محلی، مانند مردم رد ماونتن (People of Red Mountain)، با این پروژه معدنی مخالفت کرده و آن را «استعمار سبز» نامیده‌اند. آنها استدلال می‌کنند که استخراج لیتیوم از این سایت به سرزمین‌های مقدس آسیب می‌رساند و منابع سنتی شکار و غذایی را مختل می‌کند. با وجود این، یک حکم دادگاه فدرال به نفع منافع معدنی رای داده و به این پروژه اجازه داده است تا پیش برود.
نگرانی‌های زیست‌محیطی نیز مطرح شده است. اگرچه روش استخراج مورد استفاده متکی به حوضچه‌های تبخیری نیست – که در استخراج آب نمک رایج است – اما همچنان خطراتی وجود دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که این فرآیند می‌تواند منجر به تخریب خاک، آلودگی فلزات سنگین و فشار بر منابع آب محلی شود. این نگرانی‌ها چالش‌های متعادل کردن توسعه اقتصادی با پایداری محیط زیست را برجسته می‌کند.
ایالات متحده در آستانه یک آینده انرژی جدید
ذخیره لیتیوم کالدِرای مک‌درمیت می‌تواند وابستگی ایالات متحده به لیتیوم خارجی، به ویژه از شیلی، بولیوی و چین را کاهش دهد. در صورت توسعه کامل، این ذخیره می‌تواند لیتیوم مورد نیاز برای خودروهای الکتریکی، باتری‌ها و سایر فناوری‌های انرژی پاک را تامین کند و به طور بالقوه هزینه‌ها را کاهش دهد. با توجه به اینکه انتظار می‌رود تقاضای جهانی برای لیتیوم تا سال ۲۰۴۰ به میزان قابل توجهی افزایش یابد، این کشف می‌تواند ایالات متحده را در خط مقدم انتقال به انرژی پاک قرار دهد.
نحوه مدیریت این منبع توسط ایالات متحده پیامدهای بلندمدت قابل توجهی خواهد داشت. این کشف نشان‌دهنده چیزی بیش از یک ماده معدنی با ارزش است؛ بلکه نمادی از تغییر در رقابت جهانی انرژی است. تصمیماتی که در اینجا گرفته می‌شود می‌تواند سیاست‌های انرژی این کشور را برای دهه‌ها تحت تأثیر قرار دهد و نقش آن را در مبارزه با تغییرات آب و هوایی شکل دهد.
