در روزهای اخیر، سخنگوی کاخ کرملین از برگزاری یک گفتوگوی تلفنی میان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ایران، خبر داد. این مکالمه تلفنی ضمن بررسی روابط دو جانبه، به تبادل نظر در خصوص تحولات جاری مذاکرات هستهای ایران و ایالات متحده آمریکا اختصاص داشت.
گفتوگوهای هستهای ایران و آمریکا، که بهویژه در سالهای اخیر و پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هستهای برجام در سال ۲۰۱۸ توسط دولت دونالد ترامپ، بازتابهای گستردهای داشته، در حال حاضر در مرحله حساسی قرار دارد. این مذاکرات که بهمنظور احیای توافق هستهای و کاهش تنشها میان ایران و کشورهای غربی انجام میشود، به حساسیته بیشتری رسیده است.
ولادیمیر پوتین در این گفتوگوی تلفنی بر اهمیت همکاریهای چندجانبه در راستای حفظ استقرار و امنیت منطقه تأکید کرد و گفت: «ما بر این باوریم که تنها از طریق گفتوگو و همکاری میتوان به راهحلهای پایدار دست یافت.» پوتین همچنین به مسعود پزشکیان ابراز امیدواری کرد که مذاکرات هستهای به زودی به نتایج مثبتی منجر شود که به نفع تمامی طرفها خواهد بود.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ایران نیز در این گفتوگو ضمن اشاره به مواضع کشورش در قبال مذاکرات هستهای، بر حق حاکمیتی ایران در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرد. پزشکیان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره بهدنبال یک توافق منطقی و پایدار بوده است، گفت: «مردم ایران خواستار حفظ حقوق خود در چارچوب قوانین بینالمللی هستند و ما هیچگاه حاضر نیستیم که از حق مشروع خود در این زمینه چشمپوشی کنیم.»
علاوه بر این، دو طرف به بررسی فعالیتهای غیرسازندهای که در راستای تضعیف امنیت و ثبات منطقهای انجام میشود، پرداخته و نسبت به پیامدهای منفی این فعالیتها برای کشورهای همجوار و فرامنطقهای ابراز نگرانی کردند. در شرایط کنونی، مشکلات اقتصادی و فشارهای بینالمللی به ویژه پس از تحریمهای غربی، نقشی مؤثر در تصمیمگیریها و رویکردهای تهران در مذاکرات هستهای ایفا میکند.
این گفتوگوی تلفنی میان پوتین و پزشکیان در حالی انجام میشود که ایالات متحده به همراه سایر کشورها بر روی بازگشت به پایبندی به توافق هستهای تأکید دارد، اما هنوز هم چالشها و اختلافاتی میان ایران و کشورهای غربی وجود دارد که رسیدن به توافق نهایی را دشوار میسازد.
در روزهای اخیر، خبرهایی مبنی بر احتمال برگزاری دور جدیدی از مذاکرات هستهای در وین به گوش میرسد. انتظار میرود که تلاشها برای نزدیکتر شدن مواضع طرفین در این دور مذاکرات، به نقاط عطف مهمی منجر شود.
جمهوری اسلامی ایران همواره اصرار دارد که هیچ توافقی نمیتواند جانشین حقوق قانونی و حاکمیتی این کشور بر انرژی هستهای شود. این درحالی است که ایالات متحده و متحدانش خواستار محدودیتهای بیشتر در زمینه فعالیتهای هستهای ایران هستند.
در پایان، میتوان گفت که گفتوگوی اخیر میان رئیسجمهور روسیه و نایب رئیس مجلس ایران بهعنوان نشانهای از تمایل دو کشور به همکاریهای نزدیکتر در زمینه مسائل بینالمللی و امنیت منطقهای تلقی میشود. این ارتباط به ویژه در دوران کنونی که تنشها در خاورمیانه به شدت افزایش یافته، اهمیت بیشتری پیدا میکند و میتواند به پایداری و آرامش در منطقه کمک کند.
بهعلاوه، با توجه به شرایط موجود، مشاهده میشود که افکار عمومی در ایران نیز همچنان با دقت تحولات مربوط به مذاکرات هستهای را زیر نظر دارند و این امر میتواند تأثیرات مهمی بر آینده روابط ایران با جامعه جهانی و بهویژه ایالات متحده داشته باشد.