تا چند سال پیش، بازی کردن صرفاً یک سرگرمی یا راهی برای گذران وقت به حساب میآمد، اما حالا به یکی از روشهای جدی درآمدزایی در دنیای دیجیتال تبدیل شده است. از استریم بازیها در پلتفرمهایی مثل یوتیوب و توییچ گرفته تا شرکت در مسابقات حرفهای و حتی بازیهای مبتنی بر بلاکچین، روشهای متنوعی برای تبدیل این سرگرمی محبوب به منبع درآمد وجود دارد. اما چگونه میتوان وارد این مسیر شد و از آن کسب درآمد کرد؟ در ادامه به بررسی فرصتها و راهکارهای موجود در این زمینه میپردازیم.
در سالهای نه چندان دور، مباحث مربوط به بازیهای دیجیتال (که طیف وسیعی از بازیهای ویدیویی، موبایلی و سایر اشکال بازیهای تعاملی را شامل میشد) اغلب با ابراز نگرانیها و بیان معایبی از جانب منتقدان همراه بود. یکی از مهمترین این معایب، مسئله اتلاف وقت و صرف زمان بیش از حد توسط افراد درگیر با این نوع سرگرمیها تلقی میشد. این انتقاد به ویژه زمانی شدت مییافت که مخاطبان اصلی اینگونه بازیها کودکان و نوجوانان در نظر گرفته میشدند و این هشدار به طور مداوم مطرح میشد که «بازی کردن» ذاتاً هیچگونه سود و منفعتی به همراه ندارد و صرفاً به نوعی اتلاف وقت و انرژی محسوب میشود. با این حال، در طول چند سال اخیر، این دیدگاه به طور فزایندهای به چالش کشیده شده و خلاف آن به اثبات رسیده است. امروزه، بازیهای دیجیتال نه تنها به عنوان یک سرگرمی صرف در نظر گرفته نمیشوند، بلکه حتی میتوانند به منبعی برای کسب درآمد و ایجاد فرصتهای شغلی متنوع تبدیل شوند.
گزارشها حاکی از آن است که روشهای متعددی برای کسب درآمد از طریق فعالیت در حوزه بازیهای دیجیتال وجود دارد. این روشها طیف گستردهای را شامل میشود؛ از انجام بازیهای آنلاین به صورت حرفهای و کسب جوایز نقدی، تولید و انتشار محتوای مرتبط با بازیهای ویدیویی در پلتفرمهای مختلف، شرکت فعال در رویدادها و مسابقات بازیهای حرفهای (Esports)، و همچنین پخش زنده (Live Streaming) روند انجام بازی برای مخاطبان آنلاین. بنابراین، امروزه فرصتهای قابل توجهی برای علاقهمندان به بازیهای ویدیویی فراهم شده است تا در کنار لذت بردن از این سرگرمی جذاب، بتوانند درآمدی، هرچند در ابتدا ممکن است ناچیز باشد، نیز کسب نمایند.
یکی از نخستین گامها در مسیر کسب درآمد از طریق بازیهای دیجیتال، ایجاد و مدیریت یک صفحه شخصی در شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای اشتراکگذاری ویدیو مانند «آپارات» و «یوتیوب» و موارد مشابه است. بسیاری از بازیکنان فعال در دنیای بازیهای دیجیتال از طریق انتشار پخشهای زنده (استریم) یا ویدیوهای از پیش ضبطشدهی گیمپلی خود برای دیگر علاقهمندان در همین کانالهای اینترنتی به کسب درآمد مشغول هستند. در این روش، سایر کاربران میتوانند روند انجام بازی مورد نظر خود را پیش از تهیه آن، در صفحه شخصی این افراد مشاهده کرده و در صورت تمایل، از طریق حمایتهای مالی یا تبلیغات موجود در کانال، به کسب درآمد تولیدکننده محتوا کمک کنند.
علاوه بر این، ارائه اشتراکهای ویژه و آموزشهای تخصصی مرتبط با بازیهای ویدیویی، شامل آموزشهای گام به گام روند بازی (Walkthroughs)، مرور و تحلیل نکات کلیدی بازی (Game Guides)، و آموزش روشهای حل معماها و چالشهای پیچیده درون بازی، میتواند به افزایش تعداد دنبالکنندگان یک کانال و در نتیجه، افزایش میزان درآمدزایی آن کمک شایانی نماید. هرچه کیفیت، جامعیت و حرفهای بودن ویدیوهای منتشر شده بالاتر باشد، به طور طبیعی تعداد بینندگان و مخاطبان مطالب افزایش یافته و در نتیجه، شبکههای ویدیویی بر روی ویدیوهای پربازدید تبلیغات قرار میدهند که درصدی از درآمد حاصل از این تبلیغات به صاحب کانال تعلق خواهد گرفت.
ساخت و توسعه بازیهای دیجیتال نیز به عنوان یکی دیگر از روشهای مهم و بالقوه پردرآمد برای کسب درآمد از طریق بازیها مطرح میشود. در این روش، افراد میتوانند در پشت صحنه صنعت بازیهای دیجیتال فعالیت کرده و هم به عنوان یک بازیکن ماهر و با تجربه و هم به عنوان یک طراح و توسعهدهنده بازی نقش ایفا کنند. جالب توجه است که حتی بدون داشتن تحصیلات آکادمیک تخصصی یا گذراندن دورههای رسمی بازیسازی، علاقهمندان میتوانند از طریق منابع آموزشی موجود در اینترنت با اصول و مبانی بازیسازی آشنا شده و بر اساس علاقه و استعداد خود، مسیر تخصصی مورد نظر را انتخاب کرده و در آن به کسب دانش و مهارت بپردازند. پس از کسب دانش و تجربه کافی، همکاری با شرکتهای طراحی و توسعه بازی میتواند فرصتی برای مشارکت در ساخت و عرضه یک بازی دیجیتال جدید فراهم آورد. البته، باید توجه داشت که کسب دانش کافی برای ساخت یک بازی باکیفیت نیازمند صرف وقت و مطالعه فراوان است، اما در عین حال میتواند به یک شغل پردرآمد و رضایتبخش برای افراد متخصص در این حوزه تبدیل شود. نباید از این نکته غافل شد که بسیاری از بهترین و موفقترین بازیسازان جهان، خود زمانی از بهترین و حرفهایترین بازیکنان بودهاند.
اگر فردی به طور همزمان به آموزش دادن و بازی کردن علاقهمند باشد، میتواند این دو علاقه را با یکدیگر ترکیب کرده و یک کسب و کار مبتنی بر مربیگری بازیهای ویدیویی راهاندازی نماید. به عنوان یک مربی بازیهای ویدیویی، مسئولیتهای فرد میتواند شامل تحقیق و بررسی آموزشهای پیشرفته روند بازی، ارائه نکات و توصیههای تخصصی به بازیکنان برای ارتقاء سطح مهارتهایشان در بازیهای مختلف، و کمک به بازیکنان برای بهبود عملکرد و آمادگی در هنگام تمرین برای شرکت در مسابقات حرفهای بازیهای ویدیویی باشد. امروزه، در بسیاری از گیمنتها و مراکز بازی، بازیکنان حرفهای و باتجربه به افرادی که علاقهمند به ماهر شدن در یک بازی خاص هستند، آموزشهای تخصصی از قبیل فراگیری مهارتهای جدید، آشنایی با نکات و ترفندهای پیشرفته، اجرای ضربات و حرکات پیچیده، و بسیاری موارد دیگر را ارائه میدهند. البته، لازم به ذکر است که برای تبدیل شدن به یک مربی مورد اعتماد و موفق در زمینه بازیهای دیجیتال، فرد باید خود یک بازیکن کاملاً حرفهای و مسلط در آن رشته خاص باشد تا دیگران او را به عنوان یک مرجع و راهنما بپذیرند.
یکی دیگر از نقشهای مهم و در عین حال کمتر شناخته شده در صنعت بازیهای دیجیتال، نقش تسترهای کیفی (Quality Assurance Testers) است. هر بازی دیجیتال پیش از انتشار رسمی، توسط این افراد بارها و بارها انجام و به دقت مورد آزمایش قرار میگیرد. تسترها معمولاً بازیکنانی بسیار حرفهای و آشنا به ژانرهای مختلف بازی هستند تا بتوانند بازیهای در حال توسعه را به سرعت و با تمرکز بر یافتن ایرادات و مشکلات فنی و طراحی، و بدون در نظر گرفتن صرفاً جنبه سرگرمی شخصی، انجام دهند. وظیفه اصلی آنها، شناسایی و مستندسازی مشکلات و باگهای موجود در بازی و در عین حال ارائه راهکارهای منطقی و مفید برای ارتقاء کیفیت نهایی بازی است. درآمد این افراد معمولاً به صورت ساعتی محاسبه میشود و این شغل در بسیاری از کشورهای توسعهیافته در حوزه بازیهای دیجیتال، به عنوان یکی از مشاغل پردرآمد محسوب میشود. شاید در نگاه اول، شغل تستری بازی یک کار ساده و بسیار سرگرمکننده به نظر برسد، اما در حقیقت، انجام مکرر یک بازی نیمهکاره که دارای مشکلات متعدد است، به منظور بررسی و رفع ایرادات خاص، میتواند بسیار خستهکننده و نیازمند تمرکز بالا باشد. متأسفانه، در کشور ما، فعالیت تسترهای کیفی اغلب نادیده گرفته شده و تست بازی به عنوان یک کار ساده و بدون نیاز به نیروی متخصص تلقی میشود. همین امر یکی از دلایل وجود مشکلات متعدد و مسائل بیکیفیت در روند بازیهای تولید داخل است که اغلب مورد انتقاد بازیکنان قرار میگیرد.
شرکت در مسابقات کوچک گیمنتها و بازیگاهها و یا در مسابقات بزرگتر و حرفهایتر (Esports Tournaments) نیز میتواند یک منبع درآمد موقت و یا حتی دائمی برای بازیکنان حرفهای به شمار رود. اگر فردی خود را یک بازیکن حرفهای و دارای مهارتهای برجسته در یک رشته خاص از بازیهای دیجیتال میداند، میتواند با جستجو در اینترنت و پیگیری اخبار مربوط به بازیگاههای محلی و رویدادهای آنلاین، از مسابقات متعددی که در حال برگزاری است مطلع شده و در آنها شرکت نماید. جوایز این مسابقات میتواند از مبالغ اندک تا جوایز نقدی قابل توجه برای نفرات برتر متغیر باشد.
در نهایت، اگرچه نمیتوان به صرفاً بازی کردن به عنوان یک شغل کامل و پردرآمد در بلندمدت نگاه کرد، اما اگر فردی یک طرفدار پروپاقرص و علاقهمند جدی به دنیای بازیهای ویدیویی باشد، میتواند با بهرهگیری از همین جنبههای جانبی و فرصتهای موجود، بخشی از سرگرمی و علاقه خود را به یک منبع درآمد کوچک تبدیل کند و از این طریق، علاوه بر لذت بردن از بازیها، از مزایای مالی آن نیز بهرهمند شود.
پینوشت: در نگارش بخشهایی از این گزارش، از اطلاعات و محتوای موجود در وبسایت «چهبازی» نیز استفاده شده است.