نام مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی، در سالهای اخیر در خیابانها و دانشگاههای فرانسه به ویژه در محافل علمی و فرهنگی این کشور مطرح شده است. این امر به دلایل متعددی بازمیگردد که نهتنها به دستاوردهای علمی وی مربوط میشود، بلکه به تأثیرات فرهنگی و اجتماعی او نیز اشاره دارد.
مریم میرزاخانی، نخستین زنی بود که در سال ۲۰۱۴ جایزه فیلدز، که بالاترین افتخار در ریاضیات به شمار میرود، را دریافت کرد. این موفقیت بینظیر که به عنوان “نوبل ریاضیات” شناخته میشود، موجب شد تا نام او در سطح جهانی شناخته شود و الهامبخش بسیاری از زنان و دختران جوان شود. میرزاخانی در سال ۱۹۷۷ در تهران به دنیا آمد و در دانشگاه شریف تهران تحصیلات خود را شروع کرد و سپس برای ادامه تحصیل به دانشگاه استنفورد در ایالات متحده آمریکا رفت.
او به دلیل تحقیقات برجستهاش در زمینههای هندسه و توپولوژی شهرت جهانی پیدا کرد. دستاوردهای علمی او نه تنها در محافل دانشگاهی، بلکه در رسانهها و فرهنگ عمومی نیز مورد توجه قرار گرفت. در فرانسه، جایی که تأکید زیادی بر علم و علمآموزی وجود دارد، نام مریم میرزاخانی به یک نماد تبدیل شده است. فرانسه بهعنوان یکی از کشورهای پیشرفته در زمینههای علمی و فرهنگی، همواره به دنبال الگوهای الهامبخش برای جوانان خود بوده و میرزاخانی بهخوبی این نیاز را برآورده کرده است.
به تازگی، چندین دانشگاه و مؤسسه تحقیقاتی در فرانسه، از جمله دانشگاه سوربن، رویدادهایی را بهمنظور گرامیداشت یاد و خاطر مریم میرزاخانی برگزار کردهاند. در این مراسمات، سخنرانان مختلفی شامل استادان برجسته و دانشمندان جوان به بیان دستاوردهای ایشان و تأثیر وی بر جامعه علمی پرداخته و از میراث او بهعنوان یک ریاضیدان بینظیر یاد کردند. همچنین، دانشجویان و محققان با الهام از وی، به ارائهی ایدهها و پروژههای نوین خود پرداختند.
علاوه بر محافل علمی، نام مریم میرزاخانی در عرصههای اجتماعی و فرهنگی نیز در فرانسه مطرح شده است. نمایشگاهها و گالریهای مختلف در پاریس و سایر شهرهای فرانسه، آثار هنری و ادبی مرتبط با ایشان، بهویژه در زمینهی ترویج علم و فراگیری ریاضیات را به نمایش گذاشتهاند. این رویدادها فرصتی را برای عموم مردم فراهم کردهاند تا با زندگی و دستاوردهای این ریاضیدان بزرگ آشنا شوند و از آن الهام بگیرند.
در این راستا، مفهوم “زن و علم” نیز در فرانسه به تأثیر مریم میرزاخانی رشد و گسترش یافته است. جنبشهای اجتماعی و فرهنگی در این کشور به ترویج حضور زنان در حوزههای علمی و دانشگاهی پرداخته و نام میرزاخانی بهعنوان یک نمونه بارز از موفقیت زنان در علم و دانش معرفی شده است. در این زمینه، شخصیت مریم میرزاخانی به عنوان یک الگوی مهم به دختران و زنان جوانی که به دنبال پیشرفت در حوزههای STEM (علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) هستند، تبدیل شده است.
همچنین، یادآوری میرزاخانی در برنامههای آموزشی و درسی فرانسه بهویژه در مدارس ریاضیات و علوم متحده، شناسایی او به عنوان یک شخصیت معتبر و تأثیرگذار را تقویت کرده است. دورههای آموزشی که نام او را به عنوان بخشی از محتوای درسی خود شامل میشود، به ترویج فرهنگ جستجوی علم و کشف در بین نسل جوان کمک کرده است.
بهطور خلاصه، معرفی نام مریم میرزاخانی در خیابانها و دانشگاههای فرانسه، صرفاً به خاطر دستاوردها و افتخارات علمی او نیست بلکه به عنوان یک نماد فرهنگی و اجتماعی، او را به یک الهامدهنده برای نسلهای آینده تبدیل کرده است. گرامیداشت یاد او در محافل مختلف نشاندهندهی اراده مردم فرانسه به ترویج علم و پژوهش و همچنین تغییر نگرش به موضوع تأثیرگذاری زنان در علم است. این روند نه تنها به معرفی بیشتر مریم میرزاخانی کمک کرده، بلکه زمینهساز الهامگیری و پذیرش بیشتر زنان در حوزههای علمی نیز خواهد بود.