گنج پنهان زیر آتشفشان خاموش: ذخایر ۴۱۳ میلیارد یورویی لیتیوم در آمریکا!
در غرب ایالات متحده، در اعماق یک ابرآتشفشانِ دیرخوابیده، زمین‌شناسان به یک معدن لیتیوم دست یافته‌اند که می‌تواند چشم‌انداز جهانی انرژی را متحول کند. این کشف که یکی از مهم‌ترین یافته‌های معدنی در سال‌های اخیر به شمار می‌رود، در داخل کالدِرای مک‌دِرمیت (McDermitt Caldera)، یک سازند زمین‌شناسی عظیم که در امتداد مرزهای اورگان (Oregon) و نوادا (Nevada) گسترده شده، قرار دارد. این ذخیره با ارزش تخمینی ۴۱۳ میلیارد یورو، پتانسیل عظیمی برای تغییر نحوه تامین مواد حیاتی برای انرژی پاک در جهان دارد.
کشف باشکوه در تکر پاس (Thacker Pass)
کالدِرای مک‌دِرمیت که بر اثر یک فوران آتشفشانی مهیب در بیش از ۱۶ میلیون سال پیش شکل گرفته، اکنون میزبان یکی از بزرگترین ذخایر شناخته شده لیتیوم در جهان است. این دهانه به ابعاد ۴۵ کیلومتر در ۳۵ کیلومتر، زمانی حاوی یک دریاچه بوده که لایه‌هایی از خاکستر آتشفشانی و رسوبات غنی از مواد معدنی را در خود انباشته کرده است. این محیط، شرایط را برای تشکیل رس‌های غنی از لیتیوم، به ویژه در تکر پاس، جایی که غلظت لیتیوم توجه محققان را به خود جلب کرده، فراهم آورده است.
لایه ایلیت (illite) در تکر پاس به دلیل محتوای فوق‌العاده بالای لیتیوم خود متمایز است. نمونه‌های به دست آمده غلظت‌هایی تا ۲.۴ درصد وزنی را نشان دادند که به طور قابل توجهی از میانگین جهانی ۰.۴ درصد فراتر می‌رود. این سطوح خارق‌العاده، کالدِرای مک‌دِرمیت را به یک منبع بسیار ارزشمند برای لیتیوم تبدیل می‌کند.
فرآیند زمین‌شناسی دو مرحله‌ای
غلظت بالای لیتیوم یافت شده در تکر پاس ناشی از یک فرآیند زمین‌شناسی نادر دو مرحله‌ای است. در ابتدا، شیشه آتشفشانی غنی از لیتیوم توسط آب‌های قلیایی دریاچه شسته شد و رس‌های اسمکتیت (smectite clays) غنی از منیزیم را به وجود آورد. مرحله دوم، حدود ۱۶.۳ میلیون سال پیش رخ داد، زمانی که سیالات هیدروترمال (hydrothermal fluids) غنی از پتاسیم (potassium)، فلوئور (fluorine)، روبیدیوم (rubidium) و سزیم (cesium) از طریق زمین نفوذ کردند و رس‌ها را به ایلیت تبدیل کرده و لیتیوم را متمرکز کردند.
محققان از دانشگاه کلمبیا (Columbia University) و شرکت لیتیوم آمریکاز (Lithium Americas Corporation) ترکیب معدنی این نمونه‌های ایلیت را با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته تجزیه و تحلیل کردند. آنها غلظت‌های لیتیوم را در محدوده ۱.۳ تا ۲.۴ درصد، با میانگین ۱.۸ درصد یافتند. این مطالعه که در مجله Science Advances منتشر شد، همچنین بر همبستگی بین لیتیوم و سایر عناصر مانند بور، روبیدیوم و سزیم تاکید کرد و نقش مهم تغییرات هیدروترمال در شکل‌گیری این ذخیره را تأیید کرد.
این موضوع، تکر پاس را به یک مکان کلیدی برای استخراج لیتیوم تبدیل می‌کند و از دیگر ذخایر موجود در منطقه، از جمله ذخایر موجود در کلیتون ولی (Clayton Valley) و ریولیت ریج (Rhyolite Ridge) در نوادا پیشی می‌گیرد.
جنجال بر سر پیامدهای زیست محیطی و اجتماعی
کشف در تکر پاس خالی از جنجال نبوده است. گروه‌های بومی محلی، مانند مردم رد مانتین (People of Red Mountain)، با این پروژه معدن‌کاری مخالفت کرده و آن را “استعمار سبز (green colonialism)” می‌نامند. آنها استدلال می‌کنند که استخراج لیتیوم از این سایت به سرزمین‌های مقدس آسیب می‌زند و منابع سنتی شکار و غذا را مختل می‌کند. با وجود این، یک حکم دادگاه فدرال به نفع منافع معدن‌کاری صادر شده و به این پروژه اجازه پیشروی داده است.
نگرانی‌های زیست‌محیطی نیز مطرح شده است. اگرچه روش استخراج مورد استفاده به حوضچه‌های تبخیری – که در استخراج از آب شور رایج است – متکی نیست، اما همچنان خطراتی وجود دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که این فرآیند می‌تواند منجر به تخریب خاک (soil degradation)، آلودگی فلزات سنگین (heavy metal pollution) و فشار بر منابع آب محلی (local water resources) شود. این نگرانی‌ها، چالش‌های ایجاد تعادل بین توسعه اقتصادی و پایداری زیست‌محیطی را برجسته می‌کند.
ایالات متحده در آستانه یک آینده انرژی جدید
ذخیره لیتیوم کالدِرای مک‌دِرمیت می‌تواند وابستگی ایالات متحده به لیتیوم خارجی، به ویژه از شیلی (Chile)، بولیوی (Bolivia) و چین (China) را کاهش دهد. در صورت توسعه کامل، این ذخیره می‌تواند لیتیوم مورد نیاز برای خودروهای الکتریکی (electric vehicles)، باتری‌ها (batteries) و سایر فناوری‌های انرژی پاک (clean energy technologies) را تامین کند و به طور بالقوه هزینه‌ها را کاهش دهد. با توجه به اینکه انتظار می‌رود تقاضای جهانی برای لیتیوم تا سال ۲۰۴۰ به طور قابل توجهی افزایش یابد، این کشف می‌تواند ایالات متحده را در خط مقدم انتقال به انرژی پاک قرار دهد.
نحوه مدیریت این منبع توسط ایالات متحده پیامدهای بلندمدت قابل توجهی خواهد داشت. این کشف چیزی بیش از یک ماده معدنی ارزشمند را نشان می‌دهد. این کشف نمادی از تغییر در مسابقه جهانی انرژی است. تصمیماتی که در اینجا گرفته می‌شود می‌تواند سیاست‌های انرژی این کشور را برای دهه‌ها تحت تأثیر قرار دهد و نقش آن را در مبارزه با تغییرات آب و هوایی شکل دهد.
