در تاریخ معاصر، منطقه قره‌باغ همواره محل منازعات و اختلافات میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان بوده است. به همین دلیل، اظهار نظر شخصیت‌های سیاسی و مقام‌های دولتی درباره این موضوع، همواره جذابیت ویژه‌ای دارد. در این راستا، مسعود پزشکیان، نماینده مجلس شورای اسلامی و سیاستمدار برجسته ایرانی، در اظهارات اخیر خود بر اهمیت پیوستگی قره‌باغ به جمهوری آذربایجان تأکید کرده و اعلام کرده است که این منطقه بخشی ناگسستنی از سرزمین آذربایجان به شمار می‌رود.
این سخنان آقای پزشکیان نشان‌دهنده نه تنها دیدگاه سیاسی او، بلکه نگرانی‌های فرهنگی و اجتماعی مرتبط با سرنوشت این منطقه نیز هست. قره‌باغ، که در زبان ارمنی به نام «هنکک» شناخته می‌شود، دارای یک تاریخ غنی و پیچیده‌ای است که به دوران‌های باستانی و قرون وسطی بازمی‌گردد. این منطقه به ویژه برای مردم آذربایجان و ارمنستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا هردو کشور ادعاهای تاریخی و فرهنگی خاص خود را بر این سرزمین دارند.
پاکستان به عنوان یکی از جمهوری‌های مستقل پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مالکیت بر قره‌باغ را همچنان به عنوان یکی از مسائل اصلی خود برای حفظ تمامیت ارضی این کشور ارزیابی می‌کند. هم‌زمان، ارمنستان نیز تسلط بر این منطقه را به عنوان یک عنصر کلیدی در هویت ملی خود تلقی می‌کند. این تضاد منجر به تنش‌های نظامی و سیاسی بین دو کشور و برقراری یک دوره طولانی از بی‌ثباتی در منطقه شده است.
آقای پزشکیان در ادامه اظهارات خود، به ضرورت حفظ صلح و امنیت در منطقه اشاره کرد. او با بیان اینکه تاریخ نشان داده است که حل و فصل منازعات از طریق مذاکره و گفت‌و‌گو میسر است، بر لزوم همکاری کشورهای منطقه تأکید کرد. این موضوع می‌تواند به تقویت روابط بین‌المللی و پیشرفت‌های اقتصادی در این مناطق جغرافیایی منجر شود.
موضوع قره‌باغ به‌طور خاص در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در سال ۲۰۲۰، جنگ نزدیک به شش هفته‌ای میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان درباره این منطقه به وقوع پیوست که منجر به تغییرات اساسی در وضعیت حقوقی و سیاسی قره‌باغ شد. آتش‌بس به امضا رسید و دو کشور در تشدید تنش‌ها و درگیری‌های نظامی خویش به یک توافق جدید دست یافتند. این توافق به‌ویژه با میانجی‌گری روسیه به امضا رسید و به نوعی الگوی جدیدی در حل تنش‌های تاریخی این منطقه به شمار می‌آید.
پیشرفت‌های نظامی و سیاسی جمهوری آذربایجان در سال‌های اخیر، تأثیر عمیقی بر وضعیت قره‌باغ و موضع ارمنستان داشته است. به نظر می‌رسد که جمهوری آذربایجان، با حمایت کشورهای همسو و مجامع بین‌المللی، تلاش دارد تا کنترل بیشتری بر این منطقه داشته باشد و به اهداف خود در راستای حفظ تمامیت ارضی‌اش نائل آید.
پزشکیان با طرح موضوعات مرتبط به قره‌باغ همچنین بُعد فرهنگی-اجتماعی این مسئله را نیز مورد توجه قرار داده و تأکید کرد که ارتباطات تاریخی و فرهنگی به‌ویژه میان دو ملت مسئولیت‌های عظیمی را به دو طرف تحمیل می‌کند. هدف از این روابط باید همزیستی مسالمت‌آمیز و ارتقاء تعاملات اقتصادی باشد؛ چرا که صلح و ثبات نه تنها مستلزم یک توافق سیاسی، بلکه نیازمند روانشناسی و فرهنگ جامعه است.
در نهایت، اظهارات آقای پزشکیان نمایانگر ابعاد مختلف مسئله قره‌باغ و اهمیت آن در روابط میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان به‌عنوان دو کشور همسایه و هم‌زبان است. تحولات این منطقه به‌عنوان یک مسأله مهم در سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی حائز اهمیت بوده و نیازمند توجه و درک عمیق‌تری از تاریخ، فرهنگ و پیشینه مشترک می‌باشد.
