در عصری که هوش مصنوعی مرزهای فناوری را در می‌نوردد، محققان ایرانی گامی نوآورانه در حوزه سلامت برداشته‌اند. یک سیستم نسخه‌خوان هوشمند با قابلیت درک دستخط ناخوانای پزشکان توسعه یافته است. این دستاورد نه تنها می‌تواند فرآیند دارورسانی را تسریع بخشد، بلکه به کاهش خطاهای دارویی و هزینه‌های درمان نیز کمک شایانی خواهد کرد.
پایان دوران دستخط های ناخوانا: دستیار هوشمند پزشک، انقلابی در نسخه نویسی ایران
در دنیای امروز که فناوری با سرعت نور در حال دگرگون کردن تمامی جنبه های زندگی ما است، حوزه سلامت و درمان نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از معضلات دیرینه ای که همواره بیماران و حتی کادر درمان با آن دست و پنجه نرم کرده اند، موضوع نسخه نویسی و چالش های مربوط به آن بوده است. دستخط های ناخوانای برخی پزشکان، مشکلات مربوط به تطابق نسخه ها با سامانه های بیمه و در نتیجه، تحمیل هزینه های اضافی و سرسام آور به بیماران، تنها گوشه ای از این مشکلات گسترده به شمار می روند. تصور کنید بیماری پس از صرف وقت و هزینه برای مراجعه به پزشک، با نسخه ای مواجه می شود که خواندن آن برای داروخانه یا مسئول بیمه امکان پذیر نیست. این موضوع نه تنها فرآیند درمان را با تاخیر و اختلال مواجه می کند، بلکه می تواند منجر به بروز خطاهای دارویی و به خطر افتادن سلامت بیمار نیز گردد. علاوه بر این، عدم امکان استفاده از پوشش بیمه ای به دلیل مشکلات نسخه، بار مالی سنگینی را بر دوش بیماران، به ویژه اقشار کم درآمد جامعه، تحمیل می کند.
در چنین شرایطی، ظهور یک راه حل نوآورانه و فناورانه می تواند نقطه عطفی در جهت رفع این چالش ها و ارتقای کیفیت خدمات درمانی باشد. خوشبختانه، یک شرکت دانش بنیان پیشرو در ایران، با درک عمیق این نیاز و با تکیه بر دانش متخصصان داخلی، اقدام به طراحی و تولید سامانه ای پیشرفته تحت عنوان “دستیار هوشمند پزشک” نموده است. این سامانه که بر پایه هوش مصنوعی عمل می کند، نه تنها قادر است پیچیده ترین و ناخوانا ترین دستخط ها را با دقت بالایی تشخیص دهد، بلکه به طور مستقیم با سامانه های بیمه ارتباط برقرار کرده و فرآیند ارسال نسخه را به صورت الکترونیکی و بدون نیاز به دخالت انسانی انجام می دهد. این دستاورد جسورانه، گامی بلند در مسیر دیجیتالی شدن خدمات سلامت و کاهش چشمگیر مشکلات مربوط به نسخه نویسی سنتی محسوب می شود.
در سالیان اخیر، تلاش های زیادی برای الکترونیکی کردن فرآیند نسخه نویسی صورت گرفته است، اما این تلاش ها همواره با چالش ها و موانع متعددی برای پزشکان همراه بوده است. پیچیدگی کار با برخی سامانه ها، نیاز به صرف زمان زیاد برای ورود اطلاعات و عدم یکپارچگی با سیستم های بیمه، از جمله دلایلی بودند که موجب شدند بسیاری از پزشکان همچنان به روش های سنتی پایبند بمانند یا در بهترین حالت، با اکراه از سامانه های موجود استفاده کنند. “دستیار هوشمند پزشک” آمده است تا این معادله را تغییر دهد. این سیستم نوین با بهره گیری از آخرین دستاورد های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تجربه ای کاملا متفاوت و کارآمد را برای جامعه پزشکی به ارمغان می آورد.
امیرحسین سیدی، مدیر عامل این شرکت دانش بنیان، در تشریح قابلیت های این سامانه اظهار داشت: “هدف اصلی ما از طراحی دستیار هوشمند پزشک، ساده سازی، تسریع و افزایش دقت فرآیند نسخه نویسی برای پزشکان محترم بوده است. ما به دنبال راه حلی بودیم که بتواند به طور موثر مشکلات موجود را برطرف کرده و به بهبود کیفیت خدمات درمانی کمک کند.” وی در ادامه توضیح داد که این دستگاه با استفاده از الگوریتم های پیچیده شبیه سازی و تشخیص هوشمند دستخط، قادر است انواع نسخه های پزشکی، حتی آنهایی که با خط بسیار ناخوانا یا با استفاده از اختصارات تخصصی نوشته شده اند را به درستی قرائت و پردازش کند. این قابلیت، خطاهای احتمالی ناشی از تفسیر نادرست دستخط را به حداقل رسانده و ایمنی بیمار را افزایش می دهد.
یکی از ویژگی های برجسته این سامانه، توانایی ارسال مستقیم اطلاعات نسخه به سامانه های بیمه گر است. این امر به معنای حذف مراحل دستی و زمان بر ثبت اطلاعات در سیستم های بیمه و در نتیجه، کاهش چشمگیر زمان صرف شده برای نسخه نویسی توسط پزشک است. پزشکان می توانند با اطمینان خاطر، فرآیند تایید نسخه و پوشش بیمه ای بیمار را به این دستیار هوشمند بسپارند و زمان ارزشمند خود را صرف تمرکز بیشتر بر تشخیص و درمان بیماران کنند.
سیدی با اشاره به مشکلات فعلی پزشکان در استفاده از روش های رایج نسخه نویسی الکترونیکی و دستی، افزود: “متاسفانه، شاهد هستیم که بسیاری از پزشکان به دلیل دشواری کار با سامانه های الکترونیکی موجود، یا وظیفه نسخه نویسی را به منشی های خود محول می کنند که این امر می تواند منجر به بروز خطا شود، یا همچنان به نوشتن نسخه بر روی سربرگ های کاغذی ادامه می دهند. در حالت دوم، بیماران اغلب از امکان استفاده از پوشش بیمه ای خود محروم شده و ناچار به پرداخت هزینه های کامل دارو و درمان به صورت آزاد می شوند که این موضوع فشار مالی زیادی را به آنها تحمیل می کند.” وی همچنین تاکید کرد که بر اساس گزارش های دریافتی از پزشکانی که از سامانه های الکترونیکی فعلی استفاده می کنند، این سیستم ها می توانند تا چهل درصد از زمان و کارایی آنها را کاهش دهند، زیرا پزشک مجبور است به صورت دستی وارد سامانه های مختلف شده و تک تک داروها را انتخاب و ثبت نماید.
“دستیار هوشمند پزشک” فراتر از یک ابزار ساده برای نسخه نویسی عمل می کند. این سامانه جامع، مجموعه ای از خدمات کاربردی دیگر را نیز در اختیار پزشکان و مراکز درمانی قرار می دهد. از جمله این خدمات می توان به سیستم نوبت دهی آنلاین، تشکیل پرونده الکترونیکی بیماران و ابزار های مدیریت یکپارچه مطب و کلینیک اشاره کرد. این امکانات به پزشکان کمک می کند تا تمامی امور مربوط به مدیریت بیماران و مرکز درمانی خود را به صورت متمرکز و کارآمد انجام دهند، از اتلاف وقت جلوگیری کرده و بهره وری خود را به طور قابل توجهی افزایش دهند. به عنوان مثال، سیستم نوبت دهی آنلاین به بیماران اجازه می دهد تا به راحتی و بدون نیاز به تماس تلفنی یا مراجعه حضوری، نوبت خود را رزرو کنند و پزشکان نیز می توانند برنامه کاری خود را بهینه سازی نمایند. پرونده الکترونیک بیماران نیز دسترسی سریع و آسان به سوابق پزشکی، تاریخچه دارویی و نتایج آزمایشات را فراهم کرده و به تشخیص دقیق تر و درمان موثرتر کمک شایانی می کند.
از منظر فنی، این سامانه شامل یک سخت افزار اختصاصی و یک نرم افزار پیشرفته است که پزشک را از نیاز به استفاده از کامپیوتر بی نیاز می کند. طراحی کاربرپسند و سهولت استفاده از این سیستم، موجب می شود تا پزشکان با هر سطحی از آشنایی با فناوری، بتوانند به سرعت با آن ارتباط برقرار کرده و از مزایای آن بهره مند شوند. نکته حائز اهمیت دیگر، اتصال مستقیم این سیستم به سامانه های بیمه اصلی کشور، یعنی سازمان تامین اجتماعی و بیمه سلامت ایران، است. این اتصال از طریق دریافت آی پی اختصاصی از این سازمان ها برقرار شده و تمامی مجوز های لازم از سازمان تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز اخذ گردیده است. این موارد، ضامن امنیت، پایداری و اعتبار عملکرد سامانه بوده و به پزشکان و بیماران اطمینان خاطر می دهد که اطلاعات آنها در بستری امن و مورد تایید نهاد های نظارتی پردازش می شود.
در نهایت، می توان گفت که “دستیار هوشمند پزشک” نه تنها یک ابزار فناورانه، بلکه یک راه حل جامع و یک تغییر دهنده بازی در نظام سلامت ایران است. این سامانه با کاهش خطاهای پزشکی، صرفه جویی در زمان و هزینه، افزایش رضایتمندی بیماران و ارتقای کارایی پزشکان، می تواند نقش به سزایی در بهبود کیفیت کلی خدمات درمانی در کشور ایفا کند و افق های جدیدی را به سوی آینده ای روشن تر در عرصه سلامت دیجیتال بگشاید. این نوآوری نشان دهنده توانمندی شرکت های دانش بنیان ایرانی در ارائه راه حل های بومی برای چالش های ملی است و امید می رود با حمایت های بیشتر، شاهد شکوفایی روز افزون چنین طرح های ارزشمندی در کشور باشیم.
