عنوان: نگاهی به اصفهان از منظر یک جهانگرد ژاپنی در ۹۰ سال پیش: شهری سرشار از رازها و زیباییها
در دل تاریخ ایران، شهر اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین و زیباترین شهرهای جهان شناخته میشود. این شهر که با تاریخ و تمدن غنی خود، در برابر چشمان جهانیان میدرخشد، در سالهای گذشته توجه بسیاری از جهانگردان و محققان را به خود جلب کرده است. یکی از این جهانگردان، «یاناجی تسوشیما»، یک پژوهشگر و نویسنده ژاپنی بود که در سال ۱۳۱۱ شمسی (۱۹۳۲ میلادی) به ایران سفر کرد و از اصفهان دیدن نمود. یادداشتهای او از این سفر امروز به عنوان یک منبع ارزشمند برای شناخت بیشتر این شهر تاریخی مورد استفاده قرار میگیرد.
یاناجی در توصیف اصفهان از زیباییهای بینظیر این شهر سخن میگوید. او به شکوه بناهای تاریخی همچون سیوسه پل و میدان نقش جهان اشاره میکند که به عنوان نمادهای هنری و معماری ایرانی به شمار میروند. یاناجی با چشمان هنرمند خود، غرور و افتخار معماری اسلامی اصفهان را درک کرده و آن را با فرهنگ و تاریخ غنی کشور خود مقایسه میکند. او انگشت اشاره به تزیینات مینیاتوری و کاشیکاریهای بینظیر پرتاب میکند که نشاندهندهی ذوق و سلیقهی هنرمندان ایرانی است.
این نویسنده ژاپنی همچنین به زندگی روزمره مردم اصفهان و فرهنگ غنی این شهر میپردازد. او با دقت به جزئیات صحنههای خیابانی، بازارهای شلوغ و رفتار مردم اشاره میکند. یاناجی به این نتیجه میرسد که مردم اصفهان نه تنها علاقمند به هنر و فرهنگ هستند بلکه از مهماننوازی و روحیهی گرم و دوستانهای برخوردارند. او در سفر خود از بازار قیصریه نیز دیدن کرده و به تعاملات اجتماعی و اقتصادی مردم در این مکان پرداخته است.
اوج زیباییهای اصفهان در منظر یاناجی، باغهای سرسبز و زندهای است که در کنار زایندهرود قرار دارند. او به شکوفههای درختان، رنگهای متنوع گلها و طراوت این باغها اشاره میکند و مینویسد که این باغها نه تنها برای اصفهانیها بلکه برای گردشگران جذابیت زیادی دارند. یاناجی در توصیف خود به ردیفهای درختان بید و نهرهای کوچک اشاره مینماید که روح و جان خاصی به این شهر میبخشند.
علاوه بر این، یاناجی همچنین به تاریخچهی اصفهان در دوران صفویه میپردازد و به تغییرات عمدهای که در این دوران بر اثر شکوفایی هنر و فرهنگ اتفاق افتاده، اشاره میکند. او مینویسد که اصفهان در زمان سلطنت شاه عباس اول به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد و این انتخاب باعث شد تا این شهر به یکی از مراکز اصلی علم، هنر و فرهنگ در ایران تبدیل شود.
یاناجی تسوشیما همچنین به رونق صنایع دستی در اصفهان اشاره دارد. فرشهای مشهور اصفهانی و هنرهای دستی دیگر که به دلیل کیفیت بینظیرشان در سراسر جهان شناخته شدهاند، در یادداشتهای او خیلی مورد توجه قرار گرفته است. او این صنایع را بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی اصفهان میداند و معتقد است که این هنرها نه تنها ارزش اقتصادی دارند، بلکه نقش مهمی در حفظ فرهنگ و سنتهای ایرانی ایفا میکنند.
در نهایت، یاناجی تسوشیما با اشاره به تنوع فرهنگی و تاریخی اصفهان، این شهر را به عنوان یک نقطهی تلاقی فرهنگها و تمدنها معرفی میکند. او بر این باور است که اصفهان، به عنوان یک شهر تاریخی و فرهنگی، نه تنها میتواند به عنوان مقصدی گردشگری محبوب در دنیا شناخته شود، بلکه میتواند الگوی خوبی برای حفظ فرهنگ و هنر در کشورهای دیگر نیز باشد. سفر او به اصفهان، در حقیقت، سفری به دل تاریخ و زیبایی است که با هر گام در آن، چشمان انسان را به دنیاهای ناشناخته گشوده و روح او را نوازش میکند.
یادداشتهای «یاناجی تسوشیما» از اصفهان، به ما کمک میکند تا درک بهتری از زیباییهای این شهر داشته باشیم و آن را به عنوان یک میراث جهانی به نسلهای آینده معرفی کنیم. اصفهان، با وفور زیباییها و رازهای نهفتهاش، همواره فرصتی برای کشف و آموزش به ما خواهد داد.