محسن قالیباف، یکی از چهرههای سیاسی مطرح کشور، در جدیدترین اظهارات خود به نقد نحوه هزینهکرد ۱۱۹ میلیارد دلار درآمد کشور در دوران ریاستجمهوری محمود احمدینژاد پرداخت. این نقد میتواند نقطهعطفی در بررسی عملکرد اقتصادی دولتهای گذشته و حال باشد و مباحثات جدی حول محور چگونگی مدیریت منابع ارزی کشور به راه اندازد.
محمود احمدینژاد، که در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ به عنوان رئیسجمهور فعالیت داشت، دوران خود را با افزایش قابل توجه درآمدهای نفتی کشور تجربه کرد. بر اساس گزارشها، درآمدهای نفتی ایران در این مدت به حدود ۱۱۹ میلیارد دلار رسید. اما سوال اساسی اینجاست که این منابع ارزی چگونه هزینه شد و چه نتایجی برای کشور به همراه داشت؟
قالیباف در واکنش به این سوالات بیان داشت که بسیاری از این درآمدها به صورت نادرست و بدون برنامهریزی صحیح استفاده شد. او اشاره کرد که در حالی که انتظار میرفت با این درآمد بالا، پروژههای زیرساختی و اقتصادی کلیدی پیش برود، بسیاری از منابع به مصارفی غیرکاربردی اختصاص یافت. به اعتقاد او، این موضوع خود را در عدم توسعه پایدار نشان داد و همین مسئله، عاملی برای بروز بحرانهای اقتصادی در سالهای بعدی شد.
از جمله مواردی که قالیباف به آن اشاره کرد، میتوان به عدم تأمین نیازهای اساسی جامعه و عدم سرمایهگذاری در صنایع و بخشهای تولیدی اشاره کرد. او ادعا کرد که برنامههای دولت وقت نتوانستند به شکل مؤثری در جهت افزایش اشتغال و تولید ملی عمل کنند. به این ترتیب، رشد اقتصادی کشور با چالشهای مهمی مواجه شد که بر اثر مدیریت نامناسب درآمدهای نفتی به وجود آمد.
علاوه بر این، برخی آمارها نشان میدهند که رغم درآمدهای بالا، دولت احمدینژاد نتوانست به عملکرد مطلوبی در زمینه کنترل تورم و پایهگذاری اقتصاد مقاومتی دست یابد. در این راستا، قالیباف تأکید کرد که در صورتی که این منابع به درستی و با برنامهریزی ویژهای مصرف میشد، ایران میتوانست از بسیاری از بحرانهای اقتصادی که امروزه با آنها مواجه است، جلوگیری کند.
نقد قالیباف پیرامون مدیریت منابع در دوران احمدینژاد میتواند به عنوان ابزاری برای بازنگری در سیاستهای اقتصادی حال حاضر کشور نیز مورد توجه قرار گیرد. با توجه به این که امروزه ایران به دلیل تحریمهای اقتصادی و شرایط سخت بینالمللی در وضعیت حساسی قرار دارد، بررسی تجارب گذشته میتواند راهگشای تصمیمگیریهای اقتصادی در حال حاضر باشد.
در پایان، قالیباف به ضرورت توجه به حکمرانی خوب و شفافسازی در مدیریت منابع عمومی اشاره کرد. او معتقد است که برای پیشبرد اهداف توسعهای کشور و بهبود شرایط اقتصادی، باید به شفافیت در هزینهکرد منابع و افزایش نظارتها توجه ویژهای شود. بیتردید، این نوع اظهارات میتواند موجب ایجاد فضایی برای بررسی عمیقتر عملکرد دولتهای گذشته و برنامهریزی بهتر برای آینده کشور شود.
در نهایت، باید خاطرنشان کرد که نقد عملکرد گذشته نه تنها به عنوان یک ابزار برای تشخیص خطاهای اقتصادی و مدیریتی به کار میرود، بلکه میتواند مسیر را برای اصلاحات لازم و توسعه پایدار هموار کند. بدیهی است که با بررسی دقیق نظریات و تجربههای گذشته، میتوان افقهایی روشنتر و مدبرانهتر برای آینده اقتصاد ایران ترسیم کرد.