نخستین ۱۰۰ روز ریاستجمهوری دونالد ترامپ: نگاهی به رفتارها و سخنان جنجالی او
دولت دونالد ترامپ، چهل و پنجمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، از زمان آغاز به کار خود در تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷، به سرعت تحت نظارت قرار گرفت و حواشی زیادی را در عرصه سیاسی و اجتماعی ایجاد کرد. یکی از مسائل کلیدی که توجه رسانهها و تحلیلگران را جلب کرد، نخستین ۱۰۰ روز ریاستجمهوری او بود. در این بازه زمانی، ترامپ با تصمیمات و اظهارات جنجالی خود، بارها بر روی صفحات اول رسانههای داخلی و بینالمللی قرار گرفت.
از آغاز ریاستجمهوری ترامپ، یکی از نخستین اقدامات او امضای فرمانهایی بود که به «محور اول» معروف شد. این تصمیمات، شامل لغو سیاستهای کلیدی دولت پیشین، باراک اوباما، از جمله لغو قانون مراقبتهای بهداشتی Affordable Care Act بود که یکی از پیشرفتهترین دستاوردهای او در عرصه بهداشت عمومی به شمار میرفت. این اقدام با اعتراضات گستردهای از سوی حامیان بهداشت عمومی و دموکراتها مواجه شد و دریافتن انتقادات شدید در رسانهها شد.
علاوه بر این، ترامپ با صدور فرمانی به منظور محدودیت ورود مهاجران از کشورهای خاص، از جمله ایران، عراق، لیبی، سوریه و یمن، با حواشی بزرگتری مواجه شد. این فرمان که تحت عنوان «فرمان اجرایی ممنوعیت سفر» شناخته میشود، با واکنشهای منفی بسیاری از گروههای حقوق بشر و اقدام قانونی در دادگاهها مواجه شد و نهایتاً به چالشهایی جدی در نظام قضائی آمریکا منجر شد. در واقع، تأثیرات این فرمان نه تنها بر روی جامعه مهاجران بلکه بر روی روابط بینالمللی ایالات متحده نیز محسوس بود.
از دیگر جنجالهای محسوس در این ۱۰۰ روز، اظهارات ترامپ درباره رسانهها و نحوه برخورد او با خبرنگاران بود. رئیسجمهور وقت به طور مداوم رسانهها را متهم به انتشار اخبار جعلی و نادرست کرد و با اصطلاح «اخبار جعلی» (Fake News) تلاش کرد تا اعتماد عمومی به رسانهها را تضعیف کند. این رفتار او تبعات زیادی داشت و رسانهها به دو دسته حامی و منتقد تقسیم شدند. نکته قابل توجه این بود که این قبیل اقدامات به نارضایتی گروههای مختلف اجتماعی و خبری دامن زد.
در عرصه سیاست خارجی، ترامپ به سرعت روابط ایالات متحده با برخی کشورهای کلیدی را دچار تغییراتی اساسی کرد. او قرارداد هستهای ایران (برجام) را مورد انتقاد قرار داده و اعلام کرد که ایالات متحده دیگر به این توافق پایبند نخواهد بود. این تصمیم نه تنها تنشها را در خاورمیانه بالا برد، بلکه به تضعیف اعتبار جهانی ایالات متحده منجر شد.
در این میان، ترامپ همچنین با مباحثات داغ درباره تأسیس دیوار مرزی با مکزیک و پرداخت هزینههای آن، جنجالی جدید به راه انداخت. این موضوع موجب ایجاد تنشهای اجتماعی و همچنین اختلاف نظر بین دو حزب عمده، دموکرات و جمهوریخواه شد. بسیاری بر این باور بودند که این دیوار از نظر اقتصادی و اجتماعی هزینهبر خواهد بود و نه تنها به افزایش امنیت کمک نخواهد کرد، بلکه به تعمیق شکافهای اجتماعی خواهد انجامید.
علاوه بر این، سخنرانیهای ترامپ در مجامع عمومی و رسانههای اجتماعی، به ویژه در شبکه توییتر، به موضوع داغی تبدیل شد. او با اظهاراتی جسورانه و گاهی تحریکآمیز در مورد موضوعات مختلف، پرده از بسیاری از چالشهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برمیداشت. این طبیعت غیرمعمول ترامپ، نه تنها موجب جلب توجه رسانهها شد بلکه سبب شد بسیاری از مردم آمریکا و جهان نیز به تحلیل رفتار و اظهارات او بپردازند.
بررسی نخستین ۱۰۰ روز ریاستجمهوری دونالد ترامپ به وضوح نشاندهنده این است که چگونه یک رهبر میتواند بر پایه افکار و اظهارات خود، یک جامعه را تحریک و تقسیم کند. تصمیمات و رفتارهای او نه تنها بر روی سیر سیاستهای داخلی ایالات متحده تأثیر گذاشت بلکه دامنه تأثیر آن بر نسلهای آتی و بر روند دموکراسی در این کشور قابل مشاهده خواهد بود. این دوران، به عنوان یکی از مهمترین و جنجالیترین دورههای سیاسی تاریخ معاصر آمریکا به ثبت خواهد رسید و پرسشهایی درباره تبعات اقدامات او در سالهای آینده باقی خواهد گذاشت.