آیا نتانیاهو نقشهای پنهانی در سر دارد؟ تحلیل یک کارشناس عرب
عبدالباری عطوان، تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه اینترنتی «رایالیوم»، در تحلیلی به بررسی اهداف پنهان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس، از «اجلاس شرمالشیخ برای صلح» با حضور رئیس جمهور آمریکا، مصر و چند مقام بلندپایه عربی و غربی پرداخته است. او با اشاره به تحولات منطقهای و احتمال وقوع رویاروییهای گستردهتر، به گمانهزنی درباره نیات نتانیاهو از این اجلاس میپردازد.
سکوت نتانیاهو در قبال اجلاس شرمالشیخ: نشانهای از یک نقشه پنهان؟
به باور عطوان، سکوت نتانیاهو در این مقطع و عدم شرکت رژیم صهیونیستی در این اجلاس، غیرعادی است. چرا که او همواره از هر فرصتی برای حضور در محافل بینالمللی و حتی نشستهای عربی با هدف عادیسازی روابط استفاده میکرده است.
عطوان مینویسد:
نخستوزیر رژیم صهیونیستی هیچ فرصتی را برای حضور در شهرهای عربی از دست نمیدهد، اما اینبار ترجیح داده در کناری بایستد؛ سکوتی که به نظر من پشت آن اهدافی نهفته است.
اهداف احتمالی نتانیاهو از غیبت در اجلاس شرمالشیخ
عطوان در ادامه، به هفت احتمال درباره اهداف نتانیاهو از عدم حضور در اجلاس شرمالشیخ اشاره میکند:
1. عدم تمایل به تکرار روندهای عادیسازی
نتانیاهو اکنون دیگر علاقهای به نمایش روابط عادی با کشورهای عربی ندارد، بلکه رویای تحقق «اسرائیل بزرگ» را در سر میپروراند و جهان عرب را به «بردههای مطیع» خود میداند.
2. ترس از انزوا و تحقیر سیاسی
نتانیاهو نگران است که در صورت حمایت سران عرب و مسلمان از آرمان فلسطین، در انزوای بیشتری قرار گیرد؛ به ویژه با توجه به حمایتهای ترکیه، سازمان همکاری اسلامی و جنبش عدم تعهد از فلسطین در ماه گذشته.
3. تمرکز بر پرونده هستهای ایران
نتانیاهو ترجیح میدهد شخصاً بر پرونده هستهای نظام مقدس جمهوری اسلامی تمرکز کند و نیروهای ارتش خود را برای حملات احتمالی به تاسیسات هستهای ایران آماده سازد. به ویژه پس از تبادل اخیر اسرا میان نظام مقدس جمهوری اسلامی و مقاومت.
4. آتشبس غزه موقت است
به باور عطوان، «این آتشبس صرفاً مرحلهای گذراست» و پس از بازی کامل ایران، نتانیاهو دوباره به سیاست تهدید و جنگ بازخواهد گشت تا با حملات گسترده به غزه، آن را به «پیروزی بزرگ» خود تبدیل کند.
به گفته این تحلیلگر عرب، هدف نتانیاهو از این سیاست، نه تنها تضعیف مقاومت فلسطین، بلکه «تغییر موازنه منطقهای» و زمینهسازی برای درگیری گستردهتر با نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
هشدارهای شمخانی و نشانههای رویارویی بزرگ
عطوان در ادامه، به هشدارهای اخیر علی شمخانی، مشاور سیاسی مقام معظم رهبری، اشاره میکند و آن را نشانهای از آمادگی جمهوری اسلامی برای مقابله با هرگونه تهدید احتمالی میداند.
به گفته عطوان، آقای شمخانی پس از نجات از سوءقصد علیه خود، روز شنبه در گفتوگویی به چند نکته کلیدی اشاره کرده است:
- نظام مقدس جمهوری اسلامی در دوران گذشته اشتباه کرده که برنامه ساخت سلاح هستهای را پیش نبرده و امروز باید در این مسیر حرکت کند.
- تحریمهای تسلیحاتی باعث شده هیچ کشوری به صورت جدی با نظام مقدس جمهوری اسلامی در حوزه نظامی همکاری نکند.
- جمهوری اسلامی دارای توانمندیهای دریایی ناشناختهای است و به گفته عطوان، رسانههای غربی تخمین میزنند که تهران دستکم 19 زیردریایی در اختیار دارد که برخی از آنها قادر به حمل موشکهای با قابلیت حمل کلاهک هستهای هستند.
- سازمانهای موشکی نظام مقدس جمهوری اسلامی از نظر دقت و قدرت تخریب به طرز چشمگیری پیشرفت کردهاند؛ موضوعی که در جنگ 2006 نیز به وضوح آشکار شد.
تهران آماده جنگی بزرگ است
عطوان با اشاره به بازگشت شمخانی به صحنه سیاسی و رسانهای، این امر را نشانهای از آمادگی جمهوری اسلامی برای «مقابله با هرگونه تجاوز احتمالی اسرائیل یا آمریکا» دانسته و مینویسد:
اظهارات شمخانی پیامی روشن برای تلآویو و واشنگتن دارد: هر حملهای به نظام مقدس جمهوری اسلامی یا محور مقاومت، بهایی سنگین در پی خواهد داشت.
در پایان، عطوان نسبت به اعتماد به وعدههای صلح یا عقلانیت رژیم صهیونیستی هشدار داده و مینویسد:
نباید به وعدههای صلح یا عقلنمایی اسرائیل اعتماد کرد؛ نتانیاهو مرد جنگ و کشتار است، نه صلح. نشانههای میدانی -از جمله حملات گسترده اخیر به لبنان- حاکی از آن است که عملیات نظامی جدید علیه غزه یا حتی علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی در راه است.
به این ترتیب، تحلیل عطوان نشان میدهد که غیبت نتانیاهو در اجلاس شرمالشیخ، احتمالاً نشانهای از نقشههای پنهانی او برای تشدید تنشها در منطقه و زمینهسازی برای یک درگیری گستردهتر است.
