در پی حادثه تلخ انفجار در بندر شهید رجایی، یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری کشور، توجهات به عملکرد بخش‌های مختلف این بندر معطوف شده است. در این میان، گمرک شهید رجایی به عنوان تسهیل‌گر اصلی واردات و صادرات، نقش حیاتی در بازگشت روال عادی به فعالیت‌های تجاری داشته است. بررسی عملکرد این نهاد در ۷۲ ساعت پس از حادثه، نشان‌دهنده تلاش‌ها برای حفظ جریان کالا و کاهش اثرات منفی این واقعه بر اقتصاد کشور است. در این گزارش به جزئیات اقدامات و دستاوردهای گمرک شهید رجایی در این بازه زمانی خواهیم پرداخت.
تلاش جهادی در گمرک شهید رجایی: بازگشت سریع به مدار فعالیت پس از حادثه؛ آمار عملکرد اعلام شد
در پی حادثه ناگوار اخیر در مجتمع بندری شهید رجایی بندر عباس، که بزرگترین و استراتژیک ترین بندر تجاری ایران محسوب می شود، نگرانی هایی در خصوص تداوم فعالیت های گمرکی و اختلال در زنجیره تامین کالا وجود داشت. با این حال، ابوالفضل اکبرپور، معاون برنامه ریزی و امور بین الملل گمرک جمهوری اسلامی ایران، با ارائه گزارشی از عملکرد گمرک شهید رجایی از زمان وقوع حادثه تاکنون، از بازگشت کامل رویه های گمرکی به مدار عادی و ارائه خدمات سیستماتیک به فعالان اقتصادی خبر داد. این دستاورد، حاصل تلاش های شبانه روزی و روحیه جهادی کارکنان این گمرک در شرایطی بسیار دشوار بوده است.
فعالیت بی وقفه در شرایط بحرانی
معاون گمرک ایران به صراحت اعلام کرد که به دلیل شدت حادثه، ساختمان های اداری گمرک در بندر شهید رجایی دچار آسیب دیدگی های جدی شده و عملا امکان استفاده از آن ها وجود ندارد. با این وجود، کارکنان خدوم و زحمتکش گمرک، با از خودگذشتگی و تعهد مثال زدنی، در مکان های مختلف و جایگزین مستقر شده اند تا از توقف چرخه فعالیت های گمرکی جلوگیری کنند. اکبرپور تاکید کرد که برخی از این کارکنان حتی در حالت آسیب دیده و مصدوم، و با در نظر گرفتن شرایط طاقت فرسای آب و هوایی بندر عباس در این فصل (گرمای شدید) و همچنین آلودگی شدید هوای ناشی از حادثه در محوطه بندر، به صورت جهادی در حال انجام وظیفه و تکمیل تشریفات گمرکی هستند. هدف اصلی از این تلاش مضاعف، جلوگیری از بروز هرگونه مشکل در روند تامین کالاهای ضروری مورد نیاز کشور، مواد اولیه واحدهای تولیدی و همچنین تداوم رویه مهم ترانزیت کالا از طریق این مرز دریایی است.
آمار عملکرد گمرک پس از حادثه: بازگشت به روال عادی
اکبرپور در ادامه، آماری از حجم فعالیت های انجام شده در گمرک شهید رجایی از زمان وقوع حادثه تاکنون ارائه داد که نشان دهنده بازگشت سریع این گمرک به روال عادی فعالیت های خود است. بر اساس این گزارش:
- حجم کل کالاهای پردازش شده: تشریفات گمرکی برای بیش از ۸۰ هزار تن انواع کالا انجام پذیرفته است.
- تعداد کل اظهارنامه ها: مجموعا ۸۸۲ فقره اظهار نامه گمرکی برای رویه های مختلف ثبت و پردازش شده است.
- عملکرد رویه واردات: تعداد ۱۱۴ فقره اظهار نامه واردات قطعی به وزن ۴ هزار و ۵۳۵ تن ثبت و تشریفات آن انجام شده است.
- عملکرد رویه صادرات: تعداد ۵۷ فقره اظهار نامه صادراتی به وزن قابل توجه ۴۸ هزار و ۶۸۱ تن پردازش شده است.
- عملکرد رویه ترانزیت: تعداد ۷۱۱ فقره اظهار نامه ترانزیتی به وزن ۲۶ هزار و ۸۳۸ تن ثبت و تشریفات گمرکی لازم برای آن صورت گرفته است.
آمار تکمیلی خروج کالا و خدمات جانبی:
معاون گمرک همچنین به آمار مربوط به خروج کالا و سایر خدمات ارائه شده اشاره کرد:
- پروانه های خروجی: در این مدت، ۲۰۲ فقره پروانه (مجوز خروج) برای کالاهای وارداتی و ۵۴۹ فقره پروانه برای کالاهای ترانزیتی صادر و به درب خروج ارسال شده است.
- حجم کالای خارج شده: مجموعا ۱۳ هزار و ۷۹۴ تن کالای وارداتی و ۲۲ هزار و ۴۸۳ تن کالای ترانزیتی پس از انجام تشریفات، از گمرک خارج شده اند.
- صدور بیجک (بارنامه): تعداد ۴۴۰ فقره بیجک برای محموله های وارداتی و ۹۴۰ فقره بیجک برای محموله های ترانزیتی صادر گردیده است.
- بازرسی ایکس ری: در بخش کنترل های گمرکی، تعداد ۱۴۸ دستگاه کامیون توسط سامانه ایکس ری اسکن شده اند تا از ورود یا خروج کالاهای غیرمجاز جلوگیری شود.
تاکید بر تداوم خدمات و شفافیت
ابوالفضل اکبرپور با استناد به این آمار، تاکید کرد: “این آمار نشان دهنده این است که با تلاش و زحمات کارکنان گمرک، تمامی رویه های گمرکی در گمرک شهید رجایی به مدار بازگشته است و به صورت سیستمی خدمات گمرکی به فعالان اقتصادی ارائه می شود.” بازگشت سریع به عملیات سیستماتیک، علی رغم آسیب های فیزیکی به زیرساخت ها، نشان دهنده تاب آوری و انعطاف پذیری سیستم های گمرکی و تعهد نیروی انسانی آن است.
در پایان، معاون برنامه ریزی و امور بین الملل گمرک اعلام کرد که گمرک ایران در راستای احترام به افکار عمومی و با هدف افزایش شفافیت، به صورت دوره ای و در فواصل زمانی مختلف، آمار عملکرد گمرک شهید رجایی را به روز رسانی و منتشر خواهد کرد تا فعالان اقتصادی و عموم مردم در جریان آخرین وضعیت فعالیت این گمرک مهم قرار گیرند. این اقدام، نقش مهمی در ایجاد اطمینان خاطر در جامعه تجاری و صنعتی کشور ایفا می کند.
