هیپوترمی: خطری جدی در کمین زندگی
هیپوترمی، یا افت دمای بدن، وضعیتی اورژانسی است که نیازمند توجه فوری است. در این حالت، بدن قادر به تولید گرمای کافی برای حفظ دمای طبیعی خود نیست.
هیپوترمی چیست و چه زمانی رخ میدهد؟
هیپوترمی زمانی اتفاق میافتد که دمای مرکزی بدن به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد برسد. این وضعیت میتواند ناشی از قرار گرفتن در معرض سرمای شدید، غوطهور شدن در آب سرد، یا بیماریهای خاص باشد.
متاسفانه، هیپوترمی بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان سریع، میتواند منجر به از کار افتادن قلب، ریهها و در نهایت مرگ شود.
چه اتفاقی در بدن میافتد؟
اگر قلب به دلیل هیپوترمی از کار بیفتد، هنوز امید به احیا وجود دارد. کاهش دمای بدن، متابولیسم را کند کرده و از سلولهای مغزی محافظت میکند. به همین دلیل است که گاهی اوقات، افراد پس از ساعتها غرق شدن در آب یخ، نجات یافتهاند.
دکتر ساموئل تیشرمن، استاد جراحی در دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند، در این باره توضیح میدهد: «اگر بدن به اندازه کافی سرد باشد، زمان بیشتری برای نجات فرد وجود دارد. تعداد زیادی از افراد وجود دارند که در آب بسیار سرد غرق شدهاند و تا یک ساعت زیر آب بودهاند و زنده ماندهاند.» این نشان میدهد که شرایط محیطی میتواند تاثیر بسزایی در بقای بیمار داشته باشد.
مردی ۳۴ ساله، نمونهای بارز از این موضوع است.
بازگشت از مرگ پس از ۳ ساعت!
طولانیترین مورد ثبت شده احیای موفقیتآمیز پس از ایست قلبی ناشی از هیپوترمی، مربوط به مردی ۳۴ ساله است که پس از تحمل ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه ایست قلبی، دوباره به زندگی بازگشت.
این مرد در اثر سقوط در طوفان برفی، دچار کاهش شدید دمای بدن شد و دمای بدن او به حدود ۱۶ درجه سانتیگراد رسید. با وجود این شرایط بحرانی، تلاش پزشکان برای احیای او به ثمر نشست و او به طور کامل بهبود یافت.
افراد حاضر در محل بلافاصله عملیات احیا را آغاز کردند و بیش از نیم ساعت این کار را ادامه دادند. پس از انتقال به بیمارستان، او به دستگاه پمپ قلبی-ریوی متصل شد که خون را به گردش درآورده و اکسیژن را به بدن او میرساند. در نهایت، بدن او گرم شد و قلبش دوباره شروع به تپیدن کرد.
هفت ماه بعد، پزشکان اعلام کردند که این مرد به طور کامل بهبود یافته و هیچ آسیب عصبی دائمی ندارد. این مورد نشان میدهد که هیپوترمی میتواند مرز بین مرگ و زندگی را بسیار باریک کند و گاهی اوقات، بازگشت از آن غیرممکن به نظر نمیرسد.
آیا بازگشت از مرگ مغزی امکانپذیر است؟
در حالی که احیای قلبی پس از هیپوترمی امکانپذیر است، مرگ مغزی شرایط متفاوتی دارد. مرگ مغزی به معنای توقف غیرقابلبرگشت فعالیتهای مغزی است.
زمانی که بیمار از نظر مغزی مرده اعلام میشود، مغز دیگر قادر به ارسال سیگنال برای کنترل عملکردهای حیاتی بدن نیست.
برای تشخیص مرگ مغزی، پزشکان باید علت اصلی آسیب مغزی، اطمینان از عدم وجود دارو یا شرایط دیگری که باعث بروز علائم مرگ مغزی شده باشد را بررسی کنند. این فرایند معمولاً شامل تصویربرداری از مغز، ارزیابی واکنشهای عصبی و بررسی فعالیت الکتریکی مغز است.
مرگ مغزی به این معناست که احیای عملکرد مغز غیرممکن است. با این حال، اهدای عضو در این شرایط میتواند زندگی افراد دیگری را نجات دهد.
در مواردی که فرد پس از مرگ مغزی به زندگی بازگشته است، معمولاً تشخیص اولیه اشتباه بوده است. دکتر رابرت ام. سید، استاد جراحی در دانشکده پزشکی کارولینای جنوبی، میگوید: «در بیشتر موارد، این تشخیصهای اولیه هستند که مشکل دارند. افرادی که دچار مرگ مغزی شدهاند، معمولاً حرکات خودبهخودی از خود نشان نمیدهند و از نظر علمی چیزی برای ارائه ندارند.»
در نهایت، هرگونه ادعای بازگشت از مرگ مغزی باید با شک و بررسی علمی موشکافانه مورد توجه قرار گیرد.
