مدارس از ساعت ۶ صبح شروع به کار می‌کنند؛ ماجرای تصمیم‌گیری‌های عجیب و غریب در نظام آموزشی کشور
در سال‌های اخیر، تصمیم‌گیری‌های مربوط به زمان آغاز به کار مدارس در ایران، بار دیگر مورد توجه و اعتراض خانواده‌ها و کارشناسان قرار گرفته است. خبرها حاکی از این است که اکثر مدارس کشور، به‌ویژه در کلانشهرها، از ساعت ۶ صبح فعالیت‌های آموزشی خود را آغاز می‌کنند. این موضوع نه‌تنها بر روی کیفیت آموزش تأثیر گذاشته بلکه نگرانی‌هایی را نیز در زمینه سلامت روانی و جسمی دانش‌آموزان به‌وجود آورده است.
بر اساس اطلاعات موجود، وزارت آموزش و پرورش در تابستان گذشته تصمیم بر این گرفت که روزهای کاری مدارس را به ساعت ۶ صبح منتقل کند. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که بسیاری از والدین و معلمان نگرانی‌های خود را از زود آغاز شدن زمان تحصیل ابراز داشتند. آنها بر این باورند که چنین ساعتی برای شروع روز تحصیلی دانش‌آموزان، نه تنها هزینه‌های مالی خانواده‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه سلامت جسمی و روحی فرزندان آنان را نیز تهدید می‌کند.
برخی از کارشناسان آموزشی اعتقاد دارند که شروع زودهنگام مدارس می‌تواند تأثیر مخربی بر روی تمرکز و یادگیری دانش‌آموزان داشته باشد. دکتر محمدی، یکی از پژوهشگران برجسته در این زمینه، می‌گوید: «نوجوانان به دلیل تغییرات هورمونی و عوامل دیگر، نیاز به خواب بیشتری دارند. شروع به کار زودهنگام مدارس، نه‌تنها به کیفیت خواب آنها آسیب می‌زند، بلکه موجب کاهش تمرکز در کلاس‌های درس می‌شود.»
از سوی دیگر، همچنین از جنبه اجتماعی نیز این تصمیم با ابهامات و انتقادات مواجه است. بسیاری از خانواده‌ها بر این باروند که زودتر از صبح برای رساندن فرزندان خود به مدرسه، ناچار به ترک خانه در ساعات ابتدایی صبح هستند. این موضوع به‌خصوص برای خانواده‌هایی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند و از امکانات کمتری برخوردارند، چالش‌های بیشتری را به همراه دارد.
در کنار این معضلات، برخی از مدیران مدارس معتقدند که برگزاری کلاس‌های آموزشی در ساعات اولیه صبح می‌تواند زمان بهتری را برای انجام فعالیت‌های فوق‌برنامه و ورزشی فراهم سازد. اما به نظر می‌رسد که این مزیت، هزینه‌های جانی و روحی دانش‌آموزان را نادیده می‌گیرد. از طرفی، در شرایط کنونی که بحران‌های اقتصادی و معیشتی بر زندگی خانواده‌ها سایه افکنده، هزینه‌های حمل و نقل به مدرسه نیز به معضلی دیگر تبدیل شده است.
چندی پیش، یک نظرسنجی در میان والدین و مدیران مدارس نشان داد که حدود ۷۵ درصد از شرکت‌کنندگان از آغاز کلاس‌ها از ساعت ۶ صبح ناراضی هستند و خواستار تغییر در این برنامه‌ریزی هستند. نظر سنجی‌ها نشان می‌دهد که خانواده‌ها به‌ویژه در کلانشهرهایی مانند تهران، مشهد و اصفهان به علت ترافیک و شرایط ناامن جاده‌ها، مخالف این تصمیم هستند و خواهان ملاحظه‌های بیشتری از سوی مسئولین آموزش و پرورش اند.
بنا به گفته دکتر رضایی، متخصص روان‌شناسی کودک، «اجبار به بیدار شدن در ساعات اولیه صبح می‌تواند به مشکلاتی نظیر اضطراب و افسردگی در نوجوانان منجر شود. این مسائل می‌تواند بر عملکرد تحصیلی آنها تأثیر بگذارد و منجر به افت نمرات و عدم موفقیت در آینده شود.»
از آنجا که نظام آموزشی باید به واقعیات و نیازهای جامعه پاسخگو باشد، امید می‌رود مسئولین در آینده ای نزدیک با بررسی این نگرانی‌ها، تغییراتی در برنامه‌های آموزشی مدارس ایجاد کنند تا سلامت و رفاه دانش‌آموزان حفظ شود. به‌نظر می‌رسد که بازنگری در ساعات شروع به کار مدارس، گام مهمی در جهت بهبود کیفیت آموزش و رفاه روانی دانش‌آموزان خواهد بود.
