محسن برهانی، حقوقدان و استاد دانشگاه، در سخنانی که روز یکشنبه در جمع خبرنگاران ایراد کرد، نگرانیهای خود را در زمینه موضوع حجاب و نقش ستاد امر به معروف و نهی از منکر در این حوزه ابراز کرد. وی با تأکید بر عدم صلاحیت این ستاد در ارسال پیامکهای اطلاعرسانی در رابطه با حجاب، خاطرنشان کرد: «ستاد امر به معروف نه تنها حق ارسال پیامک در این زمینه را ندارد، بلکه در شناسایی و مجازات افراد بیحجاب نیز توانایی قانونی و اجرایی لازم را ندارد.»
برهانی در ادامه به موضوع حجاب به عنوان یک چالش اجتماعی اشاره کرد و گفت: «حجاب به عنوان یک امر اجتماعی و فرهنگی باید در میان مردم نهادینه شود و این امر نمیتواند با استفاده از روشهای قهری و تحریمی به نتیجه مطلوب دست یابد.» وی تصریح کرد: «اجبار در رعایت حجاب تنها موجب تخریب نگاه اجتماعی به این مقوله خواهد شد و نتیجهای جز بدبینی و نفرت میان مردم و نهادهای دولتی نخواهد داشت.»
این استاد دانشگاه به وضوح بیان کرد که رویههای فعلی موجود در ستاد امر به معروف و نهی از منکر برای شناسایی افراد بیحجاب، نه تنها مؤثر نیست، بلکه در غالب موارد سرشار از نواقص قانونی و انسانی است. او همچنین به متخلفان اشاره کرد و گفت که این افراد معمولاً نیازی به نظارت سختگیرانه ندارند و بهتر است با فرهنگسازی و آموزش صحیح به جامعه نزدیک شوند.
محسن برهانی افزود: «بسیاری از افراد در جامعه به دلایل مختلفی نظیر مشکلات معیشتی، فشارهای اجتماعی و عدم آگاهی، ممکن است دچار عدم رعایت حجاب شوند. در همین راستا، نیاز به تغییر رویههای سختگیرانه داریم و میبایست سیاستهای فرهنگی و آموزشی به جای استفاده از روشهای قهری در نظر گرفته شود.»
وی همچنین به تداخل وظایف نهادهای مختلف در زمینه حجاب اشاره کرد و گفت: «وجود نهادهای متعدد با مأموریتهای مشابه، باعث سردرگمی و عدم انسجام در مدیریت اجتماعی حجاب شده است. بهتر است که یک نهاد با اختیارات و وظایف مشخص در این زمینه به کار پرداخته و دیگر نهادها را در راستای فرهنگسازی و ارائه مشاوره و آموزش همراهی کند.»
برهانی در این خصوص به دولت نیز انتقاد کرد و گفت: «دولت باید به جای فشار بر مردم، به فکر حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی باشد. اگر مردم در وضعیت معیشتی بهتری قرار داشته باشند، قطعاً نگاه به مقولههایی نظیر حجاب تغییر خواهد کرد و زمینههای فرهنگی برقراری حجاب به طرز مثبتتری فراهم میشود.»
وی به ستاد امر به معروف و نهی از منکر توصیه کرد که بر روی برنامههای فرهنگی و آموزشی متمرکز شود و از ابزارهای مدرن نظیر رسانهها و فضای مجازی برای انتشار آگاهیهای لازم استفاده کند. «برای ایجاد یک جامعه سالم و با حجاب، نیاز به اعتمادسازی بین نهادهای دولتی و مردم داریم و این مسئله تنها با احترام به حقوق فردی و اجتماعی مردم میسر خواهد بود.»
محسن برهانی همچنین به سوءاستفادههای علیالظاهر قانونی از این موضوع اشاره کرد و گفت: «واحدها و افرادی که در این راستا اقداماتی انجام میدهند باید تحت نظارت دقیقتری قرار گیرند تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود.»
در پایان، وی تأکید کرد: «مسئله حجاب و عفاف نباید از جنبههای فرهنگی و اجتماعی آن غافل شویم. ما باید بر روی آموزش و فرهنگسازی تمرکز کنیم تا در نهایت شاهد جامعهای با فرهنگ حجاب و عفاف باشیم که بر احترام به حقوق افراد تأکید دارد و از تنشها و برخوردهای غیر اصولی دور باشد.»
در کل، سخنان محسن برهانی در این زمینه نیاز به بازنگری در سیاستها و رویههای جاری دارد و نشاندهنده ضرورت توجه به فرهنگسازی به عنوان یک راهکار اساسی برای حل مشکلات اجتماعی مرتبط با حجاب در ایران است.