فوت یک دانشآموز قبل از برگزاری امتحانهای نیمسال تحصیلی موضوعی است که این روزها در رسانهها و محافل مختلف به شدت مورد توجه قرار گرفته است. این حادثه غمانگیز که در شهرستان اندیمشک و در تاریخ ۳ آبان ۱۴۰۲ رخ داد، نگرانیهای فراوانی را در خصوص وضعیت سیستم آموزشی و فشارهای روحی و روانی بر روی دانشآموزان به وجود آورده است. در این مقاله، با نگاهی دقیقتر به جزئیات این حادثه، تلاش خواهیم کرد تا عوامل موثر بر وقوع این اتفاق را بررسی کنیم.
در روز حادثه، دانشآموزی به نام «علی اکبری» که سال چهارم دبیرستان در یکی از مدارس این شهرستان تحصیل میکرد، قبل از ورود به جلسه امتحان دچار بیماری شد و متاسفانه جان خود را از دست داد. علی به عنوان دانشآموزی پرتلاش و هدفمند شناخته میشد و تمامی همکلاسیها و معلمان او از روحیه مثبت و انگیزه بالای او در تحصیل سخن میگویند.
گزارشهای اولیه حاکی از آن است که علی در روز قبل از آزمون در شرایط نامناسبی قرار داشت. به گفته دوستانش، او به علت مشغلههای فراوان و فشارهای ناشی از امتحانات، دچار استرس شدید شده بود و به همین دلیل، نه تنها تغذیه مناسبی نداشت بلکه خواب کافی نیز برای آرامش روانی خود نداشته است. این مسئله ممکن است منجر به ضعف جسمانی و در نهایت بروز مشکلاتی جدی برای او شده باشد.
برخی از معلمان و کارشناسان آموزشی معتقدند که نظام آموزشی کشور در حال حاضر آمادهسازی مناسبی برای مدیریت استرس دانشآموزان در نظر نگرفته است. فشار برای کسب نمرات بالا و موفقیت در کنکور، زمان زیادی از دانشآموزان را میگیرد و موجب میشود آنها از سلامت روانی و جسمی خود غافل شوند. به واقع، این فشارهای بیرونی و همچنین انتظارات بالای ولیّان و معلمان، میتواند باعث بروز عوارضی از قبیل اضطراب، افسردگی و حتی مشکلات جسمی جدی شود.
از سوی دیگر، خانواده و دوستان علی در صحبتهایی از عدم تغذیه مناسب او قبل از امتحانات ابراز نگرانی کردهاند. آنها بر این باورند که بسیاری از دانشآموزان به دلیل مشغلههای فکری و فشار به تحصیل، از تغذیه مطلوب خود غافل میشوند. این در حالی است که متخصصان تأکید دارند که تغذیه سالم و متعادل نقش اساسی در عملکرد شناختی و جسمانی افراد به ویژه در دورههای پر فشار مانند ایام امتحانات ایفا میکند.
موضوع دیگری که مورد تأکید و بحثوفحص قرار گرفته، زیرساختهای آموزشی و بهداشتی مدارس است. در واقع با وجود گذشت سالها از تصویب برنامههایی برای بهبود وضعیت بهداشتی و روانی دانشآموزان، هنوز هم در برخی از مناطق کشور، مشکلات متعدد و عمیقی وجود دارد. نبود مشاورههای روانشناسی در مدارس، کمبود امکانات بهداشتی و همچنین سطح پایین آگاهی خانوادهها در خصوص اهمیت سلامت روحی و جسمی دانشآموزان از جمله چالشهای موجود به شمار میآید.
این حادثه نه تنها بر قلب خانواده علی و جامعه آموزشی در شهرستان اندیمشک تأثیر گذاشته است، بلکه زنگ خطری برای مسئولان آموزشی و بهداشت کشور محسوب میشود. نیاز به یک برنامهریزی جامع برای مقابله با استرس دانشآموزان و تأمین نیازهای تغذیهای و بهداشتی آنان بیش از پیش احساس میشود.
در پایان، باید یادآور شد که اینگونه حوادث تلخ، ضرورت توجه به سلامت روانی و جسمی دانشآموزان را به ما یادآوری میکند. و این که آگاهی بخشی به خانوادهها، فراهم کردن امکانات مناسب در مدارس و ایجاد مکانیزمهای حمایتی ضروری است. به امید آنکه با اقدامهای لازم، دیگر شاهد وقوع چنین حوادثی در مراکز آموزشی کشور نباشیم.