شب از راه می‌رسد، پرده از رازهای آسمان بردارید! تماشای شگفتی‌های آسمان شب
در تاریکی شب، فرصتی بی‌نظیر برای کاوش در شگفتی‌های آسمان وجود دارد. با پنهان شدن ماه نو، آسمان شب به‌طرز ویژه‌ای تاریک می‌شود و فرصتی عالی برای تماشای زیبایی‌های صورت‌های فلکی تابستانی فراهم می‌آورد. این رویداد قمری درست قبل از آغاز دوره افزایش نور ماه رخ می‌دهد، به این معنی که آسمان از درخشش مزاحم ماه در امان بوده و شرایطی استثنایی برای تماشای ستارگان فراهم می‌آورد.
آسمان تابستانی، نمایشگر الگوهای کهن ستارگان
شب‌های بدون ماه این هفته، با گذار فصلی به آسمان تابستانی همزمان شده و مجموعه‌ای جدید از صورت‌های فلکی را نمایان می‌سازد که در طول ماه‌های پیشین سال پنهان بوده‌اند. از جمله برجسته‌ترین این پدیده‌ها می‌توان به مثلث تابستانی اشاره کرد؛ یک اَستِریسم (ستاره‌نما) شناخته‌شده که از سه ستاره‌ی درخشان از صورت‌های فلکی مختلف تشکیل شده است: نسر واقع در شلیاق (Lyra)، ذنب‌الدجاجه در دُنب (Cygnus) و نسر طائر در عقاب (Aquila). این ستارگان یک مثلث بزرگ را در ارتفاع بالایی از آسمان شرقی تشکیل می‌دهند و به عنوان چراغی برای یافتن سایر صورت‌های فلکی تابستانی عمل می‌کنند.
فقدان نور ماه همچنین باعث افزایش دیدپذیری صورت‌های فلکی ظریف‌تری مانند هرکول، عقرب و قوس می‌شود. صورت فلکی هرکول، واقع در غرب شلیاق، دارای خوشه کروی بزرگ (M13) است؛ یک مجموعه متراکم و درخشان از ستارگان که در تاریکی آسمان به خوبی خودنمایی می‌کند. در همین حال، صورت فلکی عقرب که از صورت‌های فلکی منطقهالبروج است، انحنای خود را در امتداد افق جنوبی امتداد می‌دهد و به آسانی توسط ستاره‌ی سرخ‌رنگ قلب‌العقرب (Antares) که اغلب به عنوان “قلب” آن شناخته می‌شود، قابل شناسایی است.
آسمان تاریک، دریچه‌ای به سوی پدیده‌های فراتر از ستارگان
ماه نو فقط به شناسایی صورت‌های فلکی کمک نمی‌کند، بلکه شرایط ایده‌آلی را برای مشاهده‌ی اجرام اعماق آسمان نیز فراهم می‌آورد. این اجرام شامل سحابی‌ها، کهکشان‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای هستند که در غیر این صورت به راحتی توسط روشنایی ماه محو می‌شوند. یکی از اهداف قابل توجه، سحابی مرداب (M8) در صورت فلکی قوس است که در زیر آسمان تاریک به شکل لکه‌ای کم‌نور اما باشکوه با دوربین‌های دوچشمی یا تلسکوپ‌های کوچک ظاهر می‌شود.
رصدگرانی که در مناطق دور از نور شهرها قرار دارند (جایی که آلودگی نوری در کمترین میزان خود است) بیشترین بهبود را تجربه خواهند کرد. کهکشان راه شیری با جزئیات خیره‌کننده‌ای قابل مشاهده می‌شود و به صورت نواری شیری‌رنگ از ستارگان و غبار بین ستاره‌ای در سراسر آسمان قوس می‌زند. تماشای کهکشان راه شیری با چنین وضوحی در بسیاری از نقاط جهان به طور فزاینده‌ای نادر می‌شود و شب‌هایی مانند این را برای منجمان آماتور و حرفه‌ای بسیار ارزشمند می‌سازد.
چگونه از شب بدون ماه بهترین استفاده را ببریم؟
برای استفاده‌ی کامل از فرصت ماه نو، توصیه می‌شود مکانی با دید وسیع و بدون مانع از آسمان و حداقل نور مصنوعی پیدا کنید. ستاره‌شناسان باید به چشمان خود اجازه دهند تا حداقل ۲۰ دقیقه با تاریکی سازگار شوند تا ستارگان کم‌نورتر و ویژگی‌های آسمانی را ببینند. استفاده از یک نقشه ستاره‌ای یا اپلیکیشن تلفن همراه نجومی می‌تواند به شناسایی صورت‌های فلکی کلیدی و ردیابی حرکت آن‌ها در آسمان کمک کند.
ماه نوی بعدی در چهارشنبه، ۵ تیرماه (June 25) رخ خواهد داد و پنجره‌ی مشابهی را برای رصد آسمان تاریک ارائه می‌دهد. تا آن زمان، نور ماه به تدریج افزایش می‌یابد و دیدپذیری ستارگان کم‌نور و اجرام اعماق آسمان را کاهش می‌دهد.
