در روزهای اخیر، انتشار بنری در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که از آن به عنوان خلیج‌فارس نام برده شده بود، جنجال‌های زیادی به همراه داشته است. این بنر به علت عدم دقت در نوشتار واژه «خلیج‌فارس» به «خلیج عربی» مورد انتقاد شدید اهالی فرهنگ و رسانه قرار گرفت و موجی از واکنش‌های منفی را در پی داشت. سخنگوی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با واکنش به این موضوع، توضیحات جالبی ارائه کرده است که در ادامه به تفصیل به آن می‌پردازیم.
توضیحات سخنگوی نمایشگاه درباره اشتباه نامگذاری
سخنگوی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در نشستی با رسانه‌ها به تفصیل درباره این اشتباه توضیح داد و اظهار داشت: «متاسفانه در بخشی از طراحی بنرها، به دلیل نقص فنی و همچنین عدم بازبینی دقیق، عبارت ‘خلیج عربی’ به جای ‘خلیج‌فارس’ درج گردیده است. این اشتباه می‌تواند به دلیل شتاب در طراحی‌های بصری و همچنین فشار زمان‌بندی برای ارائه اطلاعات در نمایشگاه باشد. ما به تمامی افرادی که از این موضوع ناراحت شده‌اند، عذرخواهی می‌کنیم و متعهد به اصلاح این گونه نقص‌ها در آینده هستیم.»
وی در ادامه افزود: «نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با یک قرن پیشینه، همواره بر حفظ هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران تاکید داشته و ما هیچ گاه از این اصول کوتاه نخواهیم آمد. خلیج‌فارس یک نام تاریخی و فرهنگی است که در قلب ملت ایران نشسته است و به هیچ وجه نمی‌توان آن را به دیگر واژه‌ها تغییر داد.»
این سخنگو همچنین به بازخوردهای منتشر شده در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: «واکنش‌های مثبتی که از سوی اهالی فرهنگ و جامعه پیرامون این موضوع صورت گرفت، نشان‌دهنده اهمیت موضوع برای مردم کشورمان است. ما این حساسیت را درک کرده و متعهد به برطرف کردن هر گونه ناهمخوانی در آینده خواهیم بود.»
واکنش‌های بین‌المللی و ملی نسبت به بنر اشتباه
اشتباهی که در این بنر صورت گرفته نه تنها در سطح داخلی، بلکه در سطح بین‌المللی نیز بازتاب‌هایی داشت. برخی از رسانه‌های خارجی با اشاره به این اشتباه، به نقد نحوه نامگذاری‌های جغرافیایی در ایران پرداختند. اما این موضوع نشان داد که اهالی فرهنگ و رسانه در ایران نسبت به هویت‌های ملی و تاریخی خود چقدر حساس هستند و از این رو، واکنش‌هایی که در فضای مجازی شکل گرفت، بیانگر عمق اهمیت و حساسیت این موضوع برای مردم ایران بود.
پس از افشای این موضوع، بسیاری از هنرمندان، نویسندگان و فرهیختگان با انتشار پیام‌هایی در فضای مجازی به استقبال از پاسداشت نام «خلیج‌فارس» پرداختند و بر الزام حفظ تاریخ و فرهنگ ایران تاکید کردند.
اقدامات بعدی برای جلوگیری از تکرار اشتباهات
با توجه به آسیب‌شناسی صورت گرفته، سخنگوی نمایشگاه بیان کرد که کمیته‌ای برای نظارت بر طراحی و محتوای تبلیغاتی نمایشگاه‌ها تشکیل خواهد شد تا از تکرار چنین اشتباهات فاحشی جلوگیری شود. ایشان همچنین بر افزایش آگاهی و دقت طراحان و دست‌اندرکاران در رابطه با محتواهای فرهنگی و تاریخی تاکید نمود.
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی در کشور، همواره در تلاش است تا با ارائه محتوای مناسب، قابلیت دسترسی به کتاب‌ها و منابع فرهنگی را برای بازدیدکنندگان ایجاد کند. این نمایشگاه نه‌تنها فرصتی برای خرید و فروش کتاب، بلکه جایی برای تبادل فرهنگ‌ها و ایده‌هاست.
جمع‌بندی پایانی
با توجه به اهمیت موضوع و اشتباه انجام شده، نیاز است که دقت بیشتری در مسائل فرهنگی و نامگذاری‌های جغرافیایی صورت گیرد. این موضوع نه‌تنها به هویت ملی و فرهنگی کشور مرتبط است، بلکه نشان‌دهنده احترام به تاریخ و فرهنگ غنی ایران نیز می‌باشد. نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با اخذ این تجربیات، باید بیش از پیش بر حفظ و پاسداشت نام‌های تاریخی و فرهنگی پایبند باشد تا از نشان دادن نقاط ضعفی که باعث آزار حس ملی مردم می‌شود، جلوگیری کند. امید است با اجرای برنامه‌های اصلاحی، این قبیل اشتباهات در آینده به حداقل برسد و ایران در عرصه‌های فرهنگی، به عنوان یک کشور پیشرو و محترم شناخته شود.
