موضوع پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا همواره بحثهای داغ و چالشی را در عرصه سیاسی بینالمللی به همراه داشته است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اخیراً در اظهاراتی انتقادی به این موضوع پرداخته و از تلاش برخی سیاستمداران اروپایی برای ایجاد مانع در مسیر پیوستن کشورش به اتحادیه اروپا خبر داده است. این دیدگاه زلنسکی در شرایطی مطرح شده که اوکراین بهویژه پس از آغاز جنگ با روسیه، بار دیگر نیاز خود به حمایتهای بینالمللی و بهویژه پیوستن به نهادهای اروپایی را برجسته کرده است.
زلنسکی طی سخنرانی خود در یک کنفرانس خبری تصریح کرد که برخی از سیاستمداران در کشورهای اروپایی بهطور غیر منطقی از پذیرش اوکراین به عنوان عضو اتحادیه اروپا جلوگیری میکنند. وی در این زمینه بهخصوص به عدم توجه به نیازهای واقعی و فوری مردم اوکراین اشاره کرد و افزود که شرایط کنونی کشورش، ایجاب میکند که حمایتهای بیشتری از سوی کشورهای همپیمان دریافت کند.
رئیسجمهور اوکراین با تأکید بر اینکه کشورش نهتنها در حال نبرد با یک تهدید نظامی بزرگ از سوی روسیه است، بلکه در حال مبارزه برای ارزشهای دموکراتیک و حقوق بشر نیز بوده و تلاش میکند تا به خانواده اروپایی خود بپیوندد. زلنسکی همچنین به این نکته اشاره کرد که اوکراین در بسیاری از زمینهها از جمله مبارزه با فساد، ارتقای حقوق بشر و توسعه اقتصادی پیشرفتهای قابل توجهی داشته است و حالا زمان آن است که جامعه بینالمللی، بهویژه کشورهای اروپایی، این واقعیتها را بپذیرند و به جای موانع، زمینه پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا را فراهم آورند.
این اظهارات در حالی مطرح شده است که بسیاری از کشورهای اروپایی، بهخصوص در شرق و مرکز اروپا، از تمایل اوکراین برای پیوستن به اتحادیه حمایت میکنند، اما هنوز تردیدهایی در مورد برخی از جنبههای سیاسی و اقتصادی وجود دارد. به عنوان مثال، برخی از کشورهای غربیتر در اتحادیه اروپا نگران هستند که پیوستن سریع اوکراین ممکن است منجر به بروز چالشهای اقتصادی و اجتماعی جدید درون اتحادیه شود.
زلنسکی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه “ما نیاز به اتحاد و همبستگی داریم، نه تقسیم” از کشورهای اروپایی خواسته است تا با نگاهی واقعبینانه و مبتنی بر منافع مشترک، به این مسئله پرداخته و با همکاری نزدیک، به حل مشکلات موجود اقدام کنند. او همچنین بر اهمیت گفتگوهای مستقیم و سازنده میان کشورهای اروپایی و اوکراین تأکید کرد و گفت: “تنها از طریق همفکری و همکاری میتوانیم به اهداف مشترک دست یابیم.”
در سطح بینالمللی، شرایط اوکراین تحت تأثیر بحرانهایی از قبیل جنگ، بحران اقتصادی، و مسائلی مانند ترک تاثیرات منفی تحریمها قرار دارد. با این حال، زلنسکی به خاطر حمایتهای غیرقابلانکار کشورهای غربی، به خصوص ایالات متحده، و همچنین کشورهای اروپایی ایمان دارد که اوکراین میتواند در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا موفق باشد.
بهنظر میرسد که اظهارات زلنسکی نه تنها تلاشی برای جلب حمایت بیشتر از جانب کشورهای اروپایی است، بلکه نشاندهنده عزم راسخ و اراده قوی اوکراین برای حرکت به سمت نزدیکی بیشتر با اتحادیه اروپا و نهادهای بینالمللی است. با توجه به تحولات اخیر در عرصه جهانی و تغییرات مداوم در سیاستهای بینالمللی، باید دید که آیا کشورهای اروپایی به این خواستهها پاسخ مثبت خواهند داد و آیا مسیر پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا هموار خواهد شد یا نه.
در نهایت، این مسئله به وضوح نشاندهنده نیاز به یک رویکرد مشترک و همبسته از سوی کشورها برای مواجهه با چالشهای جهانی است. در نظر گرفتن منافع کلان اجتماعی و اقتصادی و توجه به حقوق بشر و دموکراسی، به ویژه در کشورهایی مانند اوکراین که در لحظه تاریخی حساسی قرار دارند، باید در رأس سیاستهای خارجی کشورهای اروپایی قرار گیرد. زلنسکی با ابراز امیدواری نسبت به تغییر نگرشهای موجود، بر این نکته تأکید دارد که “فردا متعلق به کشورهایی است که با یکدیگر همکاری میکنند، نه آنهایی که تنها به فکر منافع شخصی خود هستند.