در روز یکشنبه، ۲۱ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۲۳ به وقت محلی، زلزله‌ای به قدرت ۵ ریشتر مناطق مرکزی استان سمنان را لرزاند. این زلزله در عمق ۱۰ کیلومتری زمین و در نزدیکی شهرهای سرخه و سمنان رخ داد. به دنبال این پدیده طبیعی، بسیاری از ساکنان این استان و شهرهای اطراف دچار نگرانی و اضطراب شدند. در این گزارش به بررسی ابعاد این زلزله و نکات مهمی که مردم باید بدانند، خواهیم پرداخت.
علت وقوع زلزله‌ها، حرکت کُند و تدریجی صفحات زمین‌شناسی است. در ایران، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و قرارگیری در مناطق زلزله‌خیز، وقوع زلزله‌ها امری شایع است. استان سمنان نیز به واسطه وجود گسل‌های متعدد، از جمله گسل‌های شمال سمنان و گسل شاهرود، در معرض خطر زلزله قرار دارد و این امر نیاز به آمادگی و آگاهی از خطرات طبیعی را دوچندان می‌کند.
پس از زلزله ۵ ریشتری سمنان، طبق گزارش‌های اولیه، خوشبختانه تاکنون از بروز خسارت‌های جدی انسانی یا زیرساختی گزارشی دریافت نشده است. با این حال، در برخی از مناطق، مردم پس از احساس لرزش زمین، به سرعت از ساختمان‌ها خارج شدند و به خیابان‌ها پناه بردند. گروه‌های امداد و نجات بلافاصله وارد عمل شدند و به تدوین وضعیت و ارزیابی‌های لازم پرداختند.
مسئولان محلی به شهروندان توصیه کردند تا ضمن آرامش، در صورت نیاز به اطلاعات و مشاوره، با مراجع رسمی تماس بگیرند. همچنین، نیاز به توجه به اقدامات پیشگیرانه و آمادگی برای وقوع زلزله‌های احتمالی دیگر، بر همگان تأکید شد. به‌ویژه در مناطق زلزله‌خیز، مأموریت‌های دولتی و محلی در جهت آموزش و فرهنگ‌سازی در مورد خطرات زلزله و شیوه‌های مقابله با آنها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
به همین منظور، ضروری است که تمامی خانوارها اصول اولیه ایمنی را مد نظر قرار دهند. در هنگام وقوع زلزله، بهترین اقدام حفظ آرامش و پیروی از روش‌های ایمنی است. افرادی که در ساختمان‌های چندطبقه زندگی می‌کنند، باید از مکان‌های امن مانند زیر میزهای محکم، درهای اصطلاحاً باز و یا نمودی از اجزای ساختمانی دور بمانند. این زمان مناسب برای داشتن یک کیت آماده برای مواجهه با بلایای طبیعی است که شامل آب، غذاهای کنسروی، روشنایی و داروهای ضروری باشد.
همچنین، هر گاه از زلزله‌ای گذر کردید، لازم است به بررسی وضعیت ساختمان و دیگر ساکنان بپردازید و در صورت تأسیسات و خطری محسوس، از ورود به مکان‌های ناپایداری که ممکن است باعث وقوع زلزله‌های پس‌لرزه‌ای شوند، بپرهیزید.
حضور متخصصان زلزله‌شناسی در ایام پس از زلزله، به‌منظور بررسی تحولات جدید و گزارشی از وضعیت فنی و زمین‌شناسی، بسیار اساسی و حیاتی است. آنها با ارزیابی و تجزیه‌وتحلیل منطقه و تاریخچه زلزله‌های قبلی، می‌توانند به پیش‌بینی رویدادهای مشابه آینده کمک کنند.
در نهایت، زلزله سمنان یک یادآوری دیگر از قدرت طبیعت و ضروری بودن آگاهی عمومی نسبت به خطرات آن است. آگاه‌سازی جامعه در خصوص آمادگی برای زلزله و برنامه‌ریزی برای مواجهه با آن، می‌تواند اثرات منفی توسعه پیوسته این حوادث طبیعی را به حداقل برساند. از این رو، لازم است که همگان در کنار نهادهای مربوطه با یکدیگر همکاری کنند تا با آموزش و آمادگی، آسیب‌های احتمالی ناشی از زلزله‌های آینده را کاهش دهند.
