راز بزرگ گرمایش زمین برملا شد! هشداری جدی برای آینده
براساس یافتههای جدید، تعادل انرژی زمین به سرعت رو به وخامت است و این موضوع نگرانیهای جدی را در بین دانشمندان برانگیخته است. در این مقاله به بررسی این پدیده، دلایل احتمالی آن و خطراتی که آینده ما را تهدید میکند، میپردازیم.
عدم تعادل رو به افزایش انرژی زمین: هشداری غیرمنتظره
مطالعهای که اخیراً در نشریه AGU Advances منتشر شده، نشان میدهد که عدم تعادل انرژی سیاره ما به طور فزایندهای در حال افزایش است. سالهاست که این عدم تعادل – یعنی تفاوت بین انرژی دریافتی زمین از خورشید و انرژیای که به فضا بازتاب میدهد – روندی صعودی داشته است. اما دادههای ماهوارهای جدید نشان میدهند که این عدم تعادل با سرعتی به مراتب بیشتر از پیشبینیهای مدلهای آب و هوایی در حال رشد است و همین امر باعث به صدا درآمدن زنگ خطر در میان محققان شده است. در حالی که دانشمندان با عجله در تلاشند تا دلیل این اتفاق را درک کنند، قابلیت اطمینان ماهوارههایی که این عدم تعادل حیاتی را اندازهگیری میکنند نیز در معرض خطر است و کارشناسان نگرانند که یکی از مهمترین ابزارهای ردیابی تغییرات آب و هوایی را از دست بدهند.
در طول دو دهه گذشته، عدم تعادل انرژی زمین بیش از دو برابر شده است و سال ۲۰۲۳ نقطه عطفی بود که این عدم تعادل به ۱.۸ وات بر متر مربع رسید – دو برابر افزایش پیشبینی شده توسط مدلهای آب و هوایی قبلی. عامل اصلی این عدم تعادل، تجمع گازهای گلخانهای است که انرژی را در جو زمین به دام میاندازند و از بازتاب آن به فضا جلوگیری میکنند. این عدم تعادل نشان میدهد که گرمای بیشتری در سیستم آب و هوایی به دام افتاده است و مستقیماً به گرمایش جهانی و پیامدهای شدید آب و هوایی کمک میکند. با این حال، سرعت گرفتن این عدم تعادل در سالهای اخیر، دانشمندان را متحیر کرده است. در حالی که در ابتدا میتوانست به پدیدههای طبیعی آب و هوایی مانند النینو نسبت داده شود، تداوم این روند نشان میدهد که یک مسئله پیچیدهتر و فوریتر در جریان است.
دادههای ماهوارهای: ابزاری حیاتی با آیندهای نامشخص
دادههای ماهوارهای که عدم تعادل انرژی زمین را ردیابی میکنند، یک منبع کلیدی در درک بحران آب و هوایی کنونی هستند. این قرائتهای ماهوارهای با وضوح بالا، یک تصویر فوری و به موقع از عدم تعادل ارائه میدهند و دادههای ارزشمندی را ارائه میکنند که برای پیشبینیهای آگاهانه آب و هوایی بسیار مهم است. با این حال، این ماهوارهها به پایان عمر عملیاتی خود نزدیک میشوند و جایگزینهای آنها قرار است تنها در سال ۲۰۲۷ تحت ماموریت Libera ناسا وارد مدار شوند. محققان نگرانند که مأموریتهای ماهوارهای آینده، که تنها یک ماهواره در حال بهرهبرداری خواهند داشت، ممکن است برای حفظ نظارت مداوم کافی نباشند.
تورستن موریتسن، استاد هواشناسی در دانشگاه استکهلم و نویسنده اصلی یک تفسیر اخیر در مورد این موضوع، بر اهمیت دادههای ماهوارهای تاکید میکند: «آنچه ما از این ماهوارهها به دست میآوریم، تقریباً یک دهه داده سریعتر است، به همین دلیل است که بسیار مهم است. بهترین گزینه این است که ناسا به کار خود ادامه دهد.»
پیامدهای افزایش عدم تعادل انرژی
افزایش عدم تعادل انرژی فقط یک نگرانی تئوری نیست – بلکه پیامدهای واقعی و قابل توجهی در دنیای واقعی دارد. همانطور که موریتسن توضیح میدهد: «هر چه عدم تعادل بیشتر باشد، تغییرات آب و هوایی سریعتر رخ میدهند. اگر عدم تعادل بیشتری داشته باشیم، به این معنی است که انرژی بیشتری در حال تجمع است، بنابراین دما سریعتر افزایش مییابد.» این تجمع سریع انرژی، گرمایش را تسریع میکند و ما را به نقطه اثرات برگشتناپذیر آب و هوایی نزدیکتر میکند.
وضعیت با این واقعیت پیچیدهتر میشود که عدم تعادل انرژی زمین با توانایی سیستم آب و هوایی جهانی برای تثبیت مرتبط است. اگر این عدم تعادل بالا باقی بماند، به این معنی است که آستانه تثبیت دمای جهانی در ۲ درجه سانتیگراد (۳.۶ درجه فارنهایت) به طور فزایندهای دشوار میشود. همانطور که موریتسن اشاره میکند: «ما انتظار داریم که دما پس از توقف سوزاندن سوختهای فسیلی تقریباً تثبیت شود. اما اگر این عدم تعادل بسیار بالا بماند، آن سطح دمایی را که میتوانیم در آن تثبیت شویم، بیشتر میکند. این بدان معناست که CO2 کمتری برای انتشار قبل از رسیدن به ۲ درجه سانتیگراد [یا ۳.۶ درجه فارنهایت گرمایش] باقی مانده است.»
چرا نظارت بر عدم تعادل انرژی زمین برای آینده ما بسیار مهم است
درک و نظارت بر عدم تعادل انرژی زمین فقط به معنای ردیابی تغییرات دما نیست – بلکه بینشهای اساسی در مورد اینکه چقدر به تثبیت آب و هوای سیاره نزدیک هستیم، ارائه میدهد. بدون دادههای دقیق و مستمر، ما در مورد میزان آسیب وارد شده به سیستم آب و هوایی در تاریکی قرار میگیریم. همانطور که موریتسن هشدار میدهد: «این به ما میگوید که چقدر از تثبیت آب و هوای زمین فاصله داریم، و به همین دلیل است که باید آن را اندازهگیری کنیم. اگر این را ندانیم، چشمان خود را بستهایم و در حال رانندگی در سیستم آب و هوایی خود هستیم.»
فشار برای ایجاد سیستمهای پیشرفتهتر نظارت بر آب و هوا به یک فراخوان فوری برای دانشمندان در سراسر جهان تبدیل شده است، زیرا عدم وجود دادههای دقیق و به موقع تنها تلاشها برای کاهش بحران آب و هوایی را تضعیف میکند.