راز نالههای خودرو: چرا چرخها هنگام دور زدن، ماشین را به عذاب میاندازند؟
آیا تا به حال هنگام دور زدن با خودروی خود، صدایی نالهمانند از چرخها شنیدهاید؟ این صدا، که اغلب به صورت تقتق، جیرجیر یا ساییده شدن فلز به گوش میرسد، میتواند نشانهای از وجود مشکل در سیستم تعلیق، فرمان یا چرخهای خودرو باشد. شناسایی دلایل این صدا و نحوه برخورد با آن، نقش مهمی در حفظ ایمنی و پیشگیری از آسیبهای پرهزینه دارد.
علت صدای چرخ خودرو هنگام دور زدن چیست؟
زمانی که خودرو در حال پیچیدن است، فشار بیشتری به چرخها، مفصلها و سیستم تعلیق وارد میشود. اگر قطعهای در این بخشها دچار خرابی یا فرسودگی شده باشد، این فشار باعث تولید صداهای خاصی میشود که در شرایط عادی وجود ندارند. صدای چرخ خودرو هنگام دور زدن هشداری است که نباید نادیده گرفته شود، زیرا میتواند منجر به خرابیهای جدیتر یا حتی خطر در حین رانندگی شود.
دلایل فنی یا محیطی بروز مشکل
در ادامه، مهمترین دلایلی که میتوانند باعث ایجاد صدا در چرخهای خودرو هنگام دور زدن شوند را بررسی میکنیم:
- خرابی مفصل پلوس (CV Joint): یکی از اصلیترین دلایل صدا دادن چرخ خودرو هنگام دور زدن، خرابی یا پارگی گردگیر پلوس است. مفصل پلوس خارجی هنگام پیچیدن بیشترین فشار را تحمل میکند و در صورت خشک شدن یا آسیب دیدن، صدای تقتق تولید میکند. این صدا معمولاً در سرعتهای پایین و پیچیدن کامل فرمان شنیده میشود.
- بلبرینگ چرخ فرسوده یا خراب: بلبرینگها وظیفه چرخش روان چرخ را بر عهده دارند. وقتی خراب میشوند، اصطکاک افزایش یافته و در زمان دور زدن یا حرکت مستقیم، صدای سوت یا وزوز ایجاد میکنند. این صدا در پیچها به وضوح شنیده میشود، زیرا فشار جانبی به چرخ بیشتر است.
- سایش بیش از حد لنت ترمز: یکی از دلایل صدا دادن چرخ خودرو، تماس لنت ترمز با دیسک است. وقتی لنتها نازک میشوند یا کاملاً به انتها میرسند، فلز پشت آنها با دیسک تماس پیدا کرده و صدای جیرجیر یا کشیده شدن فلز به گوش میرسد. این صدا ممکن است در هنگام ترمزگیری یا حتی بدون ترمز نیز شنیده شود.
- نقص در سیستم تعلیق یا فرمان: کمکفنرهای فرسوده، بوشهای خراب یا سیبکهای شل میتوانند هنگام دور زدن، بهخصوص روی دستاندازها، تقتق یا جغجغه ایجاد کنند.
- لاستیکهای نامناسب یا کمباد: فشار باد نامتوازن، ساییدگی یا پارگی در سطح تایر ممکن است هنگام چرخیدن باعث صداهای غیرعادی یا احساس لرزش شود.
روشهای تشخیص اولیه در خانه یا حین رانندگی
در بسیاری از موارد، میتوان با دقت در علائم رفتاری خودرو هنگام رانندگی، منبع صدا را تا حد زیادی تشخیص داد:
- اگر صدای تقتق فقط هنگام پیچیدن به یک سمت شنیده میشود، احتمالاً پلوس همان سمت دچار مشکل است.
- صدای سوت یکنواختی که با افزایش سرعت بیشتر میشود، نشانه خرابی بلبرینگ است.
- جیرجیر هنگام ترمزگیری یا حتی بدون آن، میتواند مربوط به لنتهای ترمز باشد.
- صدای ضربه یا تقه هنگام عبور از دستاندازها، احتمال وجود مشکل در سیستم تعلیق را مطرح میکند.
- اگر فرمان لرزش دارد یا تایرها ساییده شدهاند، ممکن است مشکل از لاستیکها باشد.
راه حلها و اقدامات پیشنهادی
در صورت شناسایی صدا از چرخها هنگام دور زدن، اقدامات زیر پیشنهاد میشود:
- تعویض مفصل پلوس در صورت خرابی یا پارگی گردگیر آن.
- بررسی و در صورت نیاز تعویض بلبرینگ چرخ.
- کنترل وضعیت لنتها و دیسک ترمز و تعویض آنها در صورت فرسودگی.
- بازبینی سیستم تعلیق شامل کمکفنرها، سیبکها و بوشها.
- تنظیم فشار باد لاستیکها مطابق با استاندارد کارخانه و تعویض لاستیکهای ترکخورده یا فرسوده.
در صورتی که ابزار یا تخصص کافی ندارید، از بررسی خودسرانه قطعات خودداری کرده و به تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید.
نکاتی برای پیشگیری از تکرار مشکل
برای جلوگیری از بروز دوباره صدا هنگام پیچیدن، رعایت نکات زیر ضروری است:
- انجام سرویسهای دورهای سیستم تعلیق و فرمان.
- تعویض بهموقع لنت ترمز و بررسی دیسکها.
- چک کردن فشار باد لاستیکها حداقل ماهی یکبار.
- رانندگی آرام روی سطوح ناهموار برای جلوگیری از آسیب به پلوس و کمکفنر.
- گوش دادن به صداهای جدید خودرو و بررسی بهموقع آنها.
صدای چرخ خودرو در هنگام دور زدن، تنها آزاردهنده نیست، بلکه میتواند نشانه یک نقص مهم در عملکرد خودرو باشد. با توجه به این صدا، تشخیص موقعیت و اقدام سریع برای تعمیر آن، بهترین راه برای جلوگیری از هزینههای بیشتر و حفظ ایمنی رانندگی است. اگر با چنین مشکلی مواجه شدید، بررسی کامل یا مراجعه به تعمیرگاه معتبر را به تعویق نیندازید.
