در هفتههای اخیر، تصاویری منتشر شد که نشان دهنده دیدار دو شخصیت برجسته سیاسی و اجتماعی کشورمان، یعنی دوستی نزدیک دکتر مسعود پزشکیان، نماینده باسابقه مجلس شورای اسلامی و نیکولای علیاف، یکی از شخصیتهای سیاسی جمهوری آذربایجان، در سواحل زیبای دریای خزر است. این تصاویر نه تنها توجه رسانهها را به خود جلب کرد، بلکه فرصت مناسبی برای تحلیل روابط دو کشور و زمینههای همکاریهای آینده ایجاد نمود.
سواحل دریای خزر، یکی از مقاصد گردشگری جذاب ایران به شمار میآید که بواسطه چشماندازهای طبیعی و فرهنگی غنی خود، سالانه تعداد زیادی گردشگر داخلی و خارجی را به سوی خود جلب میکند. در این میان، دکتر پزشکیان و آقای علیاف به عنوان نمایندگان دو کشور همسایه، در تلاشاند تا از این منظر، تقویت روابط دوجانبه را در دستور کار خود قرار دهند.
دکتر مسعود پزشکیان که پیش از این به عنوان وزیر بهداشت نیز فعالیت کرده، یکی از چهرههای تاثیرگذار در سیاستهای داخلی و تعاملات بینالمللی ایران است. او همواره به اهمیت ثبات و همخوانی میان کشورهای همسایه تأکید داشته و بر این باور است که نزدیکی فرهنگی و اقتصادی میتواند به تحقق اهداف مشترک کمک کند. دیدار اخیر او با نیکولای علیاف، نشان دهنده این است که دو کشور میتوانند برای حل مسائل و چالشهای موجود در زمینههای مختلف، از جمله اقتصادی و اجتماعی، به یکدیگر کمک کنند.
در سواحل خزر، این دو چهره سیاسی به بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل مختلف پرداختند. اطلاعات منتشر شده حاکی از آن است که آنها درباره موضوعاتی چون همکاریهای اقتصادی، انرژی، و همچنین گسترش روابط فرهنگی گفتوگو کردند. این نشست به وضوح نشاندهنده تمایل دو کشور برای بهرهبرداری از پتانسیلهای موجود در دریای خزر و احتمالاً استفاده از منابع دریایی برای سرمایهگذاری مشترک بود.
جمهوری آذربایجان و ایران به خاطر موقعیت جغرافیایی و تاریخی مشترک خود، همواره روابطی نزدیک و همزیستی مسالمتآمیز داشتهاند. در سالهای اخیر، با تغییراتی که در نظام بینالملل و همچنین سیاستهای منطقهای به وقوع پیوسته، این دو کشور علیرغم چالشها، تلاش کردهاند دایره همکاریهای خود را گسترش دهند. از نمونههای موفق این همکاریها میتوان به پروژههای مشترک در زمینههای انرژی، حمل و نقل و ترانزیت اشاره کرد که نقش پررنگی در تسهیل روابط دو کشور ایفا میکند.
یکی از نکات قابل توجه در دیدار دکتر پزشکیان و نیکولای علیاف، ارزیابی و بررسی راهکارهای موجود برای تقویت ارتباطات فرهنگی و اجتماعی میان دو کشور بود. در این راستا، برگزاری جشنوارهها، نمایشگاهها و برنامههای فرهنگی مشترک میتواند راهکاری موثر برای نزدیکی بیشتر مردم دو کشور باشد.
از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند که برای دستیابی به اهداف مشترک اقتصادی، باید موانع موجود در مسیر تجارت و سرمایهگذاری را شناسایی و برطرف کرد. برای مثال، بحث آزادسازی تعرفهها، تسهیل در ویزا و سفرهای بین دو کشور میتواند زمینهساز افزایش تعاملات اقتصادی شود.
در پایان، میتوان گفت که دیدارت دوستی نزدیک دکتر مسعود پزشکیان و نیکولای علیاف در سواحل دریای خزر، یک گام مثبت در جهت تحکیم روابط ایران و جمهوری آذربایجان به شمار میآید. این نوع ملاقاتها نه تنها نشاندهنده عزم راستین دو کشور برای همکاریهای دوجانبه است، بلکه میتواند به عنوان الگویی برای دیگر کشورها در منطقه آسیا و قفقاز نیز مطرح گردد. با در نظر گرفتن پتانسیلهای موجود و همچنین اراده سیاسی موجود برای گسترش روابط، میتوان امیدوار بود که در آینده نزدیک، شاهد تحولات مثبت و قابل توجهی در روابط این دو همسایه خواهیم بود.