داستان نتانیاهو: لحظاتی که ایران به کشف عملیات پیجرها نزدیک شده بود
در تاریخ معاصر خاورمیانه، رویدادهای بیسابقهای رقم خورده است که تأثیرات عمیقی بر روابط بینالملل و امنیت ملی کشورهای منطقه گذاشته است. یکی از این رویدادها، عملیات مشهور “پیجرها” است که تلاشهای اسرائیل برای ضربه زدن به ظرفیتهای نظامی ایران و جلوگیری از پیشرفتهای هستهای این کشور را در بر میگیرد. در این مطلب به بررسی جزئیات این عملیات و واکنشهای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر پیشین اسرائیل، خواهیم پرداخت.
قطعاً یکی از مهمترین لحظات تاریخ معاصر، زمانی است که نتانیاهو در تاریخ ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸ در کنفرانس خبری خود در تلآویو، سندی را به نمایش گذاشت که به ادعای او، نشاندهنده برنامه هستهای مخفی ایران بود. او در این کنفرانس با اعتماد به نفس بر اهمیت این اطلاعات تأکید کرد و به جامعه بینالمللی هشدار داد که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است.
اما به زودی از جمله اطلاعات موجود در این اسناد، جزئیات عملیات “پیجرها” به بیرون درز کرد. عملیات پیجرها، که قرار بود در تیرماه ۲۰۱۸ به انجام برسد، به منظور نجات یک محموله اطلاعاتی حیاتی بوده است که میتوانست در راستای پیشرفتهای هستهای ایران استفاده شود. این عملیات شامل استفاده از تکنولوژیهای پیچیده و تجهیزات پیشرفته بود که در سطح بالای نظامی اسرائیل طراحی و برنامهریزی شده بود.
بر اساس اسناد منتشر شده، ایران به طور نگرانکنندهای به اطلاعات جمعآوری شده از این عملیات نزدیک شده بود. برخی مقامهای ایران در این دوره به بررسی و تحلیل این اطلاعات پرداخته بودند که در صورت استفاده، میتوانست به پیشرفتهای قابل توجهی در برنامه هستهای این کشور منجر شود. این موضوع، نگرانیهای جدی را برای تلآویو به همراه داشت، زیرا موفقیت ایران در این دقت و تکنولوژی میتوانست به تغییر موازنه قوا در منطقه بیانجامد.
در همین راستا، نتانیاهو به شدت به این مؤلفهها اشاره کرده و تأکید داشت که اسرائیل به شدت بر روی تحرکات ایران نظارت خواهد کرد. او در سخنانش از تلاشهای ایران برای راهاندازی سیستمهای اطلاعرسانی و ارتباطات پیشرفته صحبت میکرد و این مسئله را ناشی از ضعفهای احتمالی در دیپلماسی کشورهای غربی با ایران خواند.
از طرفی، واکنشها به این ادعاهای نتانیاهو متنوع بود. برخی از تحلیلگران منطقهای بر این باور بودند که اسرائیل با مطرح کردن چنین موضوعاتی تلاش میکند تا فشارهای بینالمللی بر ایران را افزایش دهد و خود را به عنوان یک بازیگر اصلی در مقابله با این تهدید معرفی کند. در حالی که برخی دیگر اعتقاد داشتند که نتانیاهو به دنبال توجیه اقدامات نظامی احتمالی اسرائیل در برابر ایران است.
در همین حین، با ارائه اطلاعات بیشتر درباره عملیات پیجرها و نزدیک شدن ایران به این اطلاعات، سؤالاتی درباره توانمندیهای اطلاعاتی و نظامی دو طرف مطرح شد. آیا اسرائیل توانایی لازم برای در دست گرفتن کنترل بر تحرکات ایران را دارد؟ آیا این عملیات میتواند به عنوان الگوئی موفق در سایر تحرکات نظامی اسرائیل قلمداد شود؟
به طور کلی، ماجرای عملیات پیجرها و واکنشهای بنیامین نتانیاهو نشاندهنده تنشهای پیچیدهای است که بین ایران و اسرائیل وجود دارد. این تنشها نه تنها بر روابط دو کشور بلکه بر آینده امنیت منطقه و سطح همکاریهای بینالمللی نیز تأثیر میگذارد. به نظر میرسد که هرگونه تحرک جدید در زمینه هستهای ایران میتواند بار دیگر منجر به تشدید این هرج و مرجها شود و سیاستمداران و رهبران کشورها باید با دقت بیشتری به تحولات دقت کنند تا از بروز بحرانهای جدید جلوگیری کنند.
این داستان بیشتر از یک روایت ساده است؛ بلکه نمادی از چالشهای یک منطقه پرتنش و ماجراهایی است که در آن، اطلاعات و تکنولوژی به سرعت در حال تغییر و تحول هستند. اسرائیل بر این باور است که برای بقا و امنیت خود باید مداوم در حال رصد و اقدام باشد و ایران نیز به دنبال موقعیتی است که نه تنها به امنیت خود بلکه به اعتبار و نفوذ خود در سطح بینالمللی ادامه دهد. با این اوصاف، باید منتظر ماند تا ببینیم آینده این نبرد اطلاعاتی و نظامی کهن به کجا خواهد کشید.