با صدور حکم اعدام برای قاتل نیان، دختربچه‌ی هشت ساله بوکانی، جامعه‌ی ایران به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. پرونده‌ای که در آن جنایتی هولناک علیه یک کودک بی‌گناه رخ داد، اکنون به مرحله‌ای نهایی و قطعی رسیده است. این حادثه نه تنها به دلیل چهره‌ی معصوم نیان، بلکه به علت ابعاد دردناک و ناگوار آن، رسانه‌ها و افکار عمومی را نیز به شدت متأثر کرده است.
جنایت در بوکان، شهرستانی در استان آذربایجان غربی، در روز ۲۴ تیرماه سال ۱۴۰۲ رخ داد. نیان، دختر بچه‌ای مهربان و شاداب که در محله‌ای کم‌جمعیت زندگی می‌کرد، به طرز فجیعی به قتل رسید. این حادثه‌ی ناگوار زمانی به وقوع پیوست که نیان در حال بازی با دوستانش بود. متهم این پرونده، فردی با هویت معلوم، بلافاصله پس از وقوع جنایت دستگیر شد و روند قضایی پرونده به سرعت آغاز شد.
با ورود عموم به صحنه‌ی جنایت و واکنش‌های گسترده‌ی اجتماعی، خواسته‌ها برای اجرای عدالت و مجازات قاطعانه‌ی قاتل نیان به اوج خود رسید. بسیاری از افراد و گروه‌های مختلف اجتماعی، از جمله هنرمندان، فعالان اجتماعی و حتی مسئولان دولتی، پیام‌هایی مبنی بر ضرورت تشدید مجازات برای جنایتکاران و افزایش امنیت کودکان منتشر کردند. این واقعه دوباره یادآور خطرات جدی‌ای است که امروزه متوجه کودکان است و این در حالی است که قانون و سیستم قضایی باید همواره proteger کودک، از آن‌ها در برابر چنین جفاها و ستم‌هایی دفاع کند.
روند رسیدگی به پرونده نیان در دادگاه‌های بوکان به سرعت پیش رفت و با برگزاری جلسات متعدد، متهم به قتل و سایر اتهامات در نهایت به اشد مجازات یعنی اعدام محکوم شد. در جریان محاکمه، وکیل مدافع متهم به دفاع از موکل خود پرداخت، اما شواهد و مدارک موجود به وضوح نشان می‌داد که قاتل در ارتکاب جنایت نقشی کلیدی داشته است.
این حادثه‌ی تلخ باعث افزایش پیچیدگی‌های اجتماعی و حقوقی در ایران شد. بسیاری از نظارت‌های اجتماعی و رسانه‌ای بر روی این موضوع، مباحث جدی درباره کیفیت و کمیت امنیت کودکان، حمایت‌های اجتماعی، و سیستم قضایی را به راه انداخت. همچنین، سوالات بسیاری درباره دغدغه‌های افکار عمومی و عدم تأمین امنیت کودکان در جامعه مطرح شد.
حکم اعدام به عنوان مجازاتی قاطع از نظر بسیاری به عنوان یک اقدام مؤثر برای جلوگیری از جنایات مشابه به حساب می‌آید، اما در عین حال برخی دیگر از کارشناسان اجتماعی و حقوق بشر بر این باورند که باید به جای تمرکز بر مجازات شدید، بر روی پیشگیری و آموزش نیز توجه ویژه‌ای شود. آن‌ها تأکید می‌کنند که تنها با ایجاد زیرساخت‌های قوی در زمینه‌ی آموزش و فرهنگ‌سازی، می‌توان از وقوع چنین جنایاتی جلوگیری کرد.
از سوی دیگر، این حکومت اعدام به عنوان یک موضوع حساس و جنجالی در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند منجر به داغ شدن مباحث مربوط به حقوق بشر و معضلات اجتماعی در ایران شود. برخی افراد بر این باورند که این اقدام می‌تواند تأثیر مثبتی بر جامعه داشته باشد و حس عدالت را در میان مردم تقویت کند. در عین حال، تعداد دیگری از مخالفان اعدام بر این عقیده هستند که مجازات اعدام به عنوان یک راهکار مؤثر نیست و نیاز به بازنگری در قوانین و مجازات‌ها وجود دارد.
با توجه به حوادث ناگوار ناشی از این قتل و تحولات اجتماعی آن، به نظر می‌رسد که مسئولان نیاز دارند به صورت جدی‌تری به ابعاد این مشکل توجه کرده و اقداماتی مؤثر در جهت افزایش امنیت و حقوق کودکان در جامعه انجام دهند. جامعه‌ی ایران امیدوار است که با اجرای صحیح عدالت، دیگر شاهد چنین فجایع تلخی نباشد و نیان، به عنوان نمادی از بی‌گناهی، در یادها باقی بماند.