حمله اسرائیل به کاخ ریاستجمهوری سوریه: نتانیاهو چه پیامی برای رژیم بشار اسد دارد؟
در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۳، رسانههای خبری گزارش دادند که ارتش رژیم صهیونیستی به کاخ ریاستجمهوری سوریه واقع در دمشق حمله کرده است. این اقدام که بلافاصله با واکنشهای جهانی و منطقهای روبرو شد، نه تنها بر وضعیت امنیتی سوریه تأثیر گذاشت، بلکه پیامهای عمیقتری را به رژیم بشار اسد منتقل کرد.
حمله اسرائیل به پایتخت سوریه به وضوح نشاندهنده سیاست تهاجمی تلآویو در قبال رژیمهای متخاصم و تهدیدآمیز در منطقه به ویژه رژیم بشار اسد است. نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، همواره به دنبال ایجاد یک دتراوری در خاورمیانه است که بتواند امنیت ملی اسرائیل را تضمین کند. این حمله به وضوح تلاشی برای تحمل یک زنگ خطر به بشار اسد و دیگر حامیانش مانند ایران بود.
مقامات اسرائیلی، پس از این حمله، به شدت بر اهمیت نابودی زیرساختهای نظامی و اطلاعاتی سوریه تأکید کردند. آنها همچنین نگران گسترش نفوذ ایران در سوریه و تأسیس پایگاههای نظامی با هدف تهدید اسرائیل هستند. به همین دلیل، این حملات به عنوان پاسخ به اقدامات ایران و متحدانش توجیه میشود.
برخی تحلیلگران بر این باورند که هدف اصلی نتانیاهو از این حملات، ارسال پیامی واضح به بشار اسد و متحدانش است که اسرائیل به هیچ عنوان در برابر تهدیدات ساکت نخواهد ماند. این حمله میتواند یک نشانه روشن از اشتیاق تلآویو به حفظ هژمونی خود در منطقه باشد که در آن، به هیچ وجه جایی برای نفوذ بازیگران دیگر نمیبیند.
عملیاتهای نظامی اسرائیل در سوریه، به ویژه علیه تأسیسات نظامی ایرانی، در چند سال گذشته به شدت افزایش یافته است. تلآویو به صورت مداوم نیروهای خود را در این عرصه بسیج کرده و به دنبال نابودی تهدیداتی است که از جانب دولت سوریه یا نیروهای تحت حمایت ایران به وجود میآید. این حمله به کاخ ریاستجمهوری، اگرچه یک نقطه عطف قابل توجه در تاریخ روابط اسرائیل و سوریه محسوب میشود، اما همچنین نشاندهنده تداوم تنشها و رقابتهای شدید در منطقه است.
سوریه، در نتیجه چندین سال جنگ داخلی، متحمل خسارات جانی و مالی فراوانی شده است. در این میان، بشار اسد به عنوان رهبر سوریه تلاش کرده است که با استفاده از حمایتهای نظامی و مالی ایران و روسیه، ثبات را به کشور خود بازگرداند. اما حملات اسرائیل، به ویژه پس از این عملیات اخیر، علامتهایی از ناپایداری و بیاعتمادی میان دمشق و تلآویو را به نمایش میگذارد.
در واکنش به این حمله، مقامات سوری اعلام کردند که حملات اسرائیل نمیتواند عزم این کشور را برای ادامه مبارزه با تروریسم و دفاع از حاکمیت ملی خود تضعیف کند. این ادعای مقامات سوری، در حالی بیان میشود که موجی از نارضایتی و افول اقتصادی در این کشور در حال پیشرفت است و بسیاری از مردم سوریه هنوز درگیر تبعات جنگ است.
از طرف دیگر، حمله به کاخ ریاستجمهوری نشان داد که اسرائیل به دنبال ایجاد عدم اطمینان در میان حاکمان سوریه است. این اقدام میتواند به عنوان یک آزمون طاقتفرسا برای اسد و به چالش کشیدن حاکمیت او تلقی شود. بعلاوه، این حمله میتواند ابزاری برای نتانیاهو باشد تا در سطح داخلی و بینالمللی به تقویت موضع خود بپردازد.
نخستوزیر اسرائیل، با این رویکرد، سعی دارد تا ضمن حفظ حمایتهای جاری از سوی ایالات متحده و دیگر متحدان غربی، نشان دهد که هیچ برنامهای برای مصالحه با رژیم بشار اسد و بهویژه نفوذ ایران در سوریه ندارد. با توجه به تنشهای فزاینده و کاهش احتمال دیپلماسی موثر، انتظار میرود که در آینده نیز شاهد روندی مشابه از سوی تلآویو باشیم.
در نهایت، حمله اخیر اسرائیل به کاخ ریاستجمهوری سوریه نشاندهنده عزم این کشور در راستای حفظ امنیت و ثبات خود در شرایط پرالتهاب خاورمیانه است. این حملات بدون شک بر روی معادلات امنیتی و سیاسی در منطقه تأثیرگذار خواهد بود و سرنوشت منطقه را به چالش خواهد کشید.