جان مرشایمر: آیا توافق جدید ایران و آمریکا، نسخه‌ای بهبود یافته از برجام است؟
در روزهای اخیر، موضوع توافقات جدید بین ایران و ایالات متحده به یکی از محورهای داغ خبری تبدیل شده است. این مسأله به ویژه به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی حائز اهمیت است. در همین راستا، جان مرشایمر، نظریه‌پرداز برجسته روابط بین‌الملل و استاد دانشگاه شیکاگو، نظرات خود را در خصوص این توافقات بیان کرده است.
مرشایمر به عنوان یک تحلیل‌گر با تجربه، به بررسی و تحلیل مسائل پیچیده در روابط بین‌الملل می‌پردازد. او در گفت‌وگویی که به تازگی در رسانه‌های معتبر منتشر شده است، مطرح کرد که آیا توافق جدید بین ایران و آمریکا به نوعی نسخه‌ای بهبود یافته از توافق هسته‌ای برجام محسوب می‌شود یا خیر.
مرشایمر در این گفت‌وگو ابتدا به بحث درباره وضعیت کنونی تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی بر ایران پرداخت و اعلام کرد که این شرایط باعث شده تا دولت ایران به دنبال انجام مذاکره با آمریکا باشد. او به این نکته اشاره کرد که اقتصاد ایران به شدت تحت تأثیر تحریم‌ها قرار دارد و این موضوع باعث شده تا این کشور به سمت دیپلماسی پیش برود، حتی اگر این دیپلماسی به معنای پذیرش برخی اصول ناپسند باشد.
وی اضافه کرد که اگر توافق جدید ایران و آمریکا شبیه به برجام باشد، باید منتظر استقبال یا عدم استقبال جامعه بین‌الملل و به‌ویژه کشورهای اروپایی و هم‌پیمانان ایالات متحده بود. او به محدودیت‌های موجود در برجام اشاره کرد و این نکته را مطرح کرد که یکی از مسائل اصلی که باید در توافق جدید مد نظر قرار گیرد، بحران دیرینه اعتماد بین طرفین است. به گفته مرشایمر، بهبود روابط ایران و آمریکا نیاز به زمان و تلاش‌های مشترک دارد و نمی‌توان انتظار داشت که یک توافق جدید به تنهایی به تمام مشکلات پاسخ دهد.
یکی دیگر از جنبه‌های قابل توجه در تحلیل مرشایمر، این است که چگونه تغییرات در سیاست‌های آمریکا تحت رهبری دولت جو بایدن تأثیرگذار بوده است. او اشاره کرد که در مقایسه با دولت قبلی، بایدن تلاش کرده تا زمینۀ دیپلماسی را فراهم کند و در عین حال به دنبال حفظ وجهه و منافع ملی ایالات متحده است. به گفته مرشایمر، این رویکرد ممکن است زمینه‌ساز یک توافق جدید باشد، اما باید مراقب بود تا از تجارب برجام درس‌های لازم گرفته شود.
مرشایمر همچنین به این نکته تأکید کرد که هرگونه توافق باید شامل نظارت‌های بین‌المللی مؤثر و شفاف باشد تا جامعه جهانی به نتایج آن اعتماد کند. او بر این باور است که هر توافق سریع و بدون تأمل ممکن است مشکلات جدیدی بوجود آورد که در آینده نه‌تنها روابط ایران و آمریکا بلکه ثبات منطقه‌ای را نیز به خطر بیاندازد.
در نهایت، جان مرشایمر به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد: هر توافقی، چه در قالب برجام باشد و چه توافق جدید، باید به گونه‌ای طراحی شود که منافع واقعی مردم ایران و امنیت منطقه‌ای را تأمین کند. او بر این نکته تأکید کرد که سیاست‌گذاران ایران و آمریکا باید به جای تمرکز بر منافع خود، به دنبال یافتن راه‌حل‌هایی پایدار و جامع باشند.
نتیجه‌گیری مرشایمر این است که توافق جدید نمی‌تواند به سادگی یک نسخه بهبود یافته از برجام باشد و اینکه آینده توافقات بین ایران و ایالات متحده به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل شامل وضعیت اقتصادی ایران، سیاست‌های داخلی و خارجی دو کشور و همچنین واکنش‌های بین‌المللی است. این امر نشان‌دهنده آن است که مسائل هسته‌ای ایران و روابط تهران و واشنگتن همچنان در کانون توجه جهانیان هستند و باید به صورت کل‌نگر به آنها نگاه کرد.
با توجه به این مباحث، واضح است که بحث‌ها بر سر توافق جدید ایران و آمریکا همچنان ادامه خواهد یافت و تحلیل‌گران و ناظران جهانی به دقت تحولات آن را زیر نظر خواهند داشت.
