در هفتههای اخیر، اظهارات جنجالی جواد لاریجانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و چهره برجسته سیاسی کشور درباره حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین ایران، موجی از واکنشها را در بین سیاستمداران و فعالان سیاسی برانگیخته است. لاریجانی در یک مصاحبه تلویزیونی به صراحت به نقد رویکرد روحانی درباره سیاستهای خارجی، بهویژه در قبال ایالات متحده پرداخت و به بیان نظراتی جنجالی در این زمینه پرداخت.
جواد لاریجانی با اشاره به مذاکرات هستهای و توافق برجام، گفت: «حسن روحانی به عنوان رئیسجمهور، به نوعی امیدهای واهی به توافق با آمریکاییها داشت و این دیدگاه نه تنها واقعبینانه نبوده بلکه تبعات منفی سنگینی برای کشور بهدنبال داشت.» او افزود: «روحانی با باور به اینکه میتواند با تعامل با آمریکا به توافقی دست یابد، فرصتهای زیادی را از دست داد.»
این اظهارات لاریجانی با واکنشهای متنوعی از سوی فعالان سیاسی و کارشناسان مواجه شد. برخی از تحلیلگران از جمله منتقدان دولت پیشین بر این باورند که انتقادات لاریجانی به این معنا نیست که اصولاً باید از دیپلماسی بینالمللی چشمپوشی کرد. همچنین، برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به این اظهارات واکنش نشان دادند و تأکید کردند که نباید تمام مشکلات اقتصادی کشور را به دوش یک فرد یا دولت انداخت.
انتقادهای لاریجانی به روحانی به موضوع سیاست خارجی محدود نمیشود و او به نحوه اداره اقتصادی دولت روحانی نیز اشاره کرد. لاریجانی تصریح کرد: «دولت روحانی با بیتوجهی به شرایط داخلی و اعتماد به وعدههای خارجی، کشور را به سمت ورشکستگی اقتصادی نزدیک کرد.» این اظهارات نشاندهنده وجود اختلافات جدی در بین نخبگان سیاسی کشور در مورد نیاز و ضرورت تعامل با کشورهای دیگر به ویژه ایالات متحده است.
در مقابل، حامیان حسن روحانی و دولت وی به انتقادات لاریجانی پاسخ دادند. یکی از نمایندگان پیشین مجلس، با انتقاد از این نوع اظهارنظرها گفت: «ایرانیان باید از گذشته بیاموزند و درک کنند که چالشهای کشور تنها به یک دوره خاص یا یک رئیسجمهور برنمیگردد. از سوی دیگر، باید توجه داشت که رویکردهای دیپلماتیک میتواند در شرایط خاص بسیار کارآمد باشند.»
لازم به ذکر است که جواد لاریجانی به طور مرتب اظهاراتی تحلیلگرانه در زمینه سیاستهای داخلی و خارجی کشور ارائه میدهد و به عنوان یک چهره مهم در مجمع تشخیص مصلحت نظام، همواره در کانون توجه رسانهها قرار دارد. او از جمله افرادی است که سعی دارد نظراتش را به عنوان یک کارشناس علمی و سیاسی بیان کند و به چالشهای مختلف کشور بپردازد.
در ادامه این بحث، برخی از کارشناسان اقتصادی نیز وارسی عمیقتری بر مأموریتهای دولت روحانی داشتند. آنها بر این باورند که تحریمهای بینالمللی، جنگ اقتصادی و مدیریت نادرست برخی منابع داخلی تأثیرات قابلتوجهی بر وضعیت اقتصادی کشور داشتند و بر این اساس، نمیتوان تنها حسن روحانی را به عنوان مقصر در نظر گرفت.
به طور کلی، انتقادات جواد لاریجانی به رئیسجمهور پیشین، بار دیگر چالشهای بینالمللی و داخلی کشور را تحت تأثیر قرار داده و نقدهایی را در سطوح مختلف جامعه به راه انداخته است. در شرایط کنونی، اهمیت دیپلماسی و تعامل با کشورهای دیگر همچنان در کانون توجه قرار دارد و این موضوع باید به صورت جدی توسط سیاستمداران و نخبگان کشور مورد بررسی قرار گیرد.
با توجه به شرایط موجود و با توجه به تجارب گذشته، باید آیندهای روشنتر و معقولتر برای کشور ترسیم کرد که به همگرایی و تعامل مثبت در عرصه بینالمللی و داخلی بیشتر توجه داشته باشد. به نظر میرسد حالا زمان آن است که با درسآموزی از گذشته، سیاستهای آینده را بر اساس واقعیتها و شرایط روز طراحی و اجرا کنیم.