سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، که به عنوان یکی از مهمترین نهادهای نظامی و سیاسی جهان شناخته میشود، اخیراً شاهد یک تحول قابل توجه بوده است. برکناری یک دریادار زن آمریکایی از مقام ارشد خود در این سازمان، موجی از سوالات و گمانهزنیها را در محافل سیاسی و نظامی برانگیخته است. این رویداد، که به نظر میرسد در متن اختلافات سیاسی بین ایالات متحده و برخی از متحدانش در ناتو رخ داده، میتواند پیامدهای مهمی برای آینده این سازمان داشته باشد.
پاکسازی در پنتاگون ادامه دارد؛ یک دریادار ارشد زن دیگر از ناتو کنار گذاشته شد
سه منبع آگاه به خبرگزاری رویترز خبر دادهاند که معاون دریاسالار نیروی دریایی آمریکا، شوشانا چتفیلد، که در ناتو یک مقام ارشد محسوب میشد، در جریان آنچه به نظر میرسد یک برکناری گسترده مقامات عالیرتبه توسط دولت ترامپ باشد، از سمت خود برکنار شده است.
اگرچه پنتاگون هنوز به طور رسمی این خبر را تایید نکرده است، اما منابع اعلام کردهاند که به متحدان ایالات متحده اطلاع داده شده است که چتفیلد دیگر در سمت خود حضور نخواهد داشت.
دریادار چتفیلد، که نماینده نظامی ایالات متحده در کمیته نظامی ناتو بود، یکی از معدود زنان دریادار سهستاره در نیروی دریایی آمریکا به شمار میرود. او همچنین نخستین زنی بود که ریاست کالج جنگ نیروی دریایی را بر عهده گرفت؛ سمتی که تا سال ۲۰۲۳ در اختیار او بود.
این برکناری، که برای اولین بار توسط خبرگزاری رویترز گزارش شده است، تازهترین ضربه به بدنه پنتاگون پس از برکناری ناگهانی ژنرال تیموتی هاگ، رئیس آژانس امنیت ملی و فرماندهی سایبری آمریکا، در روز پنجشنبه گذشته محسوب میشود. برای نیروی دریایی آمریکا، این اتفاق پس از برکناری دریادار لیزا فرانکتی، بالاترین مقام این نیرو و اولین زنی که به ریاست عملیات نیروی دریایی رسید، رخ میدهد.
دولت دونالد ترامپ از زمان آغاز به کار خود در ماه ژانویه، رویکردی سرد در قبال سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و همچنین متحدان اروپایی آمریکا اتخاذ کرده است. هنوز مشخص نیست که آیا دلیل رسمی برای برکناری دریاسالار چتفیلد ارائه شده است یا اینکه این تصمیم به سیاستهای ایالات متحده در قبال ناتو ارتباط دارد.
در واکنش به این خبر، جک رید، عالیرتبهترین دموکرات در کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا، با ابراز تاسف از این اقدام، برکناری غیرموجه معاون دریاسالار چتفیلد را شرمآور خواند و جمهوریخواهان را به دلیل سکوت در برابر برکناریهای بیتوضیح مقامات ارشد نظامی مورد انتقاد قرار داد.
جک رید در بیانیهای گفت: «سکوت همکاران جمهوریخواه من بسیار نگرانکننده است… نمیتوانم درک کنم چطور کسی میتواند در برابر آسیبهای بزرگی که رئیسجمهور به ارتش و کشورمان وارد میکند، سکوت کند.»
یک منبع آگاه احتمال داده است که دلیل برکناری دریاسالار چتفیلد ممکن است به سرکوب برنامههای تنوع، عدالت و شمول (DEI) در پنتاگون مرتبط باشد. چتفیلد در مصاحبهای که اخیراً با مجله دانشگاه هاروارد داشت، ابراز امیدواری کرده بود که روزی صلاحیتهای زنان نظامی دیگر مورد تردید قرار نگیرد.
در این مصاحبه، به خاطرهای از دریاسالار چتفیلد اشاره شده بود که در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۶، زمانی که خود خلبان بالگرد بود، فرماندهی یک اسکادران بالگرد تهاجمی MH-۶۰S سیهاوک را بر عهده داشت. او نقل کرده بود که یک ملوان با درجه پایین از او پرسید: «خانم، شما میتونید یکی از اون بالگردها رو به پرواز درآورید؟» و او در پاسخ با خنده گفته بود: «بله، در واقع پرواز با این بالگردها پیشنیاز این شغل است!» او همچنین یادآور شده بود که در آن زمان نشان خلبانی نیروی دریایی را نیز به همراه داشته است.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، حذف برنامههای DEI را در اولویت قرار داده و استدلال کرده است که این برنامهها باعث ایجاد تفرقه میشوند. او همچنین برگزاری رویدادهایی نظیر ماه تاریخ سیاهپوستان و ماه تاریخ زنان را متوقف کرده و به ارتش آمریکا دستور داده است که «تلاش برای تقسیم نیرو و برتری دادن یک گروه بر دیگری، رفاقت را تضعیف کرده و اجرای ماموریت را به خطر میاندازد.»
در هفتههای اخیر، علاوه بر دریاسالار چتفیلد و ژنرال هاگ، ژنرال سیکیو براون، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ارتش آمریکا، به همراه چندین دریاسالار، ژنرال و کارمند امنیتی دیگر نیز از سمتهای خود برکنار شدهاند.
بسیاری از مقامات فعلی و سابق دولت ابراز نگرانی کردهاند که هر مقام امنیت ملی ممکن است به دلیل ارتباطات احتمالی با افراد نامطلوب یا داشتن نقش کلیدی در دولت جو بایدن، از سوی حلقه نزدیک دونالد ترامپ به بیوفایی متهم شود. این در حالی است که مقامات نظامی آمریکا با یونیفرم موظف هستند به قانون اساسی ایالات متحده وفادار باشند و از هر حزب یا جریان سیاسی مستقل بمانند.