بازار مسکن، یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی هر کشور، همواره مورد توجه فعالان اقتصادی و مردم عادی بوده‌است. تحولات این بازار، تأثیر مستقیمی بر زندگی افراد و رونق اقتصادی دارد. در سال گذشته، شاهد کاهش قیمت واقعی مسکن بودیم، روندی که سوالات زیادی را در مورد آینده این بازار مطرح کرده‌است. در این مقاله، به بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در سال گذشته و پیش‌بینی‌های مربوط به سال ۱۴۰۴ می‌پردازیم.
بازار مسکن در سالی که گذشت: افت قیمت واقعی و چشم‌انداز سال آینده
کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک، در گفت‌وگویی به بررسی وضعیت بازار مسکن در سال گذشته و پیش‌بینی شرایط آن در سال ۱۴۰۴ پرداخت. او معتقد است که بازار مسکن در سال پیش رو، علی‌رغم تاثیرپذیری از شاخص‌های کلان اقتصادی، ظرفیت رشد سنگین قیمت‌ها را ندارد.
نگاهی به بازار مسکن در سال گذشته
گودرزی با اشاره به رکود حاکم بر بازار مسکن در سال گذشته، اظهار کرد که قیمت اسمی مسکن اندکی افزایش داشته، اما قیمت واقعی آن، با توجه به نرخ تورم، کاهش یافته است. به گفته وی، جهش قیمتی که در سال‌های اخیر رخ داد، موجب شد تا متقاضیان موثر بازار مسکن، یعنی دهک‌های ۶ تا ۱۰، از این بازار خارج شوند و معاملات به کمترین میزان خود در سه سال اخیر برسد.
پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در سال ۱۴۰۴
رئیس اتحادیه مشاوران املاک، ضمن تاکید بر تاثیر شاخص‌های کلان اقتصادی بر بازار مسکن، پیش‌بینی کرد که در سال ۱۴۰۴ نیز، قیمت مسکن تحت تاثیر این شاخص‌ها قرار خواهد گرفت. با این حال، او احتمال رشد سنگین قیمت‌ها را در این سال بعید دانست. گودرزی معتقد است که فاصله زمانی بین حرکت مسکن و بازارهای موازی، موجب شده تا رشد قیمت دلار و طلا، تاثیر چندانی بر بازار مسکن نداشته باشد.
نقش دولت و مشاوران املاک در کنترل بازار مسکن
گودرزی با اشاره به کمبود تولید مسکن و انباشت تقاضا در این بازار، نقش دولت را در کنترل بازار مسکن بسیار حائز اهمیت دانست. او معتقد است که دولت می‌تواند با افزایش عرضه مسکن، از طریق ارائه واحدهای خالی بانک‌ها و دستگاه‌های دولتی، و نیز تکمیل واحدهای نیمه‌ساخته شهرهای جدید، به ساماندهی بازار مسکن کمک کند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک، ضمن انتقاد از رویکرد قیمت‌گذاری دستوری در بازار اجاره، معتقد است که این بازار، تابعی از عرضه و تقاضا است و بهترین راه برای کنترل آن، افزایش تولید و عرضه مسکن است.
وضعیت بازار اجاره در سال گذشته
گودرزی در بخش دیگری از سخنان خود، به وضعیت بازار اجاره در سال گذشته اشاره کرد و اظهار داشت که علی‌رغم افزایش نرخ اجاره‌بها، فضای ایجاد شده در خصوص خارج از کنترل بودن بازار اجاره، بیشتر یک بزرگنمایی است. او معتقد است که بخشنامه و قیمت‌گذاری دستوری در بازار اجاره کارآیی چندانی ندارد و این بازار، تابعی از عرضه و تقاضا است.
ساماندهی اسناد غیررسمی و ثبت رسمی معاملات
رئیس اتحادیه مشاوران املاک، ضمن اشاره به آغاز فرآیند ساماندهی اسناد غیررسمی و صدور سند بر مبنای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، اظهار کرد که این قانون، گام مثبتی در راستای ساماندهی بازار مسکن است. او همچنین به راه‌اندازی سامانه ثبت الکترونیک اسناد (سامانه کاتب) توسط سازمان ثبت اسناد و املاک اشاره کرد و از همکاری مشاوران املاک در این زمینه خبر داد.
پیشنهادات و انتقادات اتحادیه املاک
گودرزی در پایان سخنان خود، ضمن انتقاد از ایجاد سامانه خودنویس توسط وزارت راه و شهرسازی، معتقد است که این سامانه، منجر به هرج و مرج در بازار مسکن می‌شود. او همچنین خواستار افزایش سطح دسترسی مشاوران املاک به اطلاعات مربوط به وضعیت ملک و طرفین قرارداد در سامانه کاتب شد.