بیانیه رؤسای جمهور چین و روسیه در خصوص مذاکرات هستهای ایران
در روزهای اخیر، رهبران دو قدرت بزرگ آسیایی و اروپایی، یعنی شی جینپینگ رئیسجمهور چین و ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، بیانیهای مشترک در خصوص بحران هستهای ایران صادر کردند. این اقدام نشاندهنده عزم جدی مسکو و پکن برای ایفای نقشی فعال در مذاکره درباره مساله هستهای ایران است. بیانیه مذکور در پی نشستهای چندجانبه این دو کشور در تاریخ ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳ منتشر شد و تأکید بر اهمیت همکاریهای بینالمللی در مواجهه با چالشهای جهانی را در بر دارد.
در این بیانیه، رؤسای جمهور چین و روسیه اعلام کردند که هر دو کشور در راستای برقراری صلح و ثبات در خاورمیانه و در راستای جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای، خود را متعهد به تلاش برای یافتن راهحلهای دیپلماتیک میدانند. آنها بر این نکته تأکید کردند که تنها از طریق مذاکرات و گفتوگوهای جدی میتوان به نتایج مطلوب و پایداری دست پیدا کرد.
شی جینپینگ در بخشی از این بیانیه، به اهمیت احترام به حاکمیت ملی کشورها و عدم مداخله در امور داخلی ایران اشاره کرد. وی افزود: «ما بر این باوریم که دیپلماسی بهترین گزینه برای حل مشکلات بینالمللی است و امیدواریم شاهد همکاری نزدیکتر بین تمامی طرفها در این زمینه باشیم.»
ولادیمیر پوتین نیز با ابراز همدلی با نظرات همتای چینی خود، اظهار داشت: «در عصر کنونی، امنیت جهانی به شدت به وضوح و صداقت در مذاکرات وابسته است. ما از همه طرفها میخواهیم که به اصول دیپلماتیک پایبند باشند و به سازوکارهای موجود احترام بگذارند.» به گفته وی، تلاشهای بینالمللی باید در راستای تقویت گفتوگو و کاهش تنشها باشد.
در ادامه این بیانیه، رؤسای جمهور چین و روسیه به نقش مهم ایران در منطقه خاورمیانه اشاره کرده و تأکید کردند که همکاریهای مثبت ایران با جامعه جهانی میتواند منجر به ثبات بیشتر در این ناحیه شود. آنها همچنین به اهمیت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بهعنوان توافقی که پایهگذار تعهدات هستهای ایران است، اشاره کردند و از همه طرفهای مربوط خواستند که به تعهدات خود در این چارچوب پایبند باشند.
از دیگر نکات مهم در این بیانیه، تأکید بر استفاده از دیپلماسی بهعنوان ابزار کلیدی برای حل و فصل مسائل موجود بین ایران و کشورهای غربی است. پوتین و شی تصریح کردند که ادامه مذاکرات و تعاملات صادقانه میتواند منجر به ایجاد فضای مثبت و آرامش بخش در روابط ایران با سایر کشورها شود.
همچنین در این بیانیه، دو رهبر به لزوم تقویت روابط اقتصادی و سیاسی میان چین، روسیه و ایران اشاره کردند و اذعان کردند که این همکاریها نه تنها به نفع کشورهای سهگانه خواهد بود، بلکه به تقویت امنیت و ثبات در سطح منطقهای و جهانی نیز کمک خواهد کرد.
در پایان بیانیه، رؤسای جمهور چین و روسیه از تمامی طرفها خواستند که با حسن نیت و درک متقابل به ادامه مذاکرات هستهای ایران بپردازند و به جای تشدید تنشها، به دنبال راهحلهای پایدار باشند. این اقدام میتواند زمینهساز همکاریهای آینده و تقویت روابط میان ملتها گردد.
بازنشر این بیانیه از سوی رسانهها نشاندهنده یک رویکرد جدید در سیاستهای خارجی چین و روسیه است که به طور خاص بر اهمیت دیپلماسی و تعامل سازنده با کشورهای دیگر تأکید دارد. به نظر میرسد که این دو کشور به عنوان یک جبهه مشترک به دنبال حمایت از ایران و تقویت موقعیت آن در برابر فشارهای بینالمللی هستند.
در نهایت، بهنظر میرسد که این بیانیه میتواند آغازگر فصل جدیدی در تاریخ روابط بینالمللی ایران باشد و به تحقق صلح و امنیت برای همه طرفها کمک کند.