در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، بسیاری از مردم نگران بودند افزایش بیش از حد جمعیت زمین موجب انواع مختلفی از فاجعهها شود. این سناریوها نیز به موضوع اصلی کتابها و فیلمهای با محوریت ویران شهر تبدیل شدند.
مجموعه «آخرین مرد روی زمین» مجموعه تلویزیونی کمدی پساآخرالزمانی آمریکایی است که درباره اتفاقاتی است که ممکن است پس از شیوع ویروس کشندهای رخ دهد که بخش عمدهای از مردم جهان را از بین میبرد.
در مسیر رسیدن به ۱۰ میلیارد نفر
درحالحاضر جمعیت جهان رو به افزایش است، گرچه سرعت این رشد کاهش یافته است. طبق پیشبینی کارشناسانی که تغییرات جمعیتی را بررسی میکنند، جمعیت کل جهان در دهه ۲۰۸۰ به اوج ۱۰ میلیارد نفر خواهد رسید، در حالی که این رقم در حال حاضر ۸ میلیارد و در سال ۱۹۷۴ حدود ۴ میلیارد بوده است.
جمعیت کنونی ایالات متحده حدود ۳۴۲ میلیون نفر یعنی ۲۰۰ میلیون نفر بیشتر از دهه ۱۹۳۰ است. گرچه این جمعیت زیاد است، اگر تعداد مرگومیرها از تعداد تولدها بیشتر شود، هم در سطح جهانی و هم در ایالات متحده، این اعداد میتوانند به تدریج کاهش یابند.
در سال ۲۰۲۴، حدود ۳٫۶ میلیون نوزاد در ایالات متحده به دنیا آمدند که این رقم نسبت به ۴٫۱ میلیون نوزاد سال ۲۰۰۴ کاهش یافته است. در همین حال، حدود ۳٫۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ فوت کردند که این تعداد نسبت به ۲٫۴ میلیون فوتی ۲۰ سال قبل، افزایش داشته است.
یکی از موارد مهم در تغییر الگوهای جمعیت، حفظ تعادل میان جمعیت جوان و سالمند است، زیرا جوانان معمولا موتور محرکه جامعه هستند. آنها اغلب کسانی هستند که ایدههای جدید را اجرایی میکنند و همه آنچه را که ما استفاده میکنیم، تولید میکنند .علاوهبراین، بسیاری از افراد مسن به کمک افراد جوانتر در انجام فعالیتهای روزمره مانند آشپزی و لباس پوشیدن نیاز دارند. همچنین، بسیاری از مشاغل بهطور معمول برای افراد زیر ۶۵ سال مناسبتر هستند تا کسانی که به سن معمول بازنشستگی رسیدهاند.
در بسیاری از کشورها، زنان در طول دوران باروری خود تعداد فرزندان کمتری نسبت به گذشته به دنیا میآورند. این کاهش در چندین کشور از جمله هند و کره جنوبی بسیار بارز و چشمگیر است.
کاهش نرخ تولد که امروزه شاهد آن هستیم، عمدتا ناشی از تصمیم افراد برای نداشتن فرزند یا داشتن فرزندان کمتری نسبت به نسلهای گذشته است. این نوع کاهش جمعیت ازطریق مهاجرت از سایر کشورها قابل مدیریت است، اما ملاحظات فرهنگی و سیاسی اغلب مانع تحقق این امر میشود.
همزمان، بسیاری از مردان به دلیل مشکلات باروری درحال از دست دادن توانایی داشتن فرزند هستند. اگر این وضعیت به طور قابلتوجهی وخیمتر شود، میتواند به کاهش شدید جمعیت منجر شود.
نئاندرتالها منقرض شدند
گونه ما یعنی هومو ساپینس یا انسان خردمند دستکم به مدت ۲۰۰٬۰۰۰ سال وجود داشته است که مدت زمان زیادی بهنظر میرسد اما نباید فراموش کنیم که ما نیز مانند تمام جانوران روی زمین، درمعرض خطر انقراض قرار داریم.
به آنچه برای نئاندرتالها گونهی نزدیک هومو ساپینس رخ داد بیاندیشید. آنها دستکم ۴۰۰٬۰۰۰ سال پیش ظاهر شدند. اجداد انسانهای امروزی مدتی با نئاندرتالها همزمان بودند، اما جمعیت نئاندرتالها به تدریج کاهش یافت و آنها حدود ۴۰٬۰۰۰ سال پیش منقرض شدند.
برخی از دانشمندان شواهدی یافتهاند که نشان میدهد انسانهای مدرن در افزایش جمعیت خود نسبت به نئاندرتالها موفقتر بودهاند. این موفقیت زمانی رخ داد که انسان خردمند توانست بهتر از نئاندرتالها برای خانوادههای خود غذا فراهم کند و همچنین تعداد فرزندان بیشتری داشته باشد.
اگر انسانها منقرض شوند، فرصتهایی برای شکوفایی سایر گونههای حیوانی روی زمین فراهم خواهد شد. از سوی دیگر، رفتن انسانها غمانگیز خواهد بود، زیرا در این صورت تمامی دستاوردهای بزرگ بشری در زمینههای مختلفی نظیر هنر و علم، از بین خواهد رفت.
ما انسانها باید دست به اقداماتی شامل کنترل تغییرات اقلیمی و جلوگیری از جنگ بزنیم تا آیندهای طولانی و پایدار روی سیاره خود داشته باشیم. از سوی دیگر باید به این واقعیت نیز توجه کنیم که تنوع گستردهای از حیوانات و گیاهان، سیاره را برای همه موجودات، ازجمله گونه خودمان، سالم و پایدار نگه میدارد.