زوال عقل و بازار کار: یک هشدار زودهنگام تا ۱۰ سال قبل از تشخیص

آیا کاهش فعالیت شغلی می‌تواند نشانه‌ای از شروع زوال عقل باشد؟ یک مطالعه جدید از فنلاند نشان می‌دهد که کاهش مشارکت در بازار کار، که ارتباطی به بازنشستگی ندارد، می‌تواند یک نشانگر اولیه برای زوال عقل باشد؛ حتی سال‌ها قبل از بروز اولین علائم آشکار. این مطالعه همچنین نشانگرهای اجتماعی دیگری را شناسایی کرده است که می‌توانند تا ۱۰ سال قبل از تشخیص بیماری آلزایمر، دمانس فرونتوتمپورال یا دمانس عروقی، نمایانگر این بیماری‌ها باشند.

بررسی داده‌ها در فنلاند

محققان دانشگاه فنلاند شرقی و دانشگاه اولو با استفاده از ثبت‌های گسترده سراسری، داده‌های بیش از ۲۲۰۰ بیمار را در قالب پروژه DEGE-RWD که توسط Neurocenter Finland هماهنگ می‌شود، تجزیه و تحلیل کردند. این بیماران با افراد گروه کنترل که از نظر سن، جنسیت و محل سکونت با آنها مطابقت داشتند، مقایسه شدند.

دکتر آوه کیویسیلد، پژوهشگر دکتری از دانشگاه فنلاند شرقی، اشاره می‌کند: “ما دریافتیم که کاهش مشارکت در بازار کار، بدون وجود یک دلیل پزشکی مشخص، می‌تواند اولین نشانه زوال عقل باشد. در نظر گرفتن این نشانگرهای اجتماعی می‌تواند تشخیص زودهنگام را امکان‌پذیر سازد.”

یافته‌های کلیدی

مطالعه نتایج مهمی را نشان داد:

• کاهش اشتغال در تمامی گروه‌های مبتلا به زوال عقل، حتی ۱۰ سال قبل از تشخیص، به طور قابل توجهی مشاهده شد.
• بیماران مبتلا به دمانس عروقی و بیمارانی که هم آلزایمر و هم دمانس عروقی داشتند، سطح تحصیلات پایین‌تری نسبت به گروه کنترل داشتند. تفاوت مشابهی برای بیماری آلزایمر با شروع زودهنگام خالص یا دمانس فرونتوتمپورال یافت نشد. این موضوع احتمالاً نشان می‌دهد که تحصیلات در برابر زوال عقل با شروع زودهنگام محافظت‌کننده نیست، اگرچه ممکن است در برابر انواع زوال عقل که در سنین بالا شروع می‌شود، نقش محافظتی داشته باشد، همانطور که در مطالعات قبلی نشان داده شده است.
• بیماران مبتلا به آلزایمر با شروع زودهنگام، به خصوص زنان، بیشتر از گروه کنترل تمایل به زندگی تنها داشتند.
• هیچ تفاوت قابل توجهی در وضعیت تأهل افراد مبتلا به دمانس فرونتوتمپورال و گروه کنترل وجود نداشت.

اهمیت نشانگرهای اجتماعی در پیشگیری از زوال عقل

این مطالعه بر نقش نشانگرهای اجتماعی در زوال عقل تأکید می‌کند. به عنوان مثال، بیکاری طولانی مدت یا زندگی تنها می‌تواند نشانگرهای اولیه شروع زوال عقل باشد.

پروفسور آینه سولیه، محقق اصلی و استادیار دانشگاه فنلاند شرقی، می‌گوید: “ما می‌دانیم که فرآیندهای پاتولوژیک در مغز دهه‌ها قبل از اولین علائم شروع می‌شوند. با این حال، این یافته‌های جدید نشان می‌دهد که بیولوژی اولیه بیماری ممکن است باعث تغییراتی در مواردی مانند اشتغال شود که می‌تواند نشان‌دهنده تغییرات مغزی مرتبط با زوال عقل، مدت‌ها قبل از بروز علائم شناختی قابل مشاهده باشد. در نظر گرفتن این نشانگرها می‌تواند به بهبود زمان‌بندی اقدامات غربالگری و پیشگیری کمک کند.”

نقاط قوت این مطالعه شامل دامنه و استحکام داده‌های مورد استفاده است. بیماران توسط متخصصان مغز و اعصاب متخصص در کلینیک‌های حافظه در بیمارستان‌های دانشگاهی تشخیص داده شدند که نتایج را بسیار قابل اعتماد می‌کند.

یافته‌ها در مجله “آلزایمر و دمانس” منتشر شده است. این مطالعه بخشی از یک پروژه گسترده است که شواهد دنیای واقعی را از بیماران با داده‌های مختلف مبتنی بر ثبت ترکیب می‌کند. این پروژه شامل همکاری منحصربه‌فردی بین دانشگاه اولو و دانشگاه فنلاند شرقی است که طیف وسیعی از رشته‌ها و برای مثال، دانشمندان پزشکی و محققان حقوق را گرد هم آورده است.

منبع: https://medicalxpress.com/news/2025-09-labor-early-dementia-years-diagnosis.html