امارات به عنوان میانجی در گفتگوهای مخفی بین اسرائیل و سوریه: آیا این مذاکرات تنها به مبارزه با تروریسم محدود میشود؟
در سالهای اخیر، تحولات سیاسی در خاورمیانه به طور قابل توجهی تحت تاثیر تعاملات دیپلماتیک کشورهای مختلف قرار گرفته است. یکی از این کشورها که در کانون توجه قرار دارد، امارات متحده عربی است که به عنوان یک میانجی در گفتگوهای مخفی بین اسرائیل و سوریه ایفای نقش نموده است. این مذاکرات که به طور خاص به بررسی مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم پرداخته، سوالات بسیاری درباره اهداف و آینده روابط این دو کشور به وجود آورده است.
سوریه و اسرائیل همواره دارای تاریخچهای پیچیده و معقد از تنشها و درگیریها بودهاند. از جنگهای متعدد تا مسائل مرزی و حقوقی، روابط این دو کشور تحت تاثیر عوامل متعددی قرار داشته است. با این حال، در سالهای اخیر و به دنبال تغییراتی در صحنه بینالمللی، تحولات جدیدی در این رابطه دیده شده است. امارات به عنوان یک کشور با سیاست خارجی فعال و مبتنی بر دیپلماسی، قائل به این است که میتواند نقش موثری در کاهش تنشها و ایجاد زمینه برای مذاکرات عمیقتر داشته باشد.
یک منبع معتبر در امارات با اشاره به اینکه این مذاکرات به صورت محرمانه و با همکاری کشورهای دیگر انجام میشود، بیان کرد: «امارات به دنبال ایجاد یک کانال ارتباطی موثر بین دو کشور است، تا بتواند در مسائل امنیتی و همچنین موضوعات مربوط به مبارزه با تروریسم در منطقه، همکاریهای لازم را ایجاد کند.» با توجه به شرایط ناامنی که در برخی نقاط خاورمیانه وجود دارد، این موضوع به یک اولویت عمده تبدیل شده است.
تحلیلگران بر این باورند که این گفتگوها نمیتواند صرفاً محدود به مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم باشد. بلکه باید به ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیز پرداخته شود. ایران، به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در منطقه، همچنین در این معادلات نقش مهمی ایفا میکند و این موضوع موجب میشود که هرگونه توافق بین اسرائیل و سوریه نیازمند توجه به مواضع و نگرشهای تهران باشد.
از سوی دیگر، برخی از کارشناسان نسبت به این مذاکرات نگران هستند و بر این باورند که ممکن است این گفتگوها، به منزله نادیده گرفتن حقوق بشر و مسایل اساسی مردم سوریه تلقی شود. کارنامه حقوق بشری رژیم بشار اسد در سالهای گذشته سبب شده تا بسیاری از کشورهای غربی نسبت به این رژیم بیاعتماد شوند. این نگرش ممکن است بر روی آینده همکاریهای ممکن بین اسرائیل و سوریه تأثیر بگذارد.
با توجه به تاریخچه خصمانه دو کشور، برخی از ناظران امور سیاسی بر این باورند که این مذاکرات میتواند گامی به سوی کاهش تنشها باشد، اما باید در نظر داشت که برقراری صلح پایدار نیازمند تداوم گفتمان و توافقات جامعتری است. مساله فلسطین، همواره یکی از موارد کلیدی در روابط اسرائیل و کشورهای عربی بوده و این مذاکرات نیز از این قاعده مستثنی نیست.
از آنجا که امارات پس از عادیسازی روابط خود با اسرائیل به عنوان یک الگو برای سایر کشورها عمل کرده است، میتواند نقش مهمی در تحریک دیگر کشورهای عربی برای پذیرش مذاکرات مشابه ایفا کند. این تحولات نشاندهنده تغییراتی در رویکرد کشورهای عربی به موضوع اسرائیل است و ممکن است پیگیری جدیتری جهت پیشبرد مذاکرات صلح در منطقه به دنبال داشته باشد.
در نهایت، باید به این نکته توجه داشت که شروع گفتگوهای میان اسرائیل و سوریه از طریق امارات به عنوان یک میانجی، میتواند نویددهنده تغییرات مثبت در صحنه سیاسی منطقه باشد. با این حال، باید به دقت مانیتور شود که آیا این مذاکرات به واقع باعث کاهش تنشها و بهبود وضعیت امنیتی در منطقه خواهند شد یا تنها پاسخی به نیازهای مقطعی و موقت هستند. استمرار این گفتگوها و پرداخت به جزییات آن، خصوصاً در زمینه رعایت حقوق بشر، مهمترین مسالهای است که باید مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به اوضاع کنونی و چالشهای موجود در خاورمیانه، ضروری است که جامعه جهانی بر فرآیندهای دیپلماتیک نظارت داشته و به حمایت از حقوق بشر و برقراری صلح پایدار در این منطقه بپردازد. در غیر این صورت، احتمال تکرار تاریخ و بروز تنشهای جدید وجود خواهد داشت.