مشکلات تأمین انرژی و نشست زمین؛ چالش‌هایی که تنها ناشی از تهدیدات خارجی نیستند
در دهه‌های اخیر، کشور ما با چالش‌های متعددی در زمینه تأمین انرژی و زمین‌شناسی مواجه بوده است. این مسائل نه‌تنها به‌عنوان مشکلات داخلی بلکه همچنین به‌عنوان نقاط ضعف در برابر تهدیدات خارجی به شمار می‌آیند. بررسی این موضوعات نشان دهنده این است که مشکلات تأمین انرژی و نشست زمین، از عوامل نگرانی‌زا و جدی برای آینده کشور ما محسوب می‌شوند.
اولین موردی که در اینجا به آن اشاره می‌شود، مشکل تأمین انرژی است. این بحران نه‌تنها به دلیل کاهش منابع تجدیدپذیر و ناپایداری آن‌هاست، بلکه وابستگی به نفت و گاز نیز به عنوان یک چالش جدی شناخته می‌شود. آمارها نشان می‌دهند که در سال‌های اخیر، میزان مصرف انرژی در کشور به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. با توجه به این موضوع، نیاز به توسعه منابع انرژی نوین و تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی بیشتر از همیشه احساس می‌شود. در این راستا، کارشناسان بر این باورند که اگر دولت به سرمایه‌گذاری در این حوزه توجه بیشتری کند، می‌توان امیدوار بود که بسیاری از چالش‌ها رفع خواهند شد.
اما این مسائل به‌تنهایی کافی نیستند و باید به نکته‌ها و چالش‌های زمین‌شناسی نیز توجه کنیم. یکی از مسائل جدی که در بیشتر مناطق کشور مشاهده می‌شود، نشست زمین است. این پدیده عمدتاً ناشی از برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، استخراج معادن و عدم مدیریت صحیح منابع طبیعی است. زمین‌شناسان به این نکته اشاره می‌کنند که افزایش نشست زمین نه‌تنها منجر به خسارات مالی و اقتصادی می‌شود، بلکه می‌تواند آسیب‌های جدی به زیرساخت‌ها و ساختمان‌ها نیز وارد کند.
متأسفانه، بسیاری از نواحی ایران در معرض خطر ناشی از نشست زمین قرار دارند. برخی از این مناطق که به دلیل فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی دچار مشکلات شدیدتری هستند، شامل شهرهایی مانند زاهدان، کرمان و اصفهان می‌شوند. در این شهرها، ناهنجاری‌های نشستی به حدی است که ممکن است در آینده نه‌چندان دور، زندگی روزمره ساکنان را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، ایجاد یک برنامه جامع برای مدیریت منابع آب و جلوگیری از ناشی‌گری در برداشت‌ها، امری ضروری به نظر می‌رسد.
علاوه بر این، تمرکز بر روی نیروگاه‌ها و سیستم‌های موجود نیز اهمیت دارد. بسیاری از نیروگاه‌ها در کشور قدیمی و فرسوده‌اند و نیاز به بازسازی دارند. در این راستا، استفاده از فناوری‌های نوین و به روز در ساخت نیروگاه‌ها می‌تواند به افزایش کارایی و کاهش آلایندگی کمک کند. فعالان و متخصصان این حوزه بر این باورند که با تغییر رویکرد و توجه به فناوری‌های نوین، کشور می‌تواند بر چالش‌های تأمین انرژی فائق آید.
همچنین، در راستای مقابله با تهدیدات محیط‌زیستی و داخلی، همکاری بین سازمان‌های مختلف از جمله وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط‌زیست امری ضروری است. این همکاری می‌تواند به شکل‌گیری سیاست‌های منسجم و همسو منجر شود که در نهایت به بهبود وضعیت تأمین انرژی و منابع آبی دست یابد.
از سوی دیگر، تهدیدات و چالش‌های داخلی مختص به مسائل انرژی و زمین محدود نمی‌شود. عدم ساماندهی و برنامه‌ریزی صحیح در بخش‌های دیگر نیز می‌تواند به بروز مشکلات جدی منجر شود. به‌عنوان مثال، ضعف در زیرساخت‌های حمل‌ونقل، دسترسی نداشته به فناوری‌های نوین و بروز بحران‌های اقتصادی نیز از دیگر مسائل مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
در پایان، می‌توان گفت که مسائل مربوط به تأمین انرژی و نشست زمین، تنها جزء کوچکی از چالش‌های بزرگ‌تری هستند که کشور را تهدید می‌کنند. بنابراین، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت منابع و استفاده از فناوری‌های نوین ضروری به نظر می‌رسد. تنها با اتخاذ رویکردی جامع و هم‌توسعه می‌توان به سدی قوی در برابر تهدیدات داخلی و خارجی تبدیل شد و آینده‌ای روشن و پایدار را برای کشور ساخت.
